Κάθε φορά που έρχονται οι Ολυμπιακοί Αγώνες έχω την ίδια πάντα απορία: πως διάβολε γεννήθηκαν ορισμένα αγωνίσματα και ορισμένα αθλήματα, και ποιος έφτιαξε τους κανόνες τους. Οι Αρχαίοι Ελληνες, που έχουμε συμφωνήσει ότι ήταν σοφοί άνθρωποι, αντλούσαν έμπνευση από τη ζωή και τον πόλεμο – ο αθλητισμός μας αρέσει δεν μας αρέσει είναι συχνά ένα μικρός πόλεμος.
Πόσα κεφάλια έσπασαν;
Η πάλη, η τοξοβολία, ο ακοντισμός ήταν στρατιωτικές ασκήσεις, που με τον καιρό απέκτησαν κανόνες. Το τρέξιμο, η σφαίρα, το άλμα εις ύψος και το άλμα εις μήκος (με φόρα ή χωρίς φόρα) γεννήθηκαν από την ανάγκη των ανθρώπων ν ανταγωνίζονται ο ένας τον άλλο για ν αποδείξουν ότι είναι καλύτεροι. Αλλά ποιος ήταν αυτός που σκέφτηκε το τριπλούν; Τι βάσανα είχε στο ζωή του, ώστε αποφάσισε να παίρνει φόρα και να κάνει δυο φορές κουτσό πριν πέσει στο σκάμα; Μιλάμε για αγώνισμα που υπάρχει από τους πρώτους Ολυμπιακούς της νέας εποχής, αλλά ανάθεμα κι αν κάποιος έχει ψάξει να βρει πως γεννήθηκε! Μάλιστα υπήρξε και τριπλούν άνευ φόρας – τσίρκο κανονικό δηλαδή! Και άντε, ας πούμε ότι το τριπλούν το δημιούργησε η ανάγκη για ένα άλμα εις μήκος πιο σύνθετο. Η σφύρα τίνος ιδέα ήταν; Ποιός σκέφτηκε να δέσει τη σφαίρα με ένα σύρμα, να τη γυρίζει γύρω γύρω από το κεφάλι του και μετά αφού πρώτα κάνει οχτάρια σαν μεθυσμένος να την πετάει μακριά; Πόσοι άνθρωποι έσπασαν τα κεφάλια τους ή τα κεφάλι όποιου τους παρακολουθούσε μέχρι να τελειοποιηθεί η τεχνική; Και ποιος σκέφτηκε το βάδην; Το να περπατάς 10 ή 20 ή 30 ή 50 χιλιόμετρα βασίζεται σε μια απλή σκέψη: μπορείς το πράγμα να το κάνεις και αγώνισμα, αφού όλοι μπορούν να περπατάνε, ενώ δεν είναι βέβαιο ότι όλοι έχουν όρεξη να τρέχουν. Αλλά ποιανού ιδέα ήταν ότι πρέπει να περπατάς σαν συγκαμένος προσέχοντας μην σύρεις τα πόδια κι ενώ ένας κριτής σε παρακολουθεί; Και τι τρέλα (για να μην πω τίποτα χειρότερο…) κουβαλούσε εκείνος ο πρώτος κριτής του βάδην που έπαιρνε τον κόσμο από πίσω για να μοιράσει ποινές ακύρωσης;
Το φαινόμενο της πεταλούδας
Για να μην παρεξηγηθώ πρέπει να πω ότι προσωπικά νοιώθω δέος για τους Ολυμπιονίