O τελικός του Γιουρόπα λιγκ τελείωσε με τους Ισπανούς της Βιγιαρεάλ να πανηγυρίζουν, όχι απλά το πρώτο ευρωπαϊκό τρόπαιο της ομάδας, αλλά το πρώτο τρόπαιο της ιστορίας της – αφήνω στην άκρη τα κύπελλα Ιντερτότο διότι ουδείς θυμάται καλά καλά την ύπαρξή τους.

Από την Ισπανία με αγάπη

Η Βιγιαρεάλ είναι η απόλυτη απόδειξη πως ένα πρωτάθλημα σημαντικό επιτρέπει στις ομάδες του να πρωταγωνιστούν στην Ευρώπη ακόμα κι αν σε αυτό δεν τα καταφέρνουν καλά. Στο ισπανικό πρωτάθλημα η Βιγιαρεάλ έχει να επιδείξει μια τιμητική δεύτερη θέση το 2007-8: τρία χρόνια αργότερα μάλιστα υποβιβάστηκε στη Β’ Εθνική στην οποία παραλίγο να βρεθεί και πρόπερσι. Στην Ευρώπη όμως, ως εκπρόσωπος του ισπανικού πρωταθλήματος, είναι αξιοσέβαστη γιατί κουβαλάει τη λάμψη του: πριν φτάσει στη χθεσινή ιστορική βραδιά έχει αγωνιστεί στα ημιτελικά (2006) και στα προημιτελικά του Τσάμπιονς λιγκ (2009) και τρεις φορές στα ημιτελικά του Γιουρόπα λιγκ (2004, 2011, 2016). Φέτος κέρδισε το Γιουρόπα λιγκ αήττητη, χωρίς να έχει δεχτεί σε κανένα ματς περισσότερα από δυο γκολ και κόβοντας το δρόμο σε δυο αγγλικές ομάδες στη σειρά: στα ημιτελικά απέκλεισε την Αρσεναλ, την οποία εκδικήθηκε γιατί της στέρησε ένα τελικό του Τσάμπιονς λιγκ το 2006 και χθες πίκρανε την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ καταστρέφοντας την γεμάτη σκαμπανεβάσματα σεζόν της.

Το θελε λίγο περισσότερο

Το ματς ήταν από αυτά που έχουμε ξαναδεί πολλές φορές: χωρίς να είναι όμορφο είχε τη γοητεία του. Πριν αρχίσει άκουγα και διάβαζα για Δαβίδ και Γολιάθ, αλλά τέτοια δεν έβλεπα: υπήρχαν δυο αντίπαλοι με αρετές και αδυναμίες – η Βιγιαρεάλ ήταν αουτσάιντερ, αλλά η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ δεν ήταν το απόλυτο τεράστιο φαβορί. Το ματς απέδειξε και το γιατί.

Η ομάδα του Σόλσκιερ, που βρίσκεται στον πάγκο του Σερ Αλεξ κυρίως γιατί τον αγαπούσαν ως ποδοσφαιριστή, έχει το κακό συνήθειο όλη τη σεζόν να βρίσκεται πίσω στο σκορ γιατί θέλει χρόνο για να ζεσταθεί. Κουβαλούσε ως παράσημο τις δώδεκα ανατροπές που έχει κάνει φέτος, αλλά αυτές ήταν και ένα είδος ένδειξης αδυναμίας: όταν κυνηγάς τόσο συχνά το σκορ κάτι κάνεις λάθος. Χωρίς τον ατάλαντο αλλά χρήσιμο Μαγκουάιερ δέχτηκε ένα γκολ από μια στημένη φάση γιατί με τη χρονιά που έχει κάνει ο Ζεράρ Μορένο είναι φανερό πως έχει αναλάβει να τον βοηθήσει προσωπικά ο Υψιστος. Ενας ημίθεος, ο Καβάνι, ισοφάρισε, αλλά η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ δεν κατάφερε να βρει το δεύτερο γκολ τη στιγμή που πίεζε, ίσως γιατί ο τεράστιος Ουρουγουανός ήταν κομμάτι μόνος.

