Στα πολλά χρόνια που παρακολουθώ μπάσκετ δεν θυμάμαι να έχει συμβεί ποτέ αυτό το σατανικό φινάλε αγώνων που είδαμε χθες στα ματς του ΠΑΟ με την Μακάμπι Τελ Αβίβ και του Ολυμπιακού με την Μπαρτσελόνα. Οι δυο ελληνικές ομάδες έχασαν μετά από αποφάσεις διαιτητών που πραγματικά έκριναν το παιγνίδια. Συνέβη το ίδιο βράδυ και αυτό κυρίως κάνει τις φάσεις σπάνιες. Οι οριακές ήττες των δυο ελληνικών ομάδων (ο ΠΑΟ έχασε από την Μακάμπι Τελ Αβίβ 85-83 κι ο Ολυμπιακός από την Μπαρτσελόνα 82-80 στην παράταση) εγκλωβίζει κάθε συζήτηση στις αποφάσεις αυτές. Είναι τελείως άδικο και για το μπάσκετ και για την ιστορία των δυο ματς. Αλλά μου μοιάζει αδύνατον να γίνει άλλου είδους συζήτηση – αυτή τη φορά όλα αρχίζουν και τελειώνουν στις διαιτητικές αποφάσεις.
Δεκατέσσερα δευτερόλεπτα δώρο
Στο ματς του ΠΑΟ με την Μακάμπι συμβαίνει κάτι σχεδόν απίθανο: οι διαιτητές κάνουν λάθος αξιολόγηση σε μια τάπα του ΛεΣόρτ στον Λορέντσο Μπράουν 14 δευτερόλεπτα πριν το τέλος του ματς κι ενώ ο ΠΑΟ έχει καταφέρει κι έχει επιστρέψει από το -18 παίζοντας το μπάσκετ που ξέρει για κάτι λιγότερο από 7 λεπτά! Οι διαιτητές αρχικά μετράνε το καλάθι και για τον ΠΑΟ ίσως αυτό ήταν και καλύτερο. Θα είχε την μπάλα για μια τελευταία μεγάλη επίθεση και με την Μακάμπι κατάκοπη θα είχε μεγάλες πιθανότητες όχι απλά να ισοφαρίσει, αλλά και να κερδίσει και το ματς. Οι διαιτητές κοιτάζουν το βίντεο, ακυρώνουν την απόφασή τους και δίνουν τζάμπολ. Ο Νίμπο το κερδίζει, ο Μπράουν πολύ μεθοδικά παίρνει το φάουλ από τον Γκραντ και δίνει το τελικό προβάδισμα στην Μακάμπι (85-83). Ο ΠΑΟ έχει καθαρότερο μυαλό από την εξουθενωμένη ομάδα του Κάτας και στα 2 δευτερόλεπτα που απομένουν, μετά από ένα τάιμ άουτ του Αταμάν, ο Ναν βρίσκει σουτ νίκης χωρίς άμυνα αλλά η μπάλα βρίσκει στο σίδερο. Ο ΠΑΟ διαμαρτύρεται και για μια φάση προηγουμένως καθώς στα ριπλέι και στις φωτογραφίες ο Νίμπο μοιάζει να πατάει την γραμμή μετά από ένα επιθετικό ριμπάουντ που έχει κερδίσει.
Ο Αταμάν δίνει την δική του εκδοχή στις διαμαρτυρίες λέγοντας πως από την στιγμή που ακυρώθηκε το καλάθι του Μπράουν, που αρχικά είχε μετρήσει, ο ΠΑΟ έπρεπε να πάρει αυτός την μπάλα και να μην γίνει τζάμπολ. Στην πραγματικότητα αυτό δεν μπορούσε να γίνει καθώς μετά το κόψιμο του ΛεΣόρτ η μπάλα είναι διεκδικούμενη, αλλά όλα είναι τόσο απίθανα (και σπάνια…) ώστε ο καθένας μπορεί να ζητά ό,τι θέλει. Ο ΠΑΟ έκανε κι ένσταση στο τέλος.
