H εντυπωσιακότερη φάση του ευρωπαϊκού ποδοσφαιρικού τριημέρου ήταν αυτή που διαδραματίστηκε στο 68ο λεπτό του ματς του Στάμφορντ Μπριτζ. Νομίζω πως δεν υπάρχει ποδοσφαιρόφιλος που θα την ξεχάσει εύκολα. Σε αυτό το λεπτό ο Ιταλός διαιτητής Τζανλούκα Ρόκι αποβάλλει δύο παίκτες του Άγιαξ και δίνει πέναλτι υπέρ της Τσέλσι σε δέκα δευτερόλεπτα. Η Τσέλσι έχανε με 2 – 4. Οι λονδρέζοι με δύο παίκτες παραπάνω απέσπασαν τελικά την ισοπαλία, ενώ οι Ολλανδοί φωνάζουν για μία απόφαση που έχει κάτι το πρωτοφανές. Αλλά και που επιτρέπει τους προβολείς της βραδιάς να μείνουν πάνω στο Ρόκι.
Καθόλου τυχαίος διαιτητής
Ο Ρόκι δεν είναι τυχαίος διαιτητής. Το 2006 είχε ξεκινήσει την καριέρα του στη Serie A με τον σκληρότερο τρόπο. Νέος ακόμα (κι επομένως αναλώσιμος) ήταν μεταξύ αυτών που ερευνήθηκαν στα πλαίσια του Calciopolis – ήταν ύποπτος για ένα αγώνα ανάμεσα στην Κιέβο και τη Λάτσιο - ματς για το πρωτάθλημα του 2005. Ο Ρόκι αθωώθηκε κατ 'αρχάς ενώπιον του Δικαστηρίου της Νάπολης και στην συνέχεια και από τους αθλητικούς δικαστές. Ο τύπος από μικρός ξεχώριζε. Αντίθετα με άλλους συναδέλφους του, ο Ρόκι ουδέποτε είχε μείνει στο «ψυγείο», όσο οι δικαστικές περιπέτειές του ήταν στην επικαιρότητα: οι Ιταλοί αρχιδιαιτητές ήταν πάντοτε πεπεισμένοι για την απόλυτη αθωότητα του του σε σχέση με τα επίδικα περιστατικά. Πιθανότατα γιατί έβλεπαν το τεράστιο χρήσιμο ταλέντο του.
Δυο ματς την ίδια αγωνιστική
Τα τελευταία χρόνια ο Ρόκι έχει διευθύνει όλα τα ντέρμπι του ιταλικού πρωταθλήματος και μάλιστα πολλές φορές: ενδεικτικά αναφέρω ότι έχει διευθύνει έξι ντέρμπι της Ρώμης, και πέντε φορές το ματς Γιουβέντους-Νάπολι, που τα τελευταία χρόνια ήταν το σημαντικότερο στην Ιταλία αφού οι δυο ομάδες διεκδικούσαν το πρωτάθλημα. Την 1η Ιανουαρίου του 2008 έγινε διεθνής. Ξεχώριζε τόσο από τους υπόλοιπους ώστε το 2008, στα πλαίσια της 12ης αγωνιστική της Serie A, ως φρέσκος διεθνής έπαιξε δυο ματς την ίδια αγωνιστική! Διεύθυνε το Γιουβέντους –Τζένοα, που είχε γίνει Παρασκευή και δυο μέρες αργότερα ένα Ρόμα-Λάτσιο. Ο Κολίνα που ήταν αρχιδιαιτητής είχε πει ότι ήταν ο ικανότερος από όλους και για άξιζε της εμπιστοσύνης του!
Φάση
Γιατί σας τα λέω όλα αυτά; Γιατί έχω την εντύπωση ότι ο συγκεκριμένος διαιτητής έψαχνε καιρό τώρα μία «φάση καριέρας». Ο Ρόκι είναι ένας τύπος που για να φτάσει στην κορυφή της διαιτησίας, όπως σας εξήγησα, πέρασε θύελλες. Έχει κερδίσει την αναγνώριση κυρίως γιατί άντεξε στις εντάσεις του πολύ δύσκολο κόσμου που λέγεται καμπιονάτο. Υπέφερε, αμφισβητήθηκε, διέπρεψε.
Παρόλο που έχει διευθύνει μεγάλα ματς, μομίζω γνωρίζει καλά ότι το διαβατήριο στην ιστορία, ακόμα και σε ένα διαιτητή, όπως ακριβώς και σε ένα ποδοσφαιριστή, το δίνει η συμμετοχή του σε μία φάση σπάνια. Η φάση στην οποία πρωταγωνίστησε στο Στάμφορντ Μπρίτζ νομίζω θα τον κάνει ένα πραγματικό είδωλο στον κόσμο της διαιτησίας: ο τύπος κάνει κάτι ανεπανάληπτο. Και το σπουδαιότερο έχει απόλυτο δίκιο στην κρίση του – τουλάχιστον με βάση τον κανονισμό.