Ο Ράσφορντ προσπαθούσε να ντριπλάρει όλο τον κόσμο, ο 19χρονος Γκρίνγουντ θα έκανε τη διαφορά σε ευρωπαϊκό τελικό μόνο σε ιστορία του περιοδικού Αγόρι, ο Μπρούνο Φερνάντεζ περίμενε τον τελικό για να κλάψει στο τέλος του όπως ο Κριστιάνο, ο Πογκμπά κυνηγούσε τη μπάλα ξεχνώντας ότι πρέπει να παίζει σε μια θέση. Με καλύτερο το Λουκ Σο και με ένα προπονητή άπειρο σε τελικούς που φοβήθηκε να προσθέσει κυνηγούς (ενώ έχει αρκετούς) για να προσπαθήσει να κερδίσει το ματς στο 90λεπτο, η Γιουνάιτεντ έσβησε τη στιγμή που περιμέναμε να πατήσει γκάζι. Η Βιγιαρεάλ ήταν καλύτερη στην παράταση και πήρε το ματς στα πέναλτι όπου φάνηκε η πίστη της: ο Αργεντινός τερματοφύλακας Χερόνιμο Ρούλι (ένας ήρωας της βραδιάς με καταπληκτικό όνομα και χαρικλινικό επίθετο), αφού άγγιξε τέσσερις φορές τη μπάλα στις εκτελέσεις πέναλτι χωρίς να τη σταματήσει, έπιασε τελικά το πέναλτι του Ντε Χέα, αφού είχε προηγουμένως σκοράρει ο ίδιος: το τελικό 11-10 μαρτυρά ότι και οι δυο ομάδες το θέλανε, απλά η Βιγιαρεάλ το θελε περισσότερο.

Οι κάποτε ομάδες κυπέλλου

Για να πω την αλήθεια η νίκη της μου ξύπνησε μνήμες της δεκαετίας του ‘80 και του ‘90. Τότε στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις (κυρίως στο κύπελλο UEFA) κυκλοφορούσαν ομάδες που συνηθίζαμε να τις αποκαλούμε «ομάδες κυπέλλου». Ήταν επαρχιακές, όχι ιδιαίτερα πλούσιες, δεν κάνανε σχεδόν ποτέ πρωταθλητισμό, ήταν δυσκολοκατάβλητες και κουβαλούσαν τη λάμψη της χώρας. Κάθε σοβαρή ποδοσφαιρική χώρα είχε τρεις – τέσσερις τέτοιες που ζούσαν το γλυκό τους μομέντουμ. Οι Αγγλοι είχαν την Αστον Βίλα, την Ιπσουιτς, την Γουλβς. Οι Γερμανοί την Βέρντερ, την Αϊντραχτ Φρανκφούρτης, την Κολωνία, τη Γκλάντμπαχ. Οι Ιταλοί είχαν τότε τις περισσότερες: η Τζένοα, η Βιτσέντσα και η Αταλάντα παίζανε ημιτελικούς, το Τορίνο και η Φιορεντίνα τελικούς, η Πάρμα και η Σαμπντόρια κάνανε συλλογές από κύπελλα ακόμα κι όταν στο Καμπιονάτο τερματίζανε κάτω από την πρώτη τριάδα. Από εκείνα τα χρόνια μοιάζει να έρχεται η Βιγιαρεάλ κι ας μην υπήρχε τότε. Αν και στην πραγματικότητα απλά κατατάχθηκε στον ισπανικό στρατό, που ηγεμονεύει την Ευρώπη: έγινε η ενδέκατη ισπανική ομάδα που φτάνει σε τελικό – το λες και απίστευτο.  