Απλά δεν δίνεται
Η φάση που κρίνει το ματς Ολυμπιακός – Μπαρτσελόνα είναι μάλλον πιο καθαρή – χωρά λιγότερη συζήτηση γιατί το φάουλ που δίνεται σε βάρος του Πετρούσεφ στην προσπάθεια του Πάρκερ, απλά δεν δίνεται. Ο Ολυμπιακός φωνάζει και για άλλες αποφάσεις - για μια επαναφορά του Κάλινιτς πχ στο τέλος της κανονικής διάρκειας του ματς, αλλά αυτά μπροστά στην μαχαιριά του Ντιφαλά είναι πταίσματα. Οσο κοιτάζεις αυτή την τελική απόφαση του Γάλλου διαιτητή τόσο πιο πολύ απορείς για το θράσος του. Πως είναι δυνατόν ένας διαιτητής να κρίνει ένα ματς που οδεύει στην δεύτερη παράταση με το έτσι το θέλω; Για μένα, που κάμποσους διαιτητές έχω γνωρίσει στη ζωή μου, η απάντηση είναι απλή: όποιος θέλει να κάνει αυτή τη δουλειά συνήθως ζει περιμένοντας να δώσει ένα τέτοιο σφύριγμα – η κατά τα άλλα μη πρωταγωνιστική καριέρα του αποκτά νόημα ύπαρξης. Ο τύπος γίνεται για ένα βράδυ πρωταγωνιστής. Απλά ο Ολυμπιακός δεν έπρεπε να του δώσει το δικαίωμα. Και το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση του ΠΑΟ: αν είχε ξυπνήσει λίγο πιο νωρίς η φάση του τέλους θα ήταν μόνο ένα παράδοξο – μια φάση που θα την δίδασκαν στα σεμινάρια διαιτητών, αλλά δεν θα είχε κριθεί από την ερμηνεία της απολύτως τίποτα.
Ομολογώ πως θα μπορούσα να αφήσω στην άκρη όλες τις διαιτητικές αποφάσεις και να γράψω πολλά για τα δυο ματς αλλά νομίζω πως θα ήταν πεταμένα λόγια: κανείς δεν θέλει να ακούει τίποτα μετά από τέτοιες φάσεις. Η ερμηνεία που η συντριπτική πλειοψηφία των φίλων των ομάδων δίνουν είναι ότι οι ομάδες τους έπεσαν θύματα κλοπής. Οποιος τολμήσει να εξηγήσει τις αποφάσεις μιλώντας από την μεριά των διαιτητών ή να αναζητήσει την κανονιστική λογική των φάσεων είναι μαζοχιστής. Δεν είμαι. Κατανοώ την πίκρα όλων γιατί τα παράπονα είναι υπαρκτά. Βάζοντας μόνο ένα αστερίσκο: θα είναι τεράστιο λάθος των ομάδων να σταθούν σε αυτά και να μην δουν ψύχραιμα και τα δικά τους λάθη. Ο κόσμος έχει κάθε δικαίωμα να αντιμετωπίζει καταστάσεις συναισθηματικά, να δηλώσει απογοητευμένος από τους διαιτητές, να αισθάνεται πίκρα κτλ. Οι προπονητές και οι παίκτες πρέπει όμως όλα αυτά να τα ξεχάσουν γρήγορα. Αλλιώς τα επόμενα ματς που θα δώσουν στην εφετινή Ευρωλίγκα ο ΠΑΟ και ο Ολυμπιακός θα είναι τα τελευταία.
Ομως αν...
Δεν μου αρέσει να ρίχνω αλάτι σε πληγές: καταθέτω την συμπάθειά μου σε όσους αισθάνονται ότι η ομάδα τους αδικήθηκε. Ομολογώ πως ότι συνέβη είναι πρωτόγνωρο, εντυπωσιακά σπάνιο, και θα το θυμούνται όλοι για χρόνια: οποίος ομάδες αγαπάει γνωρίζει πως υπάρχουν και βραδιά που μπορεί να προκύψει κι αυτό το είδος της αγανάκτησης – τα σπορ έχουν και αυτή την σκληρή πλευρά. Περιορίζομαι ωστόσο να κάνω μια παρατήρηση από αυτές που σήμερα που θα προσέξει κανείς. Ο ΠΑΟ για να προκριθεί πρέπει επιτέλους να κάνει ένα καλό πλήρες ματς απέναντι στην Μακάμπι: στα τρία παιγνίδια που έδωσε μέχρι τώρα έχει καλά και κακά διαστήματα – ολοκληρωμένα καλό παιγνίδι δεν έχει παίξει (ούτε καν ημίχρονο…) και η ήττα του από μια Μακάμπι που έπαιξε χωρίς τον Μπολντγουιν, όπως κι αν ήρθε, είναι λόγος σοβαρού προβληματισμού. Ο δε Ολυμπιακός για να κερδίσει την Μπαρτσελόνα από την στιγμή που δεν έχει καθόλου τρίποντο θα πρέπε να την κρατήσει κάτω από τους 70 πόντους κι ομολογώ πως δεν ξέρω αν κάτι τέτοιο είναι εφικτό. Το «κερδίζω από την άμυνα» και «το παίζω μόνο άμυνα» δεν είναι ακριβώς το ίδιο πράγμα. Στην πρώτη περίπτωση κερδίζεις. Στην δεύτερη μπορεί πάντα να εμφανιστεί ένας Αμπρίνες, ένας Λαπροβίτολα και στο τέλος ένας Ντιφαλα...