Διάβαζα τα αντίο των μεγάλων Γερμανών στον Γκέρντ Μίλλερ: παλιότεροι και νεότεροι ποδοσφαιριστές, προπονητές και παράγοντες αποδίδουν ένα ειλικρινέστατο φόρο τιμής σε αυτόν που υπήρξε ο μεγαλύτερος Γερμανός φορ όλων των εποχών. Όχι μόνο γιατί ολοκλήρωσε την καριέρα του αφήνοντας πίσω ρεκόρ που έσπασαν μετά από δεκαετίες (όσα έσπασαν, γιατί κάποια ακόμα υπάρχουν εν ισχύ…), αλλά και γιατί ως στυλ, «κοψιά» και ποδοσφαιρική φυσιογνωμία υπήρξε για την μεγάλη Γερμανία κάτι μοναδικό.   

Το γκολ πρώτα από όλα

Στην ιστορία του γερμανικού ποδοσφαίρου υπάρχουν κάμποσες ενδιαφέροντες παραδοξότητες που το καθιστούν κι αυτό συναρπαστικό. Στο ποδόσφαιρο των Γερμανών για παράδειγμα υπάρχουν ιστορικά περισσότεροι κυνηγοί από δημιουργοί: από πολύ νωρίς οι Γερμανοί κατάλαβαν ότι όλοι όσοι δηλώνουν επιθετικοί πρέπει να σκοράρουν, ανεξάρτητα από το που κινούνται στο γήπεδο. Στο ποδόσφαιρό τους υπάρχουν ελάχιστοι ντριπλομανείς εξτρέμ που τρέλαιναν τον ακραίο μπακ παίζοντας για την εξέδρα χωρίς να φτάνουν σε θέση βολής, υπάρχουν ελάχιστοι που φορούσαν τη φανέλα με το «δέκα» κι επειδή ήταν δημιουργοί δεν χρειάζονταν να ξέρουν και την τέχνη του σκόρερ, και υπήρχαν ελάχιστοι φορ που εκτιμήθηκαν γιατί «άνοιγαν χώρους», «έπαιζαν για τους συμπαίκτες» και ως εκ τούτου δεν ήταν κι απαραίτητο να σκοράρουν. Στην ιστορία του γερμανικού ποδοσφαίρου ο κυνηγός έπρεπε να στέλνει τη μπάλα στα δίχτυα. Κι ο Γκέρντ Μίλλερ αυτό το έκανε πάντα καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο κι ας μην ήταν το πρωτότυπο του γερμανικού ποδοσφαίρου: τον αποκαλούσαν χαϊδευτικά «Kleines dickes Müller» (μικρούλη χοντρό Μίλλερ). Και τον αποθέωναν και δικαιολογημένα για τον τρόπο που έκανε πάντα τη δουλειά.

Η ψύχωση του γκολ

Κάποτε ο Νίκος Αναστόπουλος μου χε πει μια μεγάλη φράση για τον ρόλο του σέντερ φορ: «δεν γίνεσαι φορ» μου είχε πει «αν με το γκολ δεν έχει ψύχωση – κι αν δεν παίζεις για αυτό». Για τον Αναστόπουλο δεν υπάρχει φορ που δεν σκοράρει και είναι χρήσιμο γιατί έχει κάποιο άλλο χάρισμα: όσα χαρίσματα και να χει ο φορ πρέπει να παίζει για το γκολ και μόνο όταν σκοράρει πρέπει να θεωρεί την δουλειά του ολοκληρωμένη. Το γκολ για το φορ πρέπει να είναι κάτι σημαντικότερο και από τη νίκη: είναι η αποστολή του. Περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη θέση στο ποδόσφαιρο η θέση του σέντερ φορ απαιτεί καλή ψυχολογία – ίσως και μια δόση άγιας ψύχωσης. Αυτή η ψύχωση με το γκολ ήταν το μεγαλύτερο χαρακτηριστικό του Γκερντ Μίλλερ: στο παιγνίδι του δεν υπήρχαν μαγικές ασίστ, δεν έβλεπες ντρίπλες, δεν μπορούσες να περιμένεις προσποιήσεις και δουλειά για τους άλλους – υπήρχαν μόνο γκολ. Αλλά υπάρχει μεγαλύτερη προσφορά σε μια ομάδα από αυτό; Δεν νομίζω.     

