Μια παραξενιά του εφετινού μουντιάλ είναι ότι ενώ έχει αρκετά γκολ (συνολικά 38 στην πρώτη αγωνιστική) έχει πολλά άσχημα γκολ – γκολ που δεν θα θυμάται σχεδόν κανείς σε λίγες μέρες. Από όσα είδαμε μέχρι τώρα τα πιο ωραία ήταν το γκολ του Κουτίνιο, στο ματς της Βραζιλίας με την Ελβετία, ο κεραυνός του Νάτσο, στο Πορτογαλία – Ισπανία, το γκολ των Μεξικάνων που πέτυχε ο Λοσάνο εναντίον των Γερμανών, μετά από μια καταπληκτική αντεπίθεση και τα δυο γκολ του Ρώσου, αλλά ποδοσφαιρικά Ισπανού, Τσέρισεφ στο ματς της πρεμιέρας που έδωσαν οι γηπεδούχοι με τους Σαουδάραβες. Πιθανότατα θα μπουν ωραιότερα γκολ στη συνέχεια, αλλά όπως και να χει θα τα ξεχάσουμε. Διότι την συζήτηση για το ωραιότερο γκολ στην ιστορία του μουντιάλ την τελείωσε κάποτε στο Μεξικό ο Ντιέγκο Μαραντόνα, όταν ντρίπλαρε την μισή Εθνική Αγγλίας πριν σκοράρει. Κανείς ποτέ δεν θα πετύχει σε παγκόσμιο κύπελλο ένα γκολ ωραιότερο ό,τι και να κάνει.
Πριν τέσσερα χρόνια
Στο προηγούμενο παγκόσμιο κύπελλο το ωραιότερο γκολ το είχε πετύχει ο Χάμες Ροντρίγκεζ, στο ματς της Κολομβίας με την Ουρουγουάη, στη φάση των 16. Στο 8ο λεπτό του ματς, ο σπουδαίος αυτός δημιουργός που βγήκε και πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης, έφερε τη μπάλα μπροστά κοντρολάροντας με το στήθος και πριν αυτή αγγίξει το έδαφος την έστειλε στο «παράθυρο» του Μουσλέρα που έκανε ότι ήταν ανθρωπίνως δυνατό για να αποτρέψει το γκολ αλλά δεν τα κατάφερε. Το ματς ήταν ένα λατινοαμερικάνικο ντέρμπι, το σκηνικό ήταν καταπληκτικό αφού το παιγνίδι είχε γίνει στο Μαρακανά, το γκολ ήταν σημαντικότατο αφού έκρινε μια πρόκριση, αλλά παρόλα αυτά αμφιβάλω αν το θυμάται κανείς.
Κανείς επίσης δεν πιστεύω πως θυμάται το καταπληκτικό γκολ που είχε πετύχει στη νίκη της Ολλανδίας επί των Φούριας Ρόχας, ο σκόρερ ράτσας, που λέγεται Ρόμπιν Φαν Πέρσι και που είχε «τελειώσει» εκείνη τη μέρα την κάτοχο του παγκοσμίου κυπέλλου, αλλά και πρωταθλήτρια Ευρώπης Ισπανία δείχνοντας στην οικουμένη τις αδυναμίες της. Φυσικά δύσκολα μπορεί να έχουν μείνει στη μνήμη μας γκολ όπως του Τιμ Κέχιλ (στο Αυστραλία – Ολλανδία) ή του Νταβίντ Λουίς (στο Βραζιλία – Κολομβία) κι ας είχαν ψηφιστεί μέσα στα πέντε ωραιότερα της διοργάνωσης. Τα έβλεπα χθες και τα θυμήθηκα κι αύριο μάλλον θα τα ξεχάσω πάλι. Όπως θα ξεχάσω σε καμιά εβδομάδα και το γκολ του Κουτίνιο ή του Νάτσο κι ας μην έχει τελειώσει ακόμα το μουντιάλ.
Δεν θυμάμαι ούτε δέκα
Ομολογώ ότι από όλα τα γκολ που έχω δει στην ιστορία των παγκοσμίων κυπέλλων είναι ζήτημα να θυμάμαι δέκα και δεν φταίει για αυτό η μνήμη μου που δεν είναι και η καλύτερη. Θυμάμαι σχεδόν όλα τα γκολ των τελικών του Τσάμπιονς λιγκ – όμορφα ή άσχημα. Θυμάμαι πολλά γκολ από τα Πανευρωπαϊκά πρωταθλήματα: όλα της Εθνικής μας π.χ. κι όχι μόνο αυτά του 2004. Όμως όταν παιδεύω την μνήμη μου για να θυμηθώ γκολ στα μουντιάλ θυμάμαι λίγα και πάντα παλιά: το γκολ του Πελέ με το διαγώνιο σουτ κόντρα στους Ιταλούς στον τελικό, το γκολ του Ταρντέλι στο Ιταλία – Γερμανία, το πέναλτι του Μπρέμε στον τελικό Γερμανία – Αργεντινή το ’90, το γκολ του Ροναλντίνιο στους Αγγλους το 2002, την πρώτη κεφαλιά του Ζιντάν στο Γαλλία – Βραζιλία του 1998. Και τέλος. Φυσικά θυμάμαι πάντα όλη την χορευτική κίνηση του Μαραντόνα στο γκολ εναντίον των Αγγλών το 1986 – το αρχικό κοντρόλ, την πιρουέτα, την έκρηξή του με τη μπάλα στα πόδια, την ξέφρενη πορεία του και το τελείωμα της φάσης. Νομίζω ότι είναι κάτι που συμβαίνει σε όλους κι όχι απλά γιατί το έχουμε δει πολλές φορές: πολλά από τα γκολ των παγκοσμίων κυπέλλων τα έχουμε δει πολλές φορές, αλλά αυτό είναι σαν να έσβησε όσα προηγήθηκαν και να μην επιτρέπει να φανεί η μεγαλοπρέπεια όσων το ακολούθησαν. Κι αυτό είναι κάτι που ισχύει σε όλο τον πλανήτη: δεν υπάρχει ψηφοφορία που να έχει γίνει που να μην έχει ψηφιστεί αυτό το γκολ ως το ωραιότερο του μουντιάλ. Παντού: ακόμα και στην Αγγλία και στην Βραζιλία.
