Στο ετήσιο μνημόσυνο του Παντελή Παντελίδη υπήρχε πάλι αρκετός κόσμος. Έλειψαν οι πιο διάσημοι φίλοι του – κάποιοι δεν γνώριζαν ότι θα γίνει το μνημόσυνο αυτή την Κυριακή, αφού η οικογένεια αποφάσισε να το κάνει μια εβδομάδα πριν την ημέρα του θανάτου του. Το μνημόσυνο είναι πάντα μια άσκηση μνήμης: η κηδεία καμιά φορά γίνεται και λίγο πασαρέλα, πολύς κόσμος νοιώθει ότι σε αυτή η παρουσία του είναι υποχρεωτική – στο μνημόσυνο σε στέλνει όχι η υποχρέωση, αλλά η ανάμνηση. Και πάλι πάντως ο κόσμος λίγος δεν ήταν και πάλι η συγκίνηση ήταν μεγάλη. Κι ας έχουν κάνει πολλοί, αυτό το χρόνο που πέρασε γρήγορα, ότι μπορούν για να μετατρέψουν την τραγική αυτή ιστορία του χαμού ενός νέου ανθρώπου, σε ριάλιτι σόου. Και δεν αναφέρομαι ούτε στα κατά καιρούς ξεσπάσματα των δικών του ανθρώπων, ούτε στους καυγάδες όσων έζησαν το φρικτό εκείνο ξημέρωμα: αναφέρομαι στο μεγάλο θόρυβο που τεχνηέντως διατηρείται γύρω από την ιστορία του δυστυχήματος.

Γρήγορα του τα πήρε πίσω

Ένα περίπου χρόνο πριν, όταν έγινε γνωστό ότι ο Παντελίδης έφυγε από τη ζωή, πολύς κόσμος στεναχωρήθηκε, κι ας μην γνώριζε προσωπικά τον τραγουδιστή ή ακόμα και τη δουλειά του. Η ιστορία της επιτυχίας του ήταν μια από τις λίγες ιστορίες, που κάνουν τον κόσμο να πιστεύει πως ακόμα γίνονται θαύματα κι ο κόσμος, ειδικά στην Ελλάδα, έχει ανάγκη από τέτοιες ιστορίες για να αναπνέει ελπίδα. Ο αυτοδίδακτος υπαξιωματικός του στρατού που γράφει ένα τραγούδι για την καψούρα του και φτάνει χάρη στη δύναμη αυτής της μικρής αλήθειας να κατακτήσει τις πίστες, ήταν (είναι…) ένας λαϊκός ήρωας μιας άλλης εποχής, εκείνης που το σουξέ δεν το προωθούσαν οι εταιρίες, αλλά πήγαινε από στόμα σε στόμα. Ακόμα και το οδυνηρό τέλος του, άδικο όπως κάθε θάνατος ενός νέου ανθρώπου, μεγάλωσε την ίδια τη μυθολογία της ιστορίας του. Θυμάμαι ότι εκείνες τις μέρες κάμποσοι είχαν προσπαθήσει να ηθικολογήσουν μιλώντας για την ανάγκη να κρατήσουμε ως μάθημα ότι το αλκοόλ και το ξενύχτι είναι επικίνδυνα και ότι το συμπέρασμα της ιστορίας πρέπει να είναι ότι δεν πιάνεις τιμόνι στα χέρια σου χαράματα ξενυχτισμένος – όλα αυτά τα κατά βάση σωστά δεν ακούστηκαν καθόλου για ένα λόγο απλό: η ίδια η ιστορία είχε τόσο μεγάλο συναισθηματικό βάρος και προκαλούσε τέτοια θλίψη, που δεν άφηνε περιθώρια για αξιολογήσεις και λογικά συμπεράσματα. Ο θάνατος του τραγουδιστή ήταν συμβατός με την ίδια την εικόνα του και για αυτό ακόμα περισσότερο άδικος: ήταν ο θάνατος ενός παιδιού που ζούσε την επιτυχία στην υπερβολή της. Ο πολύς κόσμος στεναχωρήθηκε και η θλίψη ήταν τόσο μεγάλη, που δεν χωρούσε λογικές προσεγγίσεις. Ναι, όλα θα μπορούσαν να είναι αλλιώς ή να μην έχουν γίνει, αλλά η μοίρα του Παντελίδη ήταν μια σκληρή μοίρα κι αυτή έφταιγε: γρήγορα του τα έδωσε όλα και γρήγορα του τα πήρε πίσω.

