Δυο μέρες τώρα διαβάζω πολλά και σπουδαία για την μαθηματική κατάκτηση του πρωταθλήματος Αγγλίας από τη Λίβερπουλ. Ακριβώς επειδή αυτή ήταν απλά θέμα χρόνου τα κείμενα ήταν έτοιμα από καιρό: ως εξηγήσεις της επιτυχίας προβάλλονται η συμβολή του Γιούργκεν Κλοπ, αλλά και η ικανότητα της ομάδας να συνεχίσει από εκεί που σταμάτησε πέρυσι, όταν ήταν δεύτερη στην Αγγλία, αλλά πρώτη στην Ευρώπη. Διαβάζω επίσης αφιερώματα στους παίκτες της, ιστορικές αναφορές σε όσους δεν κέρδισαν το πρωτάθλημα όλα αυτά τα χρόνια που η Λίβερπουλ απλά το διεκδικούσε, ακόμα και αναλύσεις για το πόσο σωστά ξοδεύτηκαν τον τελευταίο καιρό χρήματα, που φυσικά δεν είναι και λίγα. Όλα αυτά είναι συμβατά με τη γιορτή της Λίβερπουλ – θα τα χαρακτήριζα κείμενα υποχρεωτικά. Αλλά το ίδιο το πρωτάθλημα αυτό είναι κυρίως η ιστορία μιας συνταρακτικής αναμονής τριάντα χρόνων και η πιο όμορφη περιγραφή του είναι αυτό το καταπληκτικό βιντεάκι με τα κινούμενα σχέδια που όλοι νομίζω είδαμε. Τον μπαμπά που πάει με το γιο στο γήπεδο, πριν στην διάρκεια της αναμονής φύγει από τη ζωή και δώσει τη σκυτάλη σε ένα γλυκό εγγόνι που σήμερα πανηγυρίζει. Εγώ αυτό θα θυμάμαι.  

Τα περίεργα συναισθήματα

Υπάρχουν πολλά περίεργα συναισθήματα που σου χαρίζει το ποδόσφαιρο. Υπάρχει η απελευθερωτική χαρά μετά από ένα θρίαμβο, η αίσθηση ότι μπορείς να κατακτήσεις τον κόσμο ολόκληρο μόνο και μόνο γιατί πανηγυρίζεις σαν τρελός ένα γκολ. Υπάρχει το λυτρωτικό κλάμα όταν τα πράγματα έχουν πάει απόλυτα καλά ή απόλυτα άσχημα. Υπάρχει η ευτυχία που δημιουργεί η αίσθηση μιας πληρότητας, η συμμετοχή σε κάτι που στα μάτια σου μοιάζει τεράστιο. Ένα από τα πιο σπάνια και τα πιο σπουδαία συναισθήματα είναι όμως η αναμονή – συναίσθημα που συνήθως μπορούν να το νοιώσουν σε όλη τη βαθιά του ένταση όσοι υποστηρίζουν ομάδες που κάνουν μόνιμα (και εύκολα) πρωταθλητισμό, αλλά που για κάποιο τρόπο χάνουν την κορυφή δηλαδή αυτό που στα μάτια του οπαδού τους είναι η φυσική τους θέση. Αυτή η  αναμονή για τη στέψη (που φουντώνει καθώς βλέπεις την ομάδα σου να επιστρέφει εκεί που για σένα θα ήθελες πάντα να βρίσκεται και συγχρόνως σε γεμίζει μνήμες δακρύων και αποτυχιών) είναι ένα μεγαλειώδες συναισθηματικό μίξερ που μόνο στο ποδόσφαιρο μπορεί να βρεις. Στην προκειμένη περίπτωση ζεις με την αίσθηση ότι ο χρόνος ξαφνικά μεγάλωσε και συγχρόνως μίκρυνε: οι στιγμές είναι υπερβολικά φορτωμένες ακριβώς γιατί ό,τι συμβαίνει είναι για σένα κανονικό (αυτό που ανέμενες ό,τι θα συμβεί) και συγχρόνως υπερβολικά συγκινητικό, γιατί άργησε πολύ. Ακατανόητα πολύ.

Η απόδειξη της υπεροχής

Στην Ελλάδα τα χρόνια της απουσίας από την κορυφή μάθαμε λόγω της ιστορίας του Ολυμπιακού να τα λέμε «πέτρινα». Δεν υπάρχει μεγάλη ομάδα στην Ευρώπη που να μην έζησε τα δικά της πέτρινα χρόνια. Για τους οπαδούς των μεγάλων ομάδων σε αυτά τα χρόνια, όπου οι συνεχόμενες αποτυχίες κατάκτησης της πρωτιάς γίνονται ένας παράδοξος (και συχνά στο μυαλό τους ανεξήγητος) κανόνας, έρχονται συχνά να λειτουργήσουν ως καταπραϋντικό μικροί θρίαμβοι της μίας βραδιάς ή καμιά φορά και κατακτήσεις τροπαίων που απλά βοηθάνε, ώστε να μην μένει άδεια η τροπαιοθήκη από την οποία όμως λείπει η απόδειξη της υπεροχής – δηλαδή το πρωτάθλημα.

