Η εθνική μας ομάδα του μπάσκετ ολοκλήρωσε την παρουσία της στο Ευρομπάσκετ χάνοντας από την Ρωσία στον προημιτελικό με 69-74. Η ομάδα του Μίσσα έλεγχε το ματς και θα το είχε κερδίσει κιόλας, αν βρισκόμασταν στο 1987, και όχι στο 2017. Στην δεκαετία του ‘80, την εποχή που οι παίκτες της αρχικής πεντάδας έπαιζαν πάνω από 35 λεπτά και όποιος καθόταν στον πάγκο έμπαινε μόνο αν κάποιος από τους βασικούς συμπλήρωνε 4 φάουλ, η Εθνική μας θα είχε αποκλείσει τους Ρώσους και ο Νικ Καλάθης θα ήταν εθνικός ήρωας. Δυστυχώς στο μπάσκετ του καιρού μας μια ομάδα δεν γίνεται να παίζει 35 λεπτά με τους ίδιους παίκτες – όταν ο Σλούκας, ο Μπουρούσης, ο Πρίντεζης και ο Παπανικολάου κουράστηκαν, οι άστοχοι και επιπόλαιοι, αλλά πιο ξεκούραστοι Ρώσοι, υπό την ηγεσία του Σβεντ ροκάνισαν την διαφορά και κέρδισαν στις λεπτομέρειες. Ο Καλάθης, ωστόσο, τους καρδιοχτύπησε μέχρι το τέλος και θα ήταν κρίμα κι άδικο να μην επισημάνουμε την αληθινά καταπληκτική του προσπάθεια.

Ουδείς προφήτης κτλ

Ένα από τα πράγματα που δεν έχω καταλάβει είναι οι ισοπεδωτικές κρίσεις για τον Καλάθη διάφορων, που δηλώνουν μάλιστα ειδήμονες του μπάσκετ. Το 2009 ήμουν με την Εθνική στο Κατοβίτσε, όταν πήρε το τελευταίο της μετάλλιο. Μετά από μια ήττα με την Ισπανία, είχαμε πιεί ένα καφέ με ένα Ισπανό, μέλος του τημ του Σκαριόλο, φίλο, αν θυμάμαι καλά, του Βασίλη Σκουντή. Ο Ισπανός μας ρωτούσε γιατί η ομάδα μας φοβάται να τρέξει, μολονότι έχει παίκτες που ξέρουν μπάσκετ. Κάποιοι από την παρέα του είπαν πως το ταλέντο των παικτών μας είναι λίγο και πως η Εθνική μας ποντάρει στο μυαλό και τη δύναμη των παικτών. Ο Ισπανός κούνησε το κεφάλι του διαφωνώντας. «Ο Νικ Καλάθης» είπε «έχει περισσότερο ταλέντο από τον Ρίκι Ρούμπιο και μπορεί να γίνει πολύ καλύτερος παίκτης». Ηθελα να του πω πως, σύμφωνα με ένα ελληνικό γνωμικό, «ουδείς προφήτης στον τόπο του», αλλά δεν ήξερα πώς να το μεταφράσω στα ισπανικά.

Ρεσιτάλ πάνω στο Σβεντ

Ο Καλάθης ήταν καταπληκτικός με τη Ρωσία γιατί είναι ο μοναδικός γκαρντ στην Ευρώπη που έχει συνηθίσει να παίζει περισσότερα από 30 λεπτά στο ματς: ακόμα και ο Σβεντ στο τέλος κουράστηκε. Τη χρονιά του Τζόρτζεβιτς στον ΠΑΟ έπαιζε 32 λεπτά (!) και ήταν μεταξύ των πρώτων στην Ευρωλίγκα σε τρεις στατιστικές κατηγορίες. Πέρυσι, την πρώτη χρονιά μετά την αποχώρηση του Δημήτρη Διαμαντίδη, κουβάλησε για μήνες τον Παναθηναϊκό εντελώς μόνος του, παίζοντας περισσότερο! Ο τρελό Τζέιμς είχε χτυπήσει, άλλος στον ΠΑΟ να κάνει τη δουλειά του κουμανταδόρου δεν υπήρχε κι ο Νικ έκανε ό,τι μπορούσε: ίσως και κάτι της παραπάνω. Αντί να του αναγνωριστεί η προσπάθεια (που υπήρξε τεράστια αφού ο παίκτης δεν είχε αναπληρωματικό), τον αντιμετώπιζαν περίπου σαν πρόβλημα, χρεώνοντας του ήττες για τις οποίες ήταν πραγματικά ο τελευταίος υπεύθυνος. Στο τέλος ο Νικ είχε καθοριστική συμβολή στην κατάκτηση του πρωταθλήματος κι από, τάχα μου, αδύναμος επιθετικά κρίκος, έγινε ο τύπος που έκρινε τα play off – εκτός των άλλων έχει και χαρακτήρα.

