Ο ΠΑΟΚ, ο ΠΑΟ και ο Ολυμπιακός πρέπει απόψε να σφραγίσουν τα εισιτήρια τους και να βρεθούν στους ομίλους του Γιουρόπα λιγκ. Ο ΠΑΟΚ έχει ήδη προκριθεί και καλό θα ήταν απόψε να διασκεδάσει τον κόσμο του που διψάει για καλό ποδόσφαιρο και νίκες στην Τούμπα. Ο Παναθηναϊκός πρέπει να είναι προσεχτικός στη Δανία για να κόψει το βήχα των γηπεδούχων, που παραδόξως για ομάδα από τη Σκανδιναβία, αποδείχτηκαν ικανότατοι, όχι τόσο στο γήπεδο, όσο στη φασαρία. Η Μπρόντμπι είναι ομάδα έδρας, αλλά το προβάδισμα του ΠΑΟ είναι τεράστιο. Λίγο περισσότερο πρέπει να προσέξει ο Ολυμπιακός. Η νίκη με 0-1 στην Πορτογαλία είναι σημαντικό, αλλά όχι τεράστιο αβαντάζ. Ο αντίπαλος δεν έχει να χάσει τίποτα και έχει δει στο πρώτο παιγνίδι και τις επιθετικές δυνατότητες του Ολυμπιακού, αλλά και τις αδυναμίες του στα μετόπισθεν. Το καλό για τον Ολυμπιακό είναι ότι αυτή τη φορά θα χει δυο λύσεις παραπάνω, αφού λογικά είναι έτοιμοι ο Φορτούνης κι ο Μάρτινς. Το κακό ότι μπλέκει συχνά κι αυτός στα νοκ άουτ ματς και ειδικά στο Καραϊσκάκη. Μια αποτυχία θα μεγάλωνε τη χειρότερη πληγή, που μπορεί να υπάρξει σε μια ελληνική ομάδα: τη γκρίνια για τη διοίκηση.

Με οικονομοτεχνικά κριτήρια

Τις προάλλες σας είχα γράψει ότι η κριτική στους προπονητές είναι μια σειρά από κλισέ που κάποιος βγάζει από το ψυγείο για να τα χρησιμοποιήσει τη στιγμή που κρίνει κατάλληλη. Η κριτική στην οποιαδήποτε διοίκηση είναι ακριβώς το ίδιο πράγμα, με τη διαφορά ότι γίνεται με περισπούδαστο ύφος: στην πραγματικότητα πρόκειται για το μεγάλο hit της ελληνικής αθλητικογραφίας τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια περίπου. Την ξεκίνησαν οι αθλητικογράφοι και την υιοθέτησε το κοινό. Πριν ήταν ανύπαρκτη ή περιοριζόταν σε επισημάνσεις γλαφυρές του τύπου ο «πρόεδρος έχει καβούρια στην τσέπη», «έχει γύρω του ανθρώπους που τον παρασύρουν σε λάθη» κτλ. Σήμερα όλα είναι πιο στοχευμένα: ένα σουτ στο δοκάρι, μια μεταγραφή που δεν βγήκε, ένας αποκλεισμός, μπορεί άνετα εδώ να αναλυθεί με οικονομικοτεχνικά κριτήρια. Προχθές το βράδυ η Ρόμα δέχτηκε τρία γκολ στην έδρα της από την Πόρτο και αποκλείστηκε: μιλάμε για κατόρθωμα. Διάβασα κριτικές για το ματς, τους παίκτες της, τον προπονητή της: τίποτα για τη διοίκηση. Μόνο λόγια αγωνίας για το που θα βρεθούν τα 35 εκατ ευρώ της ζημιάς. Εδώ όλα θα ήταν ανάποδα!