Όλα σωστά όπως και να το δεις
Ας θυμηθούμε τη φάση. Ο Μπλιντ, ο αρχηγός του Άγιαξ κάνει ένα σκληρό φάουλ στον Εϊμπραχαμ. Ο Ρόκι αφήνει το πλεονέκτημα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα αφήσει τον ολλανδό αμυντικό ατιμώρητο. Στην εξέλιξη της φάσης ο Χάνσομ Οντόι σουτάρει και ο Φέλτμαν βρίσκει εντός της περιοχής τη μπάλα με το χέρι. Ο διαιτητής δίνει πέναλτι. Στη συνέχεια βγάζει δεύτερη κίτρινη κάρτα στον Μπλιντ και τον αποβάλει και μετά κάνε το ίδιο και με τον Φελτμαν. Ο κανονισμός για το χέρι εντός περιοχής, όπως έχει τροποποιηθεί, προβλέπει ότι αν ο παίκτης χρησιμοποιήσει το χέρι για να σταματήσει τη μπάλα μετά από ένα σουτ κι ενώ αυτή μπορεί να καταλήξει στα δίχτυα πρέπει να τιμωρηθεί με κίτρινη κάρτα. Το ότι στην προκειμένη περίπτωση το χέρι γίνεται αρκετά μακριά από την εστία και δεν μοιάζει και εσκεμμένο δεν έχει σημασία. Για μένα ο Ρόκι κάνει επίδειξη αυστηρότητας και την κάνει με την βεβαιότητα του ανθρώπου που καταλαβαίνει ότι εκείνη τη στιγμή γράφει ιστορία. Αλλά ο κανονισμός είναι κανονισμός. Κι αν η εφαρμογή του μετατρέπει το διαιτητή σε σταρ, το πρόβλημα είναι δικό μας, δηλαδή όσων πιστεύουν ότι οι διαιτητές δεν μπορεί να είναι πρωταγωνιστές. Ο Ρόκι δεν έχει τέτοια προβλήματα.
Να πρόλαβε να το δει
Ελπίζω ο φίλος μου ο Περικλής Βασιλάκης που έφυγε χθες από τη ζωή να πρόλαβε να είδε το σφύριγμα του Ρόκι: είναι από αυτά που θα τον ενθουσίαζαν κι αν υπάρχει κάποιος που άξιζε να το δει είναι αυτός. Γιατί ο Βασιλάκης δεν ήταν απλά ένας σπουδαίος διαιτητής και ένας εξαιρετικός τηλεκριτικός διαιτησίας, αλλά ήταν κυρίως ο πιο μεγάλος λάτρης των κανονισμών, ο απόλυτος λάτρης του «βιβλίου», όπως αποκαλούσε ο ίδιος το σύνολο των κανονισμών. Πάντα μου έκανε εντύπωση πως παρότι ήταν και πολιτικός (και πολλές φορές υποψήφιος με το ΠΑΣΟΚ στην Πρέβεζα σε αυτοδιοικητικές και βουλευτικές εκλογές), ο Βασιλάκης ήταν μεγάλος επικριτής αυτού που στη διαιτησία αποκαλούμε «πολιτική»: ήθελε το διαιτητή σκληρό και άτεγκτο και όχι ένα τύπο που μετρά τις καταστάσεις. Και δεν έψαχνε ποτέ επιχειρήματα για να «αθωώσει» διαιτητές στις τηλεκρίσεις του, όπως άλλοι κι άλλοι.
Θα θυμάμαι από τον Περικλή για τις ωραίες μας συζητήσεις – τελευταία φορά μιλήσαμε πριν από δέκα μέρες. Είχα γράψει στην εφημερίδα ότι το VAR μετατρέπει το διαιτητή σε μαριονέτα τηλεκατευθυνόμενη. Με πήρε να μου πει ότι έχω δίκιο, αλλά και ότι όλο αυτό γίνεται με την συναίνεση διαιτητών που δεν έχουν προσωπικότητα. «Τα διαιτητάκια βρήκαν ένα τρόπο να κρύβονται από την ευθύνη» μου είπε. Καταλάβαινα την απογοήτευση του γιατί αυτός από την ευθύνη δε κρυβόταν: ούτε καν ως τηλεσχολιαστής.
Τα δυο τελευταία χρόνια, όταν άρχισε η μάχη του με τον καρκίνο, είχε φύγει από την Αθήνα και επέστρεψε μόνιμα στην Πρέβεζα. Πιθανότατα χρειαζόταν την δύναμη της γενέθλιας γης και τη βοήθεια των πολύ δικών του ανθρώπων: ήθελε να δώσει τη μάχη εντός έδρας – τον καταλάβαινα πολύ καλά αφού κι εγώ θα έκανα το ίδιο στη θέση του. Τηλεφωνιόμασταν πάντα για να μοιραστούμε κρίσεις για διαιτητές και όχι μόνο – γελούσαμε συχνά με τον Περικλή λέγοντας ιστορίες για τους ανθρώπους του χώρου και τις κατουρημένες ποδιές που φυλάνε. Δεν χωρά αμφιβολία πως θα λείψει σε πολλούς. Η προ διετίας φυγή του από την πρωτεύουσα που πάντοτε λάτρευε, έχει μια θετική συνέπεια: θα μας επιτρέψει να κρατήσουμε αναλλοίωτη την εικόνα του Περικλή μπον βιβέρ, του ανθρώπου που έπινε τον καφέ του στη Βαλαωρίτου, κομψότατα ντυμένος, χαμογελαστός και πρωταγωνιστής σαν διαιτητής. Ετσι θα τον θυμόμαστε όλοι πάντα…