Αντίο με γκολ σε τελικό

Η ψύχωση του Γκερντ Μίλλερ με το γκολ φάνηκε και στον τρόπο που σε ηλικία μόλις 28 χρονών αποχαιρέτησε την Εθνική Γερμανίας: το έκανε το 1974 αμέσως μετά το γκολ που πέτυχε στο μουντιάλ που της χάρισε τη νίκη στον ιστορικό τελικό με τους Ολλανδούς. «Δεν είναι το πιο όμορφο γκολ που σημείωσα, αλλά είναι σίγουρα το πιο σημαντικό. Κι επειδή σημαντικότερο δεν θα πετύχω ποτέ μου, σταματάω εδώ» είχε πει. Εφυγε σαν να είχε εξαντλήσει τη γκάμα των γκολ που είχε στην διάθεσή του. Ηταν πρώτος σκόρερ με τη Δυτική Γερμανία στο μουντιάλ του ’70 – αυτός και όχι ο μεγάλος αστέρας Πελέ. Είχε πετύχει τα δυο από τα τρία γκολ που χρειάστηκαν στην ομάδα του για να κερδίσει στον τελικό του Πανευρωπαϊκού του 1972 τους Σοβιετικούς. Είχε σημειώσει 68 γκολ σε 62 εμφανίσεις στην Εθνική και μέχρι σήμερα είναι ο μόνος Γερμανός με περισσότερα γκολ από εμφανίσεις. Εγινε ο πρώτος που σημείωσε τέσσερα γκολ με τη φανέλα της σε δυο ματς και στα μόλις οκτώ χρόνια που αγωνίστηκε με αυτή κέρδισε τα πάντα. Μια τέτοια καριέρα μπορούσε να ολοκληρωθεί μόνο με ένα γκολ νίκης σε τελικό μουντιάλ. Κι έτσι ολοκληρώθηκε.

Βάζοντας στο χάρτη τη Μπάγερν

Πέρα από την Εθνική, ο Γκερντ Μίλλερ έγραψε μια τρομακτική καριέρα με τη  Μπάγερν Μονάχου. Σκεφτόμουν ότι είναι εξαιρετικό για ένα ποδοσφαιριστή να συνδέσει την καριέρα του με κάποια κατάκτηση ιστορικού πρωταθλήματος, όπως έκανε ο Μαραντόνα με τη Νάπολι π.χ ή να γίνει σύμβολο μιας εποχής που μια ομάδα κερδίζει ξαφνικά πολλά τρόπαια ακόμα και σε διεθνές επίπεδο – το έκανε ο Κρόιφ με τον Αγιαξ. Είναι επίσης ευλογία Θεού να συνδέσεις το όνομά σου με κύκλους τεράστιων διεθνών επιτυχιών μπαίνοντας στην ιστορία μεγάλων ομάδων και δίπλα σε άλλα ιερά τέρατα: το είδαμε στον καιρό μας να συμβαίνει με το Μέσι στη Μπαρτσελόνα, τον Ρονάλντο στη Ρεάλ Μαδρίτης, σίγουρα και με άλλους. Όμως ο Μίλερ κουβαλάει στο βιογραφικό του που πλέον πέρασε στην αιωνιότητα κάτι ακόμα πιο σπουδαίο: βοήθησε την ομάδα του, την Μπάγερν Μονάχου, πρώτα να ανεβεί εθνικές κατηγορίες και να φτάσει στη Μπουντεσλίγκα, μετά να καθιερωθεί σε αυτή ως υπερδύναμη και μετά να γίνει και κυρίαρχη στην Ευρώπη κερδίζοντας τρία κύπελλα πρωταθλητριών στη σειρά με αυτόν μόνιμο σκόρερ! Ένα τέτοιο κύκλο δεν ξέρω πόσοι έχουν να επιδείξουν: ο Γκερντ Μίλλερ δεν κέρδισε απλά πρωταθλήματα και τίτλους, αλλά βοήθησε μια ομάδα να αλλάξει status και να φτάσει στην κορυφή της Ευρώπης, ενώ υπέγραψε σε αυτή 18 χρονών απλά για να τη βοηθήσει να ανεβεί μια εθνική κατηγορία.