Με τη φόρα από την κατάκτηση του πρωταθλήματος πήγε στο εφετινό EuroBasket κι έκανε τέσσερα τουλάχιστον σούπερ παιγνίδια: κόντρα στη Ρωσία κράτησε την Εθνική στο παιγνίδι σχεδόν μόνος, δίνοντας μάλιστα στο πρώτο ημίχρονο κι ένα ρεσιτάλ άμυνας πάνω στο Σβεντ, που για πάνω από είκοσι λεπτά είχε βρει τον μπελά του μαζί του. Δεν ξέρω πραγματικά τι ενοχλεί τους επικριτές του Καλάθη: εγώ βλέπω ένα τύπο κοντά στα δυο μέτρα, που παίζει αμερικάνικο μπάσκετ με ευρωπαϊκή εξυπνάδα, ένα καταπληκτικό αμυντικό που μπορεί να μαρκάρει οποιονδήποτε περιφερειακό στην Ευρώπη, ένα εξαιρετικό κουμανταδόρο που μπορεί να σου κάνει και μεγάλη ζημιά, αν του επιτρέψεις να κάνει ανενόχλητος τελικές προσπάθειες. Ναι, δεν είναι ο καλύτερος σουτέρ, αλλά πολλοί δεν ήταν κι όμως κανείς δεν αμφισβήτησε την χρησιμότητα τους. Η δε προσφορά του Νικ είναι τόσο μεγάλη, που πέντε χαμένα σουτ θα πρεπε να του επιτρέπονται: αλάνθαστοι άλλωστε στο ευρωπαϊκό μπάσκετ είναι ελάχιστοι.

Η σύγκριση και οι αμοιβές

Δυο πράγματα νομίζω έκαναν ανέκαθεν κακό στον εξαιρετικό αυτό παίκτη: η σύγκριση με τον Διαμαντίδη και η δημοσιοποίηση των μεγάλων αμοιβών του. Ο Καλάθης δεν είπε ποτέ ότι είναι Διαμαντίδης, ούτε και επεδίωξε ποτέ να συγκριθεί μαζί του. Στον ΠΑΟ συνυπήρξαν χωρίς κανένα πρόβλημα. Πιθανότατα κάποιους τους ενοχλεί ότι μετά την αποχώρηση του Διαμαντίδη, ο ρόλος του Καλάθη μεγάλωσε κι άλλο: μπορώ να τους καθησυχάσω ότι χωρίς αυτόν όλα μα όλα θα ήταν χειρότερα. Αλλοι πάλι, όταν μιλάνε για τον Νικ και την προσφορά του, επικεντρώνουν την συζήτηση στα χρήματα που παίρνει και η αλήθεια είναι ότι παίρνει πολλά. Όμως το γιατί το είδαμε στα ματς της Εθνικής: χωρίς την δική του τακτική σοφία, χωρίς την καθοδήγησή του, χωρίς την άμυνά του και τα κλεψίματα του, χωρίς την μεθοδικότητα του, η ομάδα μας το πιθανότερο είναι ότι θα είχε αποκλειστεί από τον πρώτο γύρο. Μπορεί να μην είναι ο ηγέτης που θα τραβήξει το σκορ ο Καλάθης, αλλά είναι από τους λίγους που μπορεί να καθορίσει την πορεία μιας ομάδας. Το χθεσινό του ματς κόντρα στη Ρωσία θύμισε αυτό που είχε κάνει το 2005 ο Παπαλουκάς, πάλι κόντρα στους Ρώσους σε ένα αντίστοιχο προημιτελικό. Η διαφορά είναι ότι τότε ο Γιαννάκης είχε χρησιμοποιήσει δέκα παίκτες και ο Παπαλουκάς είχε στο τέλος κάποιους να τον βοηθήσουν – τώρα ο Καλάθης βρέθηκε με τέσσερις συμπαίκτες σκασμένους. Γυρίζει πάντως στην Ελλάδα με ψηλά το κεφάλι: έκανε ό,τι μπορούσε – δυστυχώς αυτό δεν μπορεί κανείς να το πει για πολλούς άλλους.

Σπάνια μιλάει ελληνικά ο Νικ – τα αποφεύγει για να μην παρεξηγηθεί, μου έχουν πει. Η καρδιά του, όμως, είναι ελληνικότατη και χθες το ξαναείδαμε: ήταν ο καλύτερος στο δυσκολότερο παιγνίδι και δεν κρύφτηκε ποτέ από την ευθύνη. Ποτέ άλλωστε δεν κρύβεται: αν αυτό του το αναγνώριζαν όσοι για αυτόν μουρμουράνε, θα μπορούσαν να τον καταλάβουν και καλύτερα. Ελπίζω το τουρνουά αυτό, που πικρά ολοκληρώθηκε για την Εθνική, τουλάχιστον να τους βοηθήσει να κατανοήσουν την προσφορά του.

Με συγκίνησε

Η εθνική αποκλείστηκε στα προημιτελικά. Το τελευταίο της ματς άφησε μια γλυκόπικρη γεύση: την είδαμε να παλεύει και να αποκλείεται – δεν μπορείς να κατηγορήσεις μια ομάδα που πάλεψε, αλλά δεν μπορείς να πεις και μπράβο σε μια ομάδα που δεν κατάφερε να κάνει το βήμα μπροστά. Αύριο θα κάνω ένα απολογισμό. Σήμερα απλά ήθελα να πω στον ηρωϊκό Νικ Καλάθη ότι εμένα, όπως ελπίζω και πολλούς άλλους, με τις μάχες που έδωσε με συγκίνησε…