Μια αγάπη που μεγάλωσε

Αυτή η σκληρή μοίρα μεγάλωσε ακόμα πιο πολύ την αγάπη του κόσμου για τον τραγουδιστή μετά το θάνατο του: πάντα οι άνθρωποι νομίζουν πως η αγάπη είναι βάλσαμο στην αδικία. Το «Θυμάμαι», τραγούδι που κυκλοφόρησε μετά το θάνατο του, ήταν το απόλυτο σουξέ της περσινής χρονιάς: στο YouTube έχει 24 εκατομμύρια χτυπήματα και είναι πρώτο και σε ραδιοφωνικές μεταδόσεις! Το «Άλλη μια ευκαιρία», που έχει βγει ένα μήνα πριν, έφτασε τα δέκα εκατομμύρια. Υπήρξαν πάρα πολλοί που καθυστερημένα ανακάλυψαν τα «Σχοινιά σου», το «Λιώμα στο γκρεμό», το «Της καρδιάς μου το γραμμένο». Υπάρχουν 5 εκατομμύρια άνθρωποι που παρακολούθησαν μέσα στη χρονιά ξανά ένα πρόγραμμά του στη «Φαντασία», που μεταδόθηκε στην τηλεόραση μαγνητοσκοπημένο. Υπάρχει ακόμα μια πολύ δυνατή ανάμνηση της ιστορίας και της επιτυχίας του Παντελίδη: την καταλαβαίνεις στα μαγαζιά όταν γίνεται χαμός κάθε φορά που κάποιος λέει ένα τραγούδι του ή στα χιλιάδες sms με τα οποία ψηφίζονται οι πιτσιρικάδες στα talent show, όταν εμφανίζονται για να τον μιμηθούν. Αυτή η δεύτερη καριέρα του Παντελίδη, αποτέλεσμα αποκλειστικά της λατρείας που νοιώθουν για αυτόν χιλιάδες άνθρωποι, που επιλέγουν να τον κρατάνε ζωντανό στη ζωή τους, απαιτεί λίγο σεβασμό. Ας σταματήσουν επιτέλους να τον σκοτώνουν κάθε μέρα συντηρώντας δημοσίως μια συζήτηση για τον θάνατό του, που γίνεται με όρους τηλεοπτικού και διαδικτυακού κανιβαλισμού της μνήμης του.   

Ενας χρόνος είναι αρκετός

Καταλαβαίνω ότι η ιστορία είναι (ήταν…) από αυτές που τραβάνε την προσοχή. Πιθανότατα να υπάρχουν λεπτομέρειες εκείνης της μοιραίας νύχτας που δεν ξέρουμε και δεν θα μάθουμε ποτέ. Ισως το ύψος των ασφαλιστικών αποζημιώσεων να είναι τόσο μεγάλο, που να επιτρέψει σε δικηγόρους και λογιών λογιών ερευνητές να προσφέρουν για καιρό υπηρεσίες. Ισως η ίδια η συναισθηματική φόρτιση που προκαλείται γύρω από το δυστύχημα του τραγουδιστή να είναι ένα σίγουρο χαρτί για ακροαματικότητες, κλικ σε κείμενα, προσοχή και προβολή. Αλλά φτάνει: ένας χρόνος καυγάδων, επιθέσεων, αντιπαραθέσεων, υπερβολών και προσβολών είναι αρκετός. Η μνήμη, η επιτυχία, η ίδια η τεράστια δεύτερη καριέρα του Παντελίδη, αυτή που θαρρείς πως νικάει και τον ίδιο το θάνατο, απαιτούν το είδος της σιωπής που πολλές φορές επιβάλει η ίδια η αξιοπρέπεια. Αν όντως αγαπάτε, όπως λέτε, τον Παντελίδη μην τον μετατρέπετε άλλο σε ριάλιτι σόου.

Δεν θα το ήθελε

Είδα στην Αυτοψία του Αντώνη Στρόιτερ τον αδερφό του τραγουδιστή κι άκουσα και τα λόγια της μητέρας του: είπαν πως θα κάνουν ό,τι είναι δυνατόν για να διαλευκάνουν τις συνθήκες του δυστυχήματος – πολύ καλά θα κάνουν γιατί έχασαν ένα δικό τους άνθρωπο. Εχουν δικαίωμα να αναζητήσουν την αλήθεια – ας σεβαστούμε τη θλίψη τους. Αλλά αυτή η προσπάθεια ας μην γίνει αιτία μιας ακατάπαυστης συζήτησης βασισμένη σε εικασίες, «αποκαλύψεις που συγκλονίζουν», δημόσιους καυγάδες και κατάρες: είναι κάτι ακόμα πιο άδικο για τον Παντελίδη και από τον ίδιο τον θάνατό του. Είναι χρέος, νομίζω, της οικογένειας να σταματήσει αυτό το εμπόριο των αποκαλύψεων, που πονάνε όσους τον γιό τους θέλουν να τον θυμούνται όπως ήταν, δηλαδή γλεντζέ, άρχοντα, ανοιχτόκαρδο, έτοιμο να κάνει πλάκα και στην ίδια την ζηλιάρα του τη μοίρα.

Δεν τον γνώριζα τον Παντέλο - έτσι τον αποκαλούν ακόμα οι φίλοι του. Αλλά είμαι βέβαιος πως δεν θα ήθελε να συζητάμε δημόσια ούτε για τα άσχετα της ζωής του, ούτε για τις λεπτομέρειες του τέλους της. Μόνο να αγαπάει ο κόσμος τα τραγούδια του ήθελε, αφού για αυτόν τον κόσμο τα έγραφε. Και είμαι σίγουρος πως αυτή την ενοχλητική φασαρία ο κόσμος δεν την αντέχει άλλο. Γιατί τον Παντέλο του τον αγαπάει...