Τα αποκαλυπτήρια μιας ιδιοφυίας
Θα σας πω γιατί συμβαίνει αυτό. Πριν αρχίσουμε να βομβαρδιζόμαστε από ποδοσφαιρικά παιγνίδια, που γίνονται σε όλη την Ευρώπη τα Σαββατοκύριακα, ήταν δύσκολο να παρακολουθήσουμε την εξέλιξη ενός μεγάλου ποδοσφαιριστή, που δεν αγωνιζόταν στο πρωτάθλημα της χώρας μας. Ολοι μεγάλωναν κυρίως με τους δικούς τους ήρωες και τους λίγους ξένους που έβλεπαν στην τηλεόραση. Η φήμη για τις ικανότητες ενός ξένου ποδοσφαιριστή προηγούταν της εικόνας του: πρώτα μάθαμε ότι στην Ολλανδία υπήρχε ένας καταπληκτικός παίκτης που λέγεται Κρόιφ και μετά τον είδαμε. Επιπλέον η παραδοχή της ικανότητας και της αξίας ενός ποδοσφαιριστή (ακριβώς επειδή έλειπε η εικόνα των κυριακάτικων κατορθωμάτων του…) είχε να κάνει αποκλειστικά με τους τίτλους που αυτός κέρδιζε. Η φήμη του Μαραντόνα είχε αρχίσει να μεγαλώνει ήδη από το 1978, όταν ο Μενότι τον απέκλεισε από την αποστολή της Εθνικής Αργεντινής, μολονότι ήταν παγκόσμιος πρωταθλητής με την ομάδα των Νέων. Όμως μέχρι το 1986 ό,τι είχαμε δει από τον Ντιέγκο ήταν μάλλον λίγο: το 1982 η παρουσία του στο μουντιάλ ήταν κάκιστη, τα όσα έκανε στην Ισπανία δεν εντυπωσίασαν κανένα και από όσα ωραία έκανε στη Νάπολι παίρναμε απλά μια μικρή γεύση χάρη στα στιγμιότυπα απο το Καμπιονάτο. Πριν αρχίσει το παγκόσμιο κύπελλο του 1986, οι πιο πολλοί θεωρούσαν τον Πλατινί π.χ σημαντικότερο και καλύτερο ποδοσφαιριστή γιατί με την Εθνική Γαλλίας και την Γιουβέντους είχε κερδίσει πολλά. Το γκολ του Μαραντόνα με τους Αγγλους ήταν η αποκάλυψη μιας ιδιοφυίας σε παγκόσμια τηλεοπτική μετάδοση: ήταν η στιγμή που όλοι κατάλαβαν ότι τα τρομερά λόγια που συνόδευαν τον απίστευτο τύπο, που λίγο πριν είχε σκοράρει με το χέρι, όχι μόνο δεν ήταν υπερβολικά, αλλά ήταν και λίγα. Ηταν σαν ο Ντιέγκο να συστήθηκε στον πλανήτη δείχνοντας του σαν μάγος το καλύτερό του νούμερο. Κι έφτανε ένα και μόνο νούμερο για δημιουργηθεί όχι απλά θαυμασμός, αλλά μια νέα θρησκεία: το γκολ ήταν η απόδειξη ότι ο τύπος μπορεί να κάνει θαύματα.
Άλλο δεν θα ξαναδούμε
Κανένα άλλο γκολ δεν είχε ποτέ αυτή τη συμβολική βαρύτητα: ήταν σαν εκείνο το γκολ να ήταν το πρώτο και το τελευταίο στην ιστορία του παγκοσμίου κυπέλλου. Προσωπικά θεωρώ το γκολ που έχει πετύχει εναντίον των Βέλγων στον ημιτελικό, ακόμα δυσκολότερο και ίσως και πιο όμορφο, αλλά δεν ήταν το πρώτο μου μεγάλο γκολ κι απέναντί του δεν ήταν οι Αγγλοι. Εβρισκα πάντα άδικο ότι κανείς δεν έχει επισημάνει την καταπληκτική του ντρίπλα πριν σκοράρει με το χέρι: το σλάλομ του είναι η δοκιμή και αυτό που θα έκανε αργότερα. Πιστεύω επίσης ότι η ενέργεια εναντίον των Βραζιλιάνων, πριν το τελείωμα του Κανίγια στο μουντιάλ του ‘90 (να ένα ακόμα γκολ που θυμάμαι…) ήταν πιο δύσκολη. Αλλά τότε είχαμε τη βεβαιότητα ότι ο Ντιέγκο μπορεί τα πάντα και δεν μας έκανε εντύπωση τίποτα.
Όλα τα υπόλοιπα
Θα μπουν κι άλλα ωραία γκολ στο μουντιάλ. Αλλά η συζήτηση για την ομορφιά τους δεν έχει νόημα. Στην ιστορία θα υπάρχει πάντα το γκολ του Μαραντόνα και όλα τα υπόλοιπα…
