Δεν έχω να πω τίποτα για το πρωτάθλημα που αρχίζει σήμερα, χωρίς καλά καλά να το έχει πάρει αυγουστιάτικα είδηση κανένας: πάλι καλά που αρχίζει στην ώρα του. Θα γίνει ένα προβλέψιμο πρωτάθλημα – είναι το μόνο βέβαιο. Αν ο Ολυμπιακός είναι καλός, έχει τον κόσμο του στο πλευρό του και η διοίκησή του αντιδράσει ψύχραιμα στο κυνηγητό που και φέτος θα έχει ο πρωταθλητής, θα το ξανακερδίσει γιατί είναι δυνατότερος από πέρυσι. Αν λυγίσει ο Ολυμπιακός, ο ΠΑΟΚ έχει τον πρώτο λόγο και η ΑΕΚ κι ο Παναθηναϊκός θα προσπαθήσουν να εκμεταλλευτούν την ευκαιρία: ο ΠΑΟ έχει λιγότερες πιθανότητες, αλλά θα παίξει καλύτερο ποδόσφαιρο από τους άλλους δυο. Με το μάτι, πλην του Αστέρα Τρίπολης και της ΑΕΛ, όλοι οι υπόλοιποι μου μοιάζουν στα ίδια με πέρυσι – κάποιοι φαίνονται και λίγο αποδυναμωμένοι. Δεν είναι παράξενο: οι ομάδες της Σουπερλίγκας πέρασαν ένα καλοκαίρι χωρίς να γνωρίζουν αν θα τηρηθεί το τηλεοπτικό τους συμβόλαιο με τη Nova ή αν θα φτάσουν με το συνδρομητικό κανάλι στα δικαστήρια. Ευτυχώς δεν συνέβη τίποτα τέτοιο γιατί στο παρά πέντε υπήρξε μια συμβιβαστική λύση: ελπίζω όσα έγιναν φέτος να τους κάνουν όλους σοφότερους. Πρωτάθλημα χωρίς τα 30 εκατ ευρώ που θα πάρουν και φέτος από τη Nova δεν μπορεί να γίνει.

Χωρίς να δουν το έργο

Υπάρχει ένα παράδοξο με το ελληνικό πρωτάθλημα, που φοβάμαι πως στη Σουπερλίγκα δεν καταλαβαίνουν. Εχουμε ένα πρωτάθλημα, που ομάδες όπως ο ΠΑΟΚ, ο ΠΑΟ ή ΑΕΚ θα πουλούσαν την ψυχή τους στο διάβολο για να το κερδίσουν και θα το πανηγύριζαν σαν να κέρδιζαν το Τσάμπιονς λιγκ. Ωστόσο παρόλο που υπάρχει αυτό το δεδομένο, για το ίδιους τους αγώνες του πρωταθλήματος μας, το ενδιαφέρον του κόσμου όλο και μειώνεται. Είναι σαν οι περισσότεροι να θέλουν να δουν πως το έργο θα τελειώσει, χωρίς να θέλουν καλά καλά να δουν το έργο!

Την αληθινή εικόνα του ενδιαφέροντος του κοινού για ένα τηλεοπτικό προϊόν την έχουν οι διαφημιστές και μόνο. Μιλώντας για την εγχώρια αγορά, πέρυσι, από όλα όσα μετέδιδε η Nova, τους διαφημιστές ενδιέφεραν τα ματς του ποδοσφαιρικού Ολυμπιακού και του ποδοσφαιρικού ΠΑΟΚ, τα ντέρμπι του Παναθηναϊκού (και όχι μάλιστα όλα) και κάποια παιγνίδια της ΑΕΚ, ειδικά στο β γύρο, όταν και ως ομάδα έστρωσε. Ενδιέφεραν επίσης τα ματς του Ολυμπιακού και του ΠΑΟ στο μπάσκετ: αναφέρομαι σε αυτά που έδιναν στην Ευρωλίγκα κυρίως. Για όλα τα υπόλοιπα ματς ενδιαφέρον δεν υπήρχε: ακόμα και αν μεταδίδονταν σε ανοιχτά κανάλια, το ποσοστό τηλεθέασης θα ήταν εξαιρετικά μικρό. Δεν μιλάμε για λίγα παιγνίδια, αλλά για περισσότερα από τα μισά του πρωταθλήματος: πέρυσι ακόμα κι αυτά που αφορούσαν την μάχη της παραμονής δεν τα έβλεπε σχεδόν κανένας. Ελάχιστοι επίσης είδαν και τα play off. Το όποιο ενδιαφέρον τελείωσε όταν ένας ανόητος πέταξε στη Λεωφόρο ένα ποτήρι στον Βλάνταν Ιβιτς.