Οι οπαδοί μαθαίνουν να χαίρονται μια νίκη σε ντέρμπι, ένα κύπελλο, μια ευρωπαϊκή πρόκριση ή ακόμα και το στραπάτσο του αντιπάλου. Ομως όλα αυτά απλά μεγαλώνουν την δοκιμασία της αναμονής: οι οπαδοί γνωρίζουν πως επειδή η ομάδα τους είναι μεγάλη ο τροχός θα γυρίσει και η επιτυχία θα ρθει, αλλά όσο τα χρόνια περνούν αυτή η σιγουριά μπορεί και να αρχίσει να κλονίζεται. Η τεράστια αναμονή γίνεται σιγά σιγά μια παράξενη κατάσταση που είναι αρρώστια και γιατρειά συγχρόνως: για να γίνεις καλά και να αντέξεις να πανηγυρίσεις αυτό που είναι αυτονόητο (ένα πρωτάθλημα) θα πρέπει να μάθεις αυτή τη διαδικασία της αναμονής. Σαν να είσαι ερωτευμένος με κάποια που ξέρεις ότι υπάρχει και κάπου σε περιμένει, αλλά δεν ξέρεις που και πότε θα τη βρεις. Μαρτύριο; Σίγουρα. Αλλά σκεφτείτε πόση πίστη χρειάζεται για να την ψάχνεις τριάντα χρόνια (εν προκειμένω) με τη σιγουριά πως υπάρχει και σε περιμένει.

Η φρικτή μεγαλοπρέπεια

Οι οπαδοί μαθαίνουν να βλέπουν σημάδια κι όταν η ομάδα τους κερδίζει κάτι σημαντικό για πρώτη φορά - εύκολα επιστρέφουν στις δικές τους πρώτες φορές για να χαρούν περισσότερο αυτή την πρώτη στιγμή. Σκέφτονται π.χ την πρώτη φορά που πήγαν στο γήπεδο, την πρώτη φορά που είδαν την ομάδα να κερδίζει ή την πρώτη φορά που την είδαν να χάνει: η πρώτη φορά είναι εύκολη – είναι ένα μεθύσι που αφήνει απλά μια θολή ανάμνηση, με τον καιρό λες ό,τι θες. Το δύσκολο είναι η μεγάλη επιστροφή: η διαδικασία της αναμονής αφήνει στους οπαδούς σημάδια που είναι σαν τις πληγές του στρατιώτη – πονάνε αλλά θυμίζουν και την αξία της μάχης. Σε αυτά τα τριάντα χρόνια οι οπαδοί της Λίβερπουλ έμαθαν το ποδόσφαιρο σε όλη του την φρικτή πολλές φορές μεγαλοπρέπεια. Είδαν την ομάδα να χάνει πρωταθλήματα πριν αρχίσουν και άλλα ακριβώς πριν τελειώσουν. Την είδαν ανίκανη να διεκδικήσει οτιδήποτε, αλλά και πανέτοιμη να γίνει πρωταθλήτρια χωρίς να το κατορθώνει. Την είδαν να κάνει θαύματα σε ευρωπαϊκούς τελικούς με την ίδια ευκολία που μπορεί να κατέρρεε στο πρωτάθλημα. Σε αυτά τα τριάντα χρόνια την είδαν να ανταγωνίζεται αυτοκρατορίες, όπως η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ του Σερ Αλεξ, ομάδες που έγραψαν ιστορία, όπως η αήττητη Αρσεναλ του Βενγκέρ, επιχειρήσεις που άλλαξαν για πάντα το αγγλικό ποδόσφαιρο όπως η Τσέλσι του Αμπράμοβιτς ή η Σιτυ των Αράβων. Αλλά ο γιγαντισμός των αντιπάλων δεν χρυσώνει το χάπι – απλά μεγαλώνει την σκληρότητα της αναμονής.

Θα τα θυμούνται πάντα

Μιλάω φυσικά για τους πραγματικούς οπαδούς της Λίβερπουλ, αυτούς που ζούνε εκεί κι όχι όσους θυμήθηκαν την ομάδα αυτή γιατί οι δικές τους έπαψαν να τους συγκινούν ή να τους γεμίζουν. Αυτοί οι άνθρωποι που άλλη αγάπη δεν γνώρισαν παρά μόνο τη Λίβερπουλ θα θυμούνται αυτά τα τριάντα χρόνια χωρίς πρωτάθλημα σαν μια δοκιμασία,  που τελικά έδωσε περιεχόμενο στον βαθύ, απλό, γνήσιο, σκληρό αλλά υπέροχο έρωτά τους για την σημερινή πρωταθλήτρια.

Είναι κρίμα ότι αυτοί οι υπέροχοι οπαδοί δεν θα είναι στο γήπεδο αυτή τη μέρα της στέψης που τριάντα χρόνια περίμεναν. Θα πανηγυρίζουν στη πόλη ίσως αυτό το πρωτάθλημα με την καρδιά τους – σίγουρα συγκινήθηκαν και με τα δάκρια της αξιοπρέπειας του Κλοπ. Αλλά κατά βάθος το ξέρουν πως κανένα πρωτάθλημα δεν θα τους κάνει να αγαπήσουν αυτή την ομάδα πιο πολύ: την αληθινή αγάπη για την ομάδα την γνώρισαν στα χρόνια αυτής της βασανιστικά υπέροχης αναμονής…