Δεν είχε χρόνο για άλλα

Ταγμένος στην Τέχνη του γκολ, ο Γκερντ Μίλλερ δεν είχε χρόνο για άλλα πράγματα. Δεν έγινε ως ποδοσφαιριστής ήρωας σκανδαλοθηρικών εφημερίδων, δεν απασχόλησε ποτέ τα media για τα συμβόλαια του και τις μεταγραφές του, δεν υπήρξε pop star αλλά ποδοσφαιριστής και σκόρερ. Ολοκλήρωσε την καριέρα του στις ΗΠΑ παίζοντας και χάνοντας με τους Στράικερς ένα τελικό αμερικανικού πρωταθλήματος από την Κόσμος του φίλου και συντρόφου σε πολλές περιπέτειες Φρανς Μπεκενμπάουερ: τους φαντάζομαι και τους δυο να πίνουν μπύρες μετά το τέλος του αγώνα διασκεδάζοντας στην ιδέα πως και στην Αμερική που βρέθηκαν ένας τελικός τους περίμενε.     

Όπως συνέβη με πολλούς μεγάλους η ζωή του Γκερντ Μίλλερ ήταν σκληρότερη μετά το τέλος της ποδοσφαιρικής του καριέρας. Στην καθημερινή ζωή δεν υπάρχουν γκολ – κάπου ο Γερμανός αυτός ήρωας έχασε το δρόμο του. Το 1990 έγινε γνωστό ότι είχε μεγάλα προβλήματα αλκοολισμού, το 1992 ο ίδιος δημοσιοποίησε την θεραπεία του – η Μπάγερν Μονάχου του συμπαραστάθηκε δίνοντας του και μια θέση στο οργανόγραμμα της. Γιατί έτσι κάνουν οι μεγάλες ομάδες που συμβαίνει να είναι και οικογένειες.

Θα λεγε κανείς ότι ο μεγάλος Γκερντ Μίλλερ έφυγε αφού πρόλαβε να δει την Εθνική Γερμανίας να αγωνίζεται χωρίς σέντερ φορ την ώρα που ο Ρόμπερτ Λεβαντόφσκι κατέρριπτε το ρεκόρ των γκολ του σε ένα χρόνο με τη φανέλα της Μπάγερν. Αλλά όλα αυτά δεν ισχύουν: χτυπημένος από το Αλτσχάιμερ ο Γκερντ Μίλερ πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του κλινήρης. «Ανοιγε όλο και πιο σπάνια τα μάτια του, χαμογελούσε και σε έκανε να σκεφτείς τι περνούσε εκείνη τη στιγμή από το πληγωμένο μυαλό του» είπε η γυναίκα του στη Bild. Τι περνούσε; Μα φυσικά το γκολ. Σε μια άλλη διάσταση, κάπου μακριά μας, ο μικρός χοντρούλης Γκερντ σκοράρει ακατάπαυστα. Πιο πολύ και από στη διάσταση τη δική μας: σε αυτή σκόραρε 730 γκολ σε 788 ματς που πήρε μέρος. Σε καιρούς που στις άμυνες έπαιζαν σεσημασμένοι δολοφόνοι και κυνηγοί κεφαλών.

Ας είναι ελαφρύ το χώμα…