Η τελετή λήξης των Ολυμπιακών αγώνων στο Παρίσι δεν ξεσήκωσε τις θύελλες που είχαμε μετά την τελετή έναρξης. Είχε ένα μεγάλο αφιέρωμα στην θεσμοθέτησή και (πλαγίως…) και στην αναβίωση των Αγώνων, είχε πολύ γαλλικό τραγούδι, είχε μια γενναία δόση «αμερικανιάς» με τον Τομ Κρουζ να πέφτει από την οροφή του Σταντ Ντε Φρανς ως πρωταγωνιστής Επικίνδυνων Αποστολών και να πηγαίνει την ολυμπιακή σημαία στους Red Hot Chili Peppers. Είχε ακόμα και πυροτεχνήματα – οι περίφημες οικολογικές ευαισθησίες των Γάλλων που είχαμε στην τελετή έναρξης πήγαν κατά μέρους. Αυτή τη φορά είχαμε πολλά πλάνα αθλητών: η όλη εκδήλωση έμοιαζε ένα είδος αποχαιρετιστήριας γιορτής – κάπως έτσι είναι όλες οι τελετές λήξης. Διάβασα ότι κούρασε το κομμάτι με τα γαλλικά τραγούδια: κατανοητό. Αλλά κι αυτό συμβαίνει πάντα: σκεφτείτε την απορία του υπόλοιπου πλανήτη το 2004 όταν άκουσε τον κόσμο που είχε κατακλύσει το ΟΑΚΑ να τραγουδάει «Μαντουβάλα αγάπη γλυκιά μου…».

Συμβατικά

Το όλο θέαμα φάνηκε μάλλον συμβατικό σε όποιον χάρηκε στην τελετή έναρξης που είχε πρωταγωνιστή τον Σηκουάνα κι ένα χαώδες τελετουργικό γεμάτο από σημειολογικές αναφορές. Υποθέτω ότι στην Ελλάδα η τελετή λήξης άρεσε πολύ διότι είχε αναφορές στην χώρα μας: αν σε μια τελετή, ακόμα και στην πλέον αδιαφορη, βάλεις ελληνικές σημαίες και χλαμύδες οι Ελληνες θα ενθουσιαστούν. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης οι Γάλλοι απέσπασαν και ελληνικά μπράβο για την ανάκρουση του εθνικού μας ύμνου – όποιοι καλόβουλα τα έδωσαν απλά δεν γνώριζαν ότι στην τελετή λήξης είναι υποχρεωτική η ανάκρουση του εθνικού μας ύμνου, όπως και του ύμνου των Ολυμπιακών Αγώνων, όπως και του ύμνου της επόμενης χώρας που θα φιλοξενήσει τους αγώνες. Δεν μας έκαναν χάρη οι Γάλλοι. Αλλά αν θέλουμε να πιστεύουμε ότι μας τίμησαν, ας το πιστεύουμε. Από τις κραυγές των ακροδεξιών για woke αντζέντες και άλλα ανάλογα προτιμώ την άγια άγνοια που κάνει τον κόσμο να πιστεύει πως όλες οι χώρες κοιμούνται και ξυπνάνε με την σκέψη πως θα μας τιμήσουν…