Ηττα και από το Survivor

Οι ομάδες μας δεν έχουν καταλάβει και κάτι ακόμα: ότι, άθελά τους φυσικά, τηλεοπτικά ανταγωνίζονται αντιπάλους που είναι ολοένα και δυσκολότερο να κερδίσουν. Δεν είναι μόνο ο ανταγωνισμός από τα ξένα πρωταθλήματα – αυτό είναι το λιγότερο. Η ζημιά, τηλεοπτικά γίνεται και από άλλους: ακόμα και τα ντέρμπι του πρωταθλήματός μας π.χ δεν θα μπορούσαν ποτέ να δημιουργήσουν την υστερία που δημιούργησε το Survivor, που για δυο μήνες καθήλωσε τον κόσμο και έκανε τους διαφημιστές να πάθουν πανικό. Η Σουπερλίγκα ζητάει χρήματα νομίζοντας πως αυτό που προσφέρει είναι το καλύτερο τηλεοπτικό προϊόν στην Ελλάδα: δεν είναι. Αν ήταν θα γέμιζαν τα γήπεδα ασφυκτικά: τα μεγάλα γεγονότα ο κόσμος δεν θέλει να τα βλέπει στην τηλεόραση – ζωντανά θέλει να τα παρακολουθεί. Όταν είναι πεσμένα τα εισιτήρια, πως μπορεί να είναι ψηλά οι τηλεθεάσεις;

Χωρίς διαπραγματευτική ικανότητα

Στη Λίγκα δεν καταλαβαίνουν κάτι απλό: δεν γίνεται να στηρίζονται αποκλειστικά στα χρήματα της τηλεόρασης, τα οποία προβλέπω ότι του χρόνου θα ναι ακόμα λιγότερα. Για να έχουν μέλλον οι ΠΑΕ πρέπει τα έσοδά τους από την τηλεόραση να αντιπροσωπεύουν μάξιμουμ το 25% των συνολικών τους εσόδων. Πρέπει να βρουν χρήματα από χορηγίες, εισιτήρια, merchandising, σοβαρές πωλήσεις παικτών και να επιδιώκουν να έχουν έσοδα από τη συμμετοχή στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Αν τα κάνουν όλα αυτά μπορεί να παίρνουν και σοβαρά χρήματα από την ελληνική τηλεόραση (το όποιο κανάλι…), γιατί θα είναι σε θέση τα παιγνίδια τους να τα πουλήσουν με τους δικούς τους όρους.

Αυτό που τους συνέβη φέτος το καλοκαίρι μπορεί να τους βγει σε καλό: για μήνες έψαξαν κάποιον να τους δώσει τα χρήματα που δεν τους δίνει η Nova κι έκαναν ασκήσεις επί χάρτου και συζητήσεις. Ο ΠΑΟΚ, που ήταν εκτός κεντρικής διαχείρισης, ήθελε 5 εκατ ευρώ για τα εντός έδρας παιγνίδια του: δεν τα βρήκε. Στη Λίγκα έκαναν σχέδια για τη δημιουργία δικού τους καναλιού, ακολουθώντας το μοντέλο της Ολλανδίας (θα χε πλάκα…), μίλησαν με την Cosmote ΤV, περίμεναν 3 εκατ ευρώ για 30 ματς από την ΕΡΤ και η αντιπρόταση ήταν 600 χιλιάδες. Στο τέλος κατάλαβαν πώς δεν μπορείς να βάλεις όρους, όταν δεν υπάρχει για τα ματς που πουλάς αληθινή ζήτηση. Τα ευρωπαϊκά ματς των ομάδων, που πήραν μέρος στα προκριματικά, μολονότι γίνονται καλοκαίρι που διαφήμιση στην τηλεόραση δεν υπάρχει, μια χαρά ζήτηση έχουν. Η Παρτιζάν πχ για να επιστρέψει τη μετάδοση του ματς με τον Ολυμπιακό πήρε 80 χιλιάδες. Πολύ αμφιβάλω αν σήμερα ομάδα, πλην του Ολυμπιακού, του ΠΑΟΚ, του ΠΑΟ και της ΑΕΚ, μπορεί να πουλήσει δικό της παιγνίδι πρωταθλήματος για τόσα χρήματος. Εστω και με αντίπαλο κάποιον από αυτούς.

