Ακούω και διαβάζω δυο – τρεις μέρες τώρα ότι «οι Ολυμπιακοί Αγώνες χωρίς κόσμο είναι χάλια» - χρησιμοποιώ τη λέξη «χάλια» ως πιο ένα είδος ήπιας έκφρασης καθώς λέγονται και γράφονται χειρότερα. Δεν μου κάνει εντύπωση – η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου πιστεύει ότι οι Αγώνες γίνονται για τον κόσμο, δηλαδή για την πάρτη του. Θα λέγανε όλοι ακριβώς το ίδιο αν στο Τόκιο υπήρχε κόσμος στα γήπεδα και δεν υπήρχε για κάποιο μυστήριο λόγο τηλεοπτική κάλυψη. Πάλι θα ακούγαμε για τους Αγώνες τα χειρότερα, ενώ πάλι στο Τόκιο η μεγάλη πλειοψηφία των προικισμένων αθλητών θα έδινε καθημερινές μάχες για ένα μετάλλιο.

Δεν θα υπήρχαν εξέδρες

Είναι χρήσιμος ο κόσμος στα γήπεδα; Σίγουρα ναι, αλλιώς στα γήπεδα δεν θα υπήρχαν εξέδρες. Οι αθλητές πρώτοι από όλους θέλουν τον κόσμο, δηλαδή την υποστήριξη και το χειροκρότημά του. Σίγουρα όταν το κοινό είναι ζεστό, δίνουν κάτι παραπάνω και σίγουρα σε κάποιους η απουσία του κοινού θα στοιχίσει. Αλλά μην μπερδεύουμε τα πράγματα: δεν είναι ο κόσμος ο πρωταγωνιστής. Το κοινό είναι υποστηρικτικό και χρήσιμο – όχι απαραίτητο.

Τα σπορ χωρίς κοινό δεν είναι και λίγα: πρώτα πρώτα όλα τα περίφημα θαλάσσια σπορ κόσμο και εξέδρες δεν έχουν. Παντού όπου υπάρχει κοινό, αυτό που αποκαλούμε στα γήπεδα «κόσμος» δεν είναι παρά ένα συμπληρωματικό ντεκόρ. Ζωντανό, όμορφο, χρήσιμο. Αλλά όχι απαραίτητο. Απαραίτητοι είναι στους Αγώνες μόνο οι αθλητές.

Χιλιάδες λόγια αποθέωσης

Καταλαβαίνω ότι θα υπάρχουν πολλοί που θα διαφωνήσουν. Ζούμε άλλωστε σε μια χώρα που έχουν ξοδευτεί χιλιάδες λόγια αποθέωσης του κοινού πρώτα από όλα από τους ίδιους τους αθλητές που σε κάθε περίπτωση δεν χάνουν την ευκαιρία να το ευχαριστήσουν. Μάθαμε να χρησιμοποιούμε εκφράσεις όπως ο «περήφανος κόσμος», να μιλάμε για «έκτους και δωδέκατους παίκτες», να θεωρούμε το «καυτό γήπεδο» μυστικό επιτυχίας. Χιλιάδες πιστεύουν πως τα ματς τα κερδίζουν αυτοί επειδή ουρλιάζουν ή χοροπηδάνε στις εξέδρες κι όχι όσοι αγωνίζονται: πρόκειται για ψύχωση που συχνά υποδαυλίζεται από ομάδες και παράγοντες. Το αποτέλεσμα είναι ότι τα χουμε κάνει «όλα ποδόσφαιρο»: σε κάθε γήπεδο, ανεξάρτητα από το άθλημα που σε αυτό βλέπουμε, υιοθετούμε ποδοσφαιρικές συμπεριφορές – δεν είναι αποκλειστικά δικό μας το λάθος καθώς συμβαίνει παγκοσμίως. Αλλά όλο αυτό είναι μια συμπεριφορά οπαδίστικη που ελάχιστη σχέση έχει με τα σπορ γενικότερα.