Γάμοι

Μου άρεσαν και οι αποχαιρετιστήριοι λόγοι. Η γαλλική οργανωτική επιτροπή σωστά πανηγύρισε για τα ρεκόρ εισιτηρίων, για τις γαλλικές επιτυχίες και για το γεγονός ότι στο Παρίσι υπήρξαν αυτές τις μέρες οι περισσότερες προτάσεις γάμου. Η αμερικανική αντιπροσωπεία υποσχέθηκε ότι στο Λος Αντζελες θα έχουμε Αγώνες στους οποίους θα είναι βασικό ζήτημα ο περιβαλλοντολογικός σεβασμός: ο σκοπός είναι όλοι οι θεατές να μετακινούνται μόνο με τα μέσα μαζικής μεταφοράς – θέλω να δω πως θα αλλάξουν μυαλά οι καλιφορνέζοι που είναι ερωτευμένοι με τα αυτοκίνητα τους. Βρήκα επίσης εύστοχη την παρατήρηση του προέδρου της ΔΟΕ ότι οι Αγώνες είναι αδύνατον να σταματήσουν τους πολέμους, αλλά είναι αναγκαίο να καλλιεργούν την κουλτούρα της ειρήνης. Ό Μπαχ δεν είπε ότι το Παρίσι «διοργάνωσε τους καλύτερους Ολυμπιακούς» – αυτή την φράση την χρησιμοποιούσε ο περισσότερο πολιτικάντης Χουάν Αντόνιο Σάμαρανκ. Εκανε ένα λογοπαίγνιο με τον Σηκουάνα και χαρακτήρισε τους αγώνες συγκλονιστικούς. Δεν μου προκύπτει ωστόσο πως οι Γάλλοι ενδιαφέρονταν για κομπλιμέντα: τους ήταν κομμάτι αδιάφορα, όσο και οι κριτικές. Και ίσως για αυτό η τελετή λήξης ολοκληρώθηκε με το My way. Που είναι ένα γαλλικό τραγούδι που έκανε επιτυχία ο Φρανκ Σινάτρα στην αγγλόφωνη διασκευή του. Ενας τρόπος να συνδεθεί το Παρίσι με το Λος Αντζελες, αλλά και να μας θυμίσουν οι Γάλλοι τον υπέροχο σοβινισμό τους. Οντως τα έκαναν όλα με τον δικό τους τρόπο…

Πολύ

Tους ευχαριστήθηκα φέτος τόσο πολύ τους Ολυμπιακούς Αγώνες που μόλις τελείωσαν μου λείπουν. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι ένα παλκοσένικο από ιστορίες κι εγώ τις ιστορίες τις λατρεύω πιο πολύ από τις επιδόσεις. Ομολογώ ότι με χαλάει λίγο που ο κόσμος κολλάει με τις πιο περίεργες – δεν χωρά πχ αμφιβολία πως φέτος συζητήθηκε πολύ η περίπτωση της Αλγερινής μποξέρ Ιμάν Κελίφ που κατηγορήθηκε ότι είναι άνδρας. Η συζήτηση με κούρασε γιατί υπήρχαν πολύ πιο ενδιαφέροντα πράγματα. Όπως πχ η ιστορία του Κουβανού παλαιστή Μιχαήλ Λόπεζ που έφτασε στο Παρίσι τα πέντε χρυσά, η η εντυπωσιακή περίπτωση της αμερικανίδας Νταϊάνα Τοράσι, παίκτριας του μπάσκετ που ολοκλήρωσε την καριέρα της κερδίζοντας στα 42 της χρόνια το έκτο χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο. Κακά τα ψέματα: όσοι αγαπάνε τις φωνές και τις καταγγελίες και τα ανάθεμα είναι περισσότεροι από όσους παρακολουθούν τους Αγώνες περιμένοντας μεγάλες επιδόσεις και καταπληκτικές αθλητικές προσπάθειες.  Τουλάχιστον στην Ελλάδα. Διότι κατά τα άλλα στο Παρίσι έγινε νέο ρεκόρ θεατών στα γήπεδα στα οποία κόπηκαν 8,5 εκατομμύρια εισιτήρια χωρίς να χρειάζεται να στέλνουν οι Γάλλοι φαντάρους για να παριστάνουν τους θεατές.  Ο Μακρόν αποχαιρετώντας τους αγώνες ανακουφισμένος δήλωσε ότι ηττήθηκε η «κουλτούρα της ήττας». «Λούφαξαν όσοι έλεγαν πως η Γαλλία δεν θα τα καταφέρει, πως τα προβλήματα ασφάλειας θα είναι άλυτα, πως το Παρίσι θα διαλυθεί από τις διαμαρτυρίες, πως ο κόσμος θα γελά με την έλλειψη οργάνωσης. Τελικά όλοι θα θυμούνται ότι αγωνίστηκαν με φόντο τον Πύργο του Αϊφελ, πως τα στάδια ήταν γεμάτα (σ.σ στο στίβο και στα πρωινά αγωνίσματα), πως οι εθελοντές μας ήταν υπέροχοι και πως η Γαλλία μας δεν έχει κανένα πρόβλημα να βρεθεί στο κέντρο του κόσμου» είπε.   