Το αντεπιχείρημα είναι ότι η Nova, αν δεν έχει το ελληνικό πρωτάθλημα, δεν έχει κάτι να δείξει. Ας πούμε ότι είναι έτσι. Ας πούμε ότι δεν δείχνει τίποτα και κλείνει: έχει ξανασυμβεί και δεν θα είναι η πρώτη συνδρομητική πλατφόρμα που κλείνει. Σώζονται οι ομάδες αν κλείσει; Θα πάρουν από κάπου χρήματα; Θα βρεθούν κανάλια που θα δείξουν ενδιαφέρον για το περίφημο «προϊόν» πληρώνοντας 30 και βάλε εκατομμύρια; Όχι φυσικά. Η διαπραγματευτική ικανότητα των ομάδων θα γίνει μικρότερη, αν η κεντρική διαχείριση διαλυθεί και θα την πληρώσουν οι «μικροί», που σήμερα βλέπουν το τυρί, αλλά όχι τη φάκα. Μόνο που χωρίς τους αποκαλούμενους «μικρούς» (για μένα μικροί δεν υπάρχουν…), δεν μπορεί να γίνει πρωτάθλημα. Ένα πρωτάθλημα μάλιστα 12 ομάδων, όπου οι 4 μεγάλοι θα παίζουν συνέχεια μεταξύ τους, πολύ φοβάμαι πως με τον καιρό θα δημιουργήσει ακόμα λιγότερο ενδιαφέρον: το ζήτημα δεν είναι η φόρμουλα διεξαγωγής – είναι το ποδόσφαιρο που οι ομάδες (δεν) παίζουν. Αυτό το ανυπόφορα τακτικό, πληκτικό, βαρετό, αμυντικοπαθές ποδόσφαιρο, αν του στερήσεις τον φανατισμό των ντέρμπι, αφορά όλο και λιγότερους ως θέαμα, δυστυχώς. Και δεν φταίει ο Ολυμπιακός που το κερδίζει για τη μείωση του ενδιαφέροντος: το κύπελλο το κερδίζει κάθε χρόνο άλλος – το μόνο που θυμόμαστε πέρυσι από αυτό είναι τα επεισόδια στην πεζογέφυρα του Πανθεσσαλικού.

Χωρίς εμένα

Είναι ευχάριστο που τελικά μια λύση βρέθηκε: μοιάζει να είναι, όμως, μια λύση μόνο για φέτος. Η Nova είχε ως στόχο φέτος να κρατήσει τα εντός έδρας ματς των τεσσάρων μεγάλων και να σπάσει την κεντρική διαχείριση. Δεν το έκανε αλλά μπορεί ευκολότερα να το κάνει του χρόνου, ειδικά αν στη Λίγκα συνεχίζουν να τσακώνονται και δεν βλέπουν το κακό που πλησιάζει. Η αβεβαιότητα που υπήρχε όλο το καλοκαίρι ήταν και ο λόγος που μετά από επτά χρόνια τον Ιούλιο η σχέση μου με το κανάλι ολοκληρώθηκε. Εχω εκεί μόνο φίλους, επτά χρόνια δεν τσακώθηκα με κανένα, ώστε να επιβάλλεται να του ζητήσω συγνώμη, εύχομαι σε όλους καλή δύναμη και σας ζητώ να τους αγαπάτε: είναι όλοι, τεχνικοί, δημοσιογράφοι, παραγωγοί κτλ, τα καλύτερα παιδιά. Και κάνουν κάτι που αμφιβάλω αν το κάνουν οι άνθρωποι των περισσότερων ελληνικών ομάδων: αγαπούν το ελληνικό ποδόσφαιρο και με τη δουλειά τους κάνουν ό,τι μπορούν για να το προβάλουν, σε μια χώρα που οι περισσότεροι απλώς το προσβάλουν.

Καλή σεζόν να έχουμε. Καλό ποδόσφαιρο δεν θα δούμε. Τουλάχιστον να έχουμε ευκαιρίες να συζητάμε: έτσι κι αλλιώς το συζητάμε περισσότερο από όσο το παρακολουθούμε...