Μωσαϊκό από ιστορίες

Τι είναι η Βιγιαρεάλ; Ολοι εστιάζουν στο μικρό μέγεθος της πόλης από την οποία προέρχεται – το γήπεδο της είναι μεγαλύτερο από τον αριθμό των κατοίκων της. Αλλοι τονίζουν την εξαιρετική δουλειά που γίνεται εκεί από την οικογένεια Ρόιγ: ο μπαμπάς Φερνάντο έβαλε την ομάδα στο χάρτη το 1997, οι επίγονοι συνεχίζουν τη δουλειά. Αλλά εγώ βλέπω κυρίως ότι πρόκειται για ένα ωραίο μωσαϊκό από ιστορίες. Η Βιγιαρεαλ είναι η ιστορία του τερματοφύλακα Ρούλι που αποκτήθηκε από τη Μάντσεστερ Σίτι που δεν ήξερε τι να τον κάνει και τον δάνειζε δεξιά κι αριστερά μέχρι να βρει εκεί κάποιους να τον πιστέψουν. Είναι η ιστορία του τρεμερού Ζεράρ Μορένο, που δυο χρόνια τώρα μπορεί και να είναι ο καλύτερος Ισπανός κυνηγός, αλλά επειδή δεν παίζει στην Ρεάλ και στη Μπαρτσελόνα τον ξεχνάμε. Είναι η ιστορία του Ντάνι Παρέχο, που τον έδιωξαν από τη Βαλένθια στα 32 ως τελειωμένο και πήγε στη Βιγιαρεάλ και τους έδειξε πόσο λάθος έκαναν. Είναι η ιστορία του Κάρλος Μπάκα που υπήρξε ένας από τους καλύτερους φορ στην Ευρώπη την τελευταία δεκαετία, αρκεί να παίζει σε ομάδα που δεν τον γεμίζει με άγχος. Είναι η ιστορία του Ραούλ Αλμπιόλ που μοιάζει να γύρισε στο χωριό του μετά από δεκαπέντε χρόνια περιπλάνησης, κυρίως για να διηγηθεί τις ιστορίες του. Κυρίως όμως η Βιγιαρεάλ είναι η ιστορία του Γιουνάι Εμερι, που έχει παίξει πέντε τελικούς στο Γιουρόπα λιγκ και πανηγύρισε στους τέσσερις: χθες βράδυ έσπασε το ρεκόρ του Τζιοβάνι Τραπατόνι, το ποδόσφαιρο του οποίου κομμάτι θαυμάζει.

Ο ορισμός του κατάλληλου

Ο Εμερι είναι ο πραγματικός Μουρίνιο του καιρού μας. Παίζει για το αποτέλεσμα αλλά το κάνει όπως πρέπει. Η Βιγιαρεάλ, που έχει λιγότερο ταλέντο από τη Σεβίλλη του (στην οποία απογειώθηκε) και από την Αρσεναλ (στην οποία στραπατσαρίστηκε) είναι το αριστούργημα του. Αμύνεται με όλους τους παίκτες πίσω από τη μπάλα, αλλά παίζει και με δυο φουνταριστούς. Δεν έχει κλασσικό φορ, αλλά κάθε φορά που κατεβαίνει νομίζεις πως κάποιος από το πουθενά θα βγει σε θέση βολής. Ακυρώνει τον αντίπαλο, χωρίς να μοιάζει ισπανική ομάδα, αλλά αν πάρει τη μπάλα σου θυμίζει ότι έρχεται από τη χώρα που δεκαπέντε αλλαγές της μπάλας σε δέκα τετραγωνικά είναι κάτι το φυσιολογικό. Ο Εμερι απέτυχε στην Αρσεναλ γιατί τα φτωχά αγγλικά του δεν τον βοηθούσαν να πείσει παίκτες εκατομμυρίων ότι αυτό το ποδόσφαιρο είναι αποδοτικό, απαιτεί τυφλή εφαρμογή και αποδίδει αν υπάρχει πίστη. Αλλά στη Βιγιαρεάλ, που δεν υπάρχει πίεση πρωταθλητισμό αλλά προσμονή για κάτι καλύτερο, τα κατάφερε μια χαρά. Αποδεικνύοντας πως ένας προπονητής δεν είναι ούτε καλός, ούτε κακός: το βασικό είναι να αποδειχτεί ο κατάλληλος άνθρωπος.

Θα συμφωνούσε ο Σερ Αλεξ. Ο ορισμός του κατάλληλου που είναι σχεδόν αδύνατον να αντικατασταθεί…