Πόσα λεφτά βάζει

Το βασικό σημείο της κριτικής παραμένει πάντα το τι λεφτά βάζει ο πρόεδρος. Στην Ελλάδα ο πρόεδρος πρέπει να είναι κάποιος με μια μηχανή που τυπώνει λεφτά στο υπόγειο του σπιτιού του – όπως κάποτε έγραφε για τον Κοσκωτά στο Φίλαθλο ο Καίσαρης κάνοντας πλάκα. Πρέπει διαρκώς να ξοδεύει και κυρίως πρέπει να διευθύνει μια εταιρία που απαγορεύεται να βγάζει λεφτά: αν μια ομάδα στην Ελλάδα βγάζει χρήματα, για τους περισσότερους οπαδούς, κάτι δεν κάνει καλά! Αν τυχόν το χει καταφέρει, πρέπει αυτόματα να τα ξοδεύει, ώστε να μπαίνει μέσα: ο κόσμος ηδονίζεται στη φαντασίωση ότι υπάρχει κάποιος που για την ομάδα σκορπάει ή θα σκορπίσει λεφτά – θυμηθείτε πόσοι πίστεψαν στους Σεϊχηδες του Τσάκα, στους βασιλιάδες των μαγιό που θα έπαιρναν τον ΠΑΟΚ, στους άραβες επενδυτές του Αρη και στους Τούρκους λεφτάδες που έρχονταν για την ΑΕΚ. Η καλλιέργεια του μύθου ότι οι ελληνικές ομάδες είναι «μαγαζιά γωνία» και θα βρίσκουν πάντα ένα κροίσο που θα ξοδεύει για χάρη τους ό,τι έχει (καμιά φορά και περισσότερα…) καλλιεργήθηκε από το Φίλαθλο τη δεκαετία του 80 και του 90. Στο μεταξύ η χώρα έπαψε να είναι μαγαζί γωνία και δεν γίνεται σε μια τέτοια χώρα να υπάρχουν μαγαζιά γωνία στο ποδόσφαιρο, αλλά ποιος να το καταλάβει; Τελευταία αγαπημένη συνήθεια των οπαδών είναι η άθροιση των εσόδων: οι ελληνικές ομάδες έχουν μόνο έσοδα και καθόλου έξοδα! Αν πεις σε κάποιον ότι η φορολογία έχει διπλασιασθεί τα τελευταία χρόνια και μαζί της και το 90% των εξόδων μιας ΠΑΕ σου λέει «έλα μωρέ αφού δίνουν μαύρα και δεν τα δηλώνουν». Κι αν του επισημάνεις ότι για οικονομικές παραλήψεις αποκλείστηκαν τα τελευταία χρόνια από την UEFA, ομάδες όπως η Ρέιτζερς, η Γαλατά, η Πάρμα κτλ, άρα δεν γίνεται να έχεις μαύρα συμβόλαια, σου λέει «τι να σου πω, ας βάλουν λεφτά». Ο,τι να ναι.

Οι άσχετοι που διοικούν και άλλα πολλά

Δεν είναι όμως μόνο τα χρήματα λόγος κριτικής. Αν μια ομάδα κάνει νωρίς μεταγραφές και αποκλειστεί από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, όπως πχ ο ΠΑΟ πέρυσι, «οι άσχετοι που διοικούν βιάστηκαν γιατί όλοι ξέρουν ότι στο τέλος του καλοκαιριού υπάρχουν μεγάλες ευκαιρίες». Αν μια ομάδα δεν κάνει μεταγραφές, ποντάροντας κυρίως στο περσινό γκρουπ, όπως ο Ολυμπιακός έκανε ατυχώς φέτος, «δεν υπάρχει προγραμματισμός, αφού μια σοβαρή ομάδα έπρεπε να έχει εντοπίσει τους μεταγραφικούς στόχους της από πέρυσι». Αν μια ομάδα αλλάξει προπονητή, η διοίκηση «δεν είναι σοβαρή και φορτώνει στον προπονητή τα λάθη της». Αν δεν αλλάζει «διοικούν άσχετοι που δεν θέλουν να παραδεχτούν το λάθος τους και να διώξουν αυτόν τον καραγκιόζη που έφεραν». Αν δεν δίνονται ευκαιρίες σε νέα παιδιά, φταίει «η διοίκηση που δεν αξιοποιεί το ελληνικό στοιχείο και παρουσιάζει ομάδες χωρίς ελληνικό κορμό». Αν δίνονται, «φταίει η διοίκηση που γεμίσαμε πιτσιρικάδες χωρίς πείρα, που λόγω αποτελεσμάτων, θα καούν κι αυτοί». Αν μια ομάδα αγοράζει έλληνες, «κάνει σαχλαμάρες γιατί έλληνες παίκτες δεν υπάρχουν και δείτε τι αποτελέσματα έχει η Εθνική». Αν δεν αγοράζει έλληνες «είναι στρατηγικό λάθος γιατί οι ομάδες που έχουν διακριθεί στην Ευρώπη στηρίζοντα πάντα σε έλληνες παίκτες». Αν αγοράζει παίκτες γνωστούς πάνω από τα 30 «δίνει εφάπαξ στον κάθε συνταξιούχο». Αν δεν αγοράζει «δεν καταλαβαίνει πόσο ανάγκη έχει ο οπαδός να βλέπει μεγάλα ονόματα». Αν έχει καλή σχέση με τους οργανωμένους, φταίει γιατί «έχει κάνει συνομιλητές ένα τσούρμο από αληταράδες που κάνουν ό,τι θέλουν». Αν δεν έχει, «στη διοίκηση έχουν χάσει τη μπάλα και τα βάζουν και με τον κόσμο, με τον κόσμο ρε που είναι πάντα εκεί». Αν η ομάδα δεν έχει καλή αντιμετώπιση από τη διαιτησία «φταίει ο πρόεδρος που δεν μπορεί να την προστατέψει». Αν έχει και ενίοτε παίρνει και κανα σφύριγμα, ακούγεται το χιλιοειπωμένο «φίλε ντρέπομαι με αυτά που βλέπω», που φτιάχνει και δημοσιογραφικές καριέρες. Αν έχει καλή σχέση με τους δημοσιογράφους «ενδιαφέρεται μόνο για τσάτσους που δεν κάνουν κριτική». Αν δεν έχει «δεν καταλαβαίνει πως δεν γίνεται ρε φίλε σήμερα να μην έχεις καλή σχέση με τα Media και να τους αφήνεις να τα παρουσιάζουν όλα όπως θέλουν;». Αν πουλάει παίκτες, «κακώς πουλάει γιατί οι μεγάλες ομάδες δεν πουλάνε» (σημειωτέον χρόνια ψάχνω να βρω ποιες είναι αυτές). Αν δεν πουλάει, «κακώς δεν πουλάει γιατί μόνο πουλώντας παίκτες μεγαλώνεις, δες τι κάνει η Πόρτο, η Λιόν, η Γιουβέντους κτλ». Αν κάνει σκάουτινκ και αγοράζει μικρούς τους οποίους μεταπουλάει «φίλε έχουμε βαρεθεί τα παιγνίδια με τους μάνατζερ». Αν δεν το κάνει, «δεν είναι σοβαρή εταιρία, ρε φίλε, και δεν έχει ανθρώπους».

Τι θα έπρεπε να έχει

Συμπερασματικά για τον έλληνα οπαδό μια καλή διοίκηση πρέπει να έχει τις ακαδημίες της Μπαρτσελόνα και το σκάουτινκ για να βρίσκει το Μέσι 14 χρονών, να ξοδεύει λίγα περισσότερα από την Παρί ή τη Σίτι και να πουλάει πιο ακριβά από την Γιουβέντους, να επενδύει σε γηπεδικές εγκαταστάσεις όπως η Αρσεναλ, να έχει ένα προπονητή τύπου Σερ Αλεξ Φέργκιουσον κι ένα τεχνικό διευθυντή σαν τον Μότσι, να κερδίζει τα πρωταθλήματα σερί όπως η Μπάγερν Μονάχου, να έχει τη διαιτητική αντιμετώπιση της Ρεάλ αλλά να μην μιλάει και κανείς, να συντηρεί τα ερασιτεχνικά τμήματα και να κερδίζει τίτλους, να διοικείται από σοφούς πρώην ποδοσφαιριστές του συλλόγου, που όμως να είναι και οπαδοί και φυσικά να έχει επιτυχίες στην Ευρώπη που θα ζήλευε και η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Τότε ίσως ήταν επιτυχημένη, αρκεί φυσικά να μην πήγαινε ένα σουτ στο δοκάρι και χανόταν το γκολ και η πρόκριση γιατί τότε κυρίως είναι που φταίει ο πρόεδρος κι όλοι αυτοί που έχει μαζέψει…

Δεν λέω να μη γίνεται κριτική, προς Θεού. Λέω ότι κριτική πρέπει να κάνεις πρώτα για το ματς. Μετά από μια σειρά από πολλά ματς να κάνεις για τον προπονητή. Και μετά από κάμποσα χρόνια να την κάνεις και για την διοίκηση. Χωρίς να ξεχνάς ότι αν φύγει, δεν είναι πλέον απλό να βρεθεί μια άλλη καλύτερη.