Το πιο αστείο είναι ότι όλοι αυτοί που κλαίγονται για την απουσία του κόσμου στα γήπεδα του Τόκιο, ελάχιστα στεναχωριούνται για το γεγονός ότι ακόμα και πριν την πανδημία πανελλήνια πρωταθλήματα στίβου γίνονται σε άδεια γήπεδα και ότι σε ματς του πόλο, του βόλεϊ, του χάντμπολ, ακόμα και του μπάσκετ τα άδεια καρεκλάκια είναι πολλά περισσότερα από τα γεμάτα. Γενικά το γεγονός ότι λείπει ο κόσμος από τους Ολυμπιακούς Αγώνες ακούγεται σαν να είμασταν όλοι έτοιμοι να πάμε εκεί και μας χάλασαν την εκδρομή, ενώ δεν είναι ακριβώς έτσι. Ακόμα θυμάμαι π,χ τα παρακάλια για να γεμίσει το ΟΑΚΑ στα παγκόσμια πρωταθλήματα στίβου ή τις άδειες που μας δίνανε στο στρατό για να πάμε σε κάποιο κλειστό ειδικά, όταν έπαιζε κάποια Εθνική. Όχι γιατί οι διοικητές του ΚΕΒΟΠ αγαπούσαν τα σπορ, αλλά για να γλυτώσει η χώρα το ρεζιλίκι.

Το λατρεμένο ντεκόρ

Μακάρι όλα αυτά τα δεικτικά σχόλια για την απουσία του κόσμου να σημαίνουν όχι απλά ότι μας έλειψε το κοινό στις εξέδρες, αλλά ότι συνειδητοποιήσαμε ξαφνικά πόσο ωραίος είναι ο αθλητισμός και ορκιστήκαμε ότι τα γήπεδα θα τα ξαναγεμίσουμε – αλλά μεταξύ μας δεν το βλέπω. Οι αναφορές αυτές έχουν να κάνουν κυρίως με το ότι μας χαλάει το άδειο γήπεδο το λατρεμένο ντεκόρ: αν οι Γιαπωνέζοι είχαν σκεφτεί κάποιο κόλπο για να δημιουργήσουν ψηφιακό κοινό θα είμασταν μάλλον ευχαριστημένοι. Ετσι κι αλλιώς κατά βάθος θεωρούμε δεδομένο ότι το γιαπωνέζικο κοινό δεν είναι «περήφανος κόσμος» και «δωδέκατος και έκτος παίκτης» κι άλλα τέτοια. Μας χαλάει η απουσία του γιατί βλέπουμε μια παράσταση χωρίς σκηνικό και η λιτότητα δεν μας αρέσει. Το ότι ακόμα και τους Αγώνες της Αθήνας οι πιο πολλοί τους είδαμε από την τηλεόραση είναι μια λεπτομέρεια: είχαν πάει άλλοι για να δώσουν το πατριωτικό παρόν. Εμείς κομπάρσοι δεν είμαστε….

Φυσικά και μένα με χαλάει που δεν έχουν κόσμο τα γήπεδα. Αλλά για αυτό ακριβώς το λόγο βρίσκω ότι αυτοί οι Αγώνες είναι κάτι το μοναδικό: οι πρώτοι στους οποίους οι αθλητές μπορεί να κάνουν κατανοητό το μεγαλείο της μοναξιάς τους. Αλλά και οι πρώτοι που κάνουν κατανοητό πως μολονότι στα γήπεδα υπάρχει κοινό (και ζωντανό και παθιασμένο πολλές φορές), ο αθλητισμός δεν είναι ούτε θέατρο, ούτε σινεμά, αλλά κάτι άλλο: είναι μια μάχη του ανθρώπου να ξεπεράσει τα όρια του – μάχη που δίνει μόνος ή με συμπαίκτες που έχουν ανάλογο στόχο. Το αν κάποιοι την παρακολουθούν ή δεν την παρακολουθούν είναι άσχετο με την προσπάθεια. Αυτή από μόνη της είναι πάντα άξια σεβασμού. Ενίοτε και θαυμασμού.