Απειλές

Το Παρίσι ανέβασε ποικιλοτρόπως τον πήχη κι ας υπήρξαν προβλήματα με τα νερά του Σηκουάνα πχ ή με τις γκρίνιες των Αμερικανίδων τενιστριών που έφυγαν από το Ολυμπιακό χωριό.  Η Γαλλία διοργάνωσε τους Ολυμπιακούς Αγώνες που δέχτηκαν τις περισσότερες απειλές πριν αρχίσουν. Τους διοργάνωσε σε μια εποχή έντασης μεταξύ Ισραηλινών και Αράβων με κραυγές για Τζιχάντ και άλλα ανάλογα και με την Ρωσία του Πούτιν αποκλεισμένη και θυμωμένη. Οι Γάλλοι τα κατάφεραν καλά και μεταξύ των κατορθωμάτων τους βάζω και τις τηλεοπτικές μεταδόσεις: ειδικά τα αθλήματα σάλας μεταδόθηκαν με τρόπο πρωτοποριακό. Επι της ευκαιρίας καλά λόγια έχω να πω αυτή την φορά και για την ΕΡΤ. Ειδικά οι μεταδόσεις που έγιναν με την παρουσία αθλητών στο σχόλιο ήταν πολύ καλές και καθόλου βαρετές, αντίθετα από όσα ακούγαμε στις μεταδόσεις του Euro2024 που προηγήθηκε. Κι ο Περικλής Ιακωβάκης στις βραδινές εκπομπές ήταν καταπληκτικός: σε άλλη χώρα θα είχε γίνει ένα είδος εθνικού σχολιαστή του στίβου για την ακρίβεια των παρατηρήσεων. Βέβαια για ανεξήγητους λόγους δεν είχαμε φέτος περιλήψεις της ημέρας όπως σε όλους τους προηγούμενους Ολυμπιακούς Αγώνες. Δεν ξέρω γιατί. Αλλά για την ΕΡΤ μιλάμε: πολλά από όσα αποφασίζονται είναι πάντα μυστηριώδη…

Ελπίζω

Θα μου λείψουν οι Αγώνες. Αισθάνομαι κομμάτι σαν τους πρωταγωνιστές της Καζαπλάνκα που έδιναν όρκους πως θα έχουν για πάντα το Παρίσι. Η επιστροφή στη συνηθισμένη μας ελληνική πραγματικότητα είναι για μένα βράχος σαν αυτόν που κουβαλάει ο Σίσυφος. Μου λείπουν ήδη ο Τεντόγλου και ο Καραλής, ο Τζόκοβιτς και η Μπάιλς, η Τοράσι που έφτασε τα έξι χρυσά και ο γιαπωνεζάκος που κέρδισε στο σκέιτμπορντ στο τελευταίο τρίκ. Αλλά κι ο τούρκος που κέρδισε μετάλλιο στην σκοποβολή έχοντας ακροτηριασμένο το ένα του χέρι, ο απίθανος Λεόν Μαρσαν που κέρδισε τέσσερα χρυσά στην κολύμβηση, ο θρυλικός κόουτς Βελάσκο που γύρισε για να οδηγήσει τις Ιταλίδες στο χρυσό του βόλεϊ. Μου λείπουν και τα παιδιά της Εθνικής πόλο και οι συζητήσεις για την Εθνική μπάσκετ. Και ο Λεμπρόν και ο Στεφ Κάρι που δεν θα ξαναδούμε σε Ολυμπιακούς. Τέσσερα χρόνια για τις επόμενες αληθινές συγκινήσεις μου μοιάζουν πολλά…  

(Νέα, Αύγουστος του 2024)