Αρχίζουν οι ωραίες ιστορίες

Στο μεταξύ οι Ελληνες αθλητές αρχίζουν να γράφουν τις ιστορίες τους. Τα πρώτα αληθινά σπουδαία αποτελέσματα είναι η έκτη θέση της Αννας Κορακάκη στον αγώνα της σκοποβολής που στο Ρίο της είχε δώσει χάλκινο μετάλλιο, αλλά και η τεράστια νίκη της Εθνικής Πόλο με την Ουγγαρία: τα παιδιά του Βλάχου θα δώσουν πάλι τα πάντα – είναι το μόνο βέβαιο. Ο στόχος της ελληνικής αποστολής είναι να γυρίσει με διψήφιο αριθμό μεταλλίων. Ως στόχος είναι αρκετά φιλόδοξος. Αλλά αν δεν βάζεις υψηλούς στόχους δεν χρειάζεται να πηγαίνεις στους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Είναι δυνατό κάτι τέτοιο; Είναι αλλά θα πρέπει να συμβούν πολλά και εντυπωσιακά. Πρώτα από όλα πρέπει να ξαναπάρουν μετάλλια οι συνήθεις ύποπτοι, δηλαδή αυτοί που χρόνια τώρα κάνουν τεράστια κατορθώματα σε παγκόσμια και πανευρωπαϊκά πρωταθλήματα. Για τον Λευτέρη Πετρούνια είμαι σίγουρος: για να μην ανεβεί στο βάθρο ο Λευτέρης πρέπει να μην γίνουν οι Αγώνες – μου μοιάζει περισσότερο σίγουρο το μετάλλιό του από το να δείξει τον αγώνα του η ΕΡΤ. Είμαι επίσης βέβαιος για την τεράστια προσπάθεια που θα κάνει η Κατερίνα Στεφανίδη, που αν τα καταφέρει και ανεβεί στο βάθρο σταματά κάθε συζήτηση για το ποια είναι η μεγαλύτερη Ελληνίδα αθλήτρια όλων των εποχών. Εχω καλό προαίσθημα και για τον Τεντογλου: είναι σταθερότατος και εντυπωσιακός καιρό τώρα. Η Κορακάκη θα κάνει αυτό που έχει μάθει από το σπίτι της και που την πήγε ψηλά: θα προσπαθήσει να ξεπεράσει τον εαυτό της στο δεύτερο τελικό της - η πανδημία έκανε την προπόνησή και την προετοιμασία της δύσκολη και το επίπεδο είναι απίστευτο. Στον πρώτο της αγώνα έγινε Ολυμπιακό ρεκόρ στον προκριματικό και παγκόσμιο ρεκόρ στον τελικό από διαφορετικές αθλήτριες! Εχουμε επίσης τρία τουλάχιστον πληρώματα ιστιοπλόων που μπορεί να πάρουν μετάλλια αλλά το να το καταφέρουν στην μακρινή Ιαπωνία και τα άγνωστα νερά της δεν είναι απλό. Όπως δεν είναι καθόλου απλό να πάρουν μετάλλιο στην κολύμβηση ο Γκολομέεφ και ο Βαζαίος: ο ανταγωνισμός είναι απίστευτος. Το ίδιο και στην ποδηλασία όπου θα κάνει ό,τι καλύτερο ο μαχητής Βολικάκης. Χαίρομαι φυσικά που έχουμε ξανά ελπίδες για μετάλλιο στην πάλη: όποιος έχει μεγαλώσει με τον Μηγιάκη, τον Χολίδη και τον Γαλακτόπουλο θα συγκινηθεί αν τα καταφέρει η Πρεβολαράκη. Αλλά δεν είναι απλό.

Όπως απλό δεν είναι και το μετάλλιο στο τένις για τον Τσιτσιπά και τη Σάκαρη. Μετά το Ρολάν Γκαρός είναι και οι δυο λίγο κουρασμένοι και το τουρνουά στο Τόκιο δεν θα γίνει σε χώμα. Ξεκίνησαν με δύσκολες νίκες, πρέπει να βρουν ρυθμό και ενέργεια. Σε γήπεδα άδεια με αντίπαλο αυτόν που πάντοτε τους δυσκολεύει: τον απαιτητικό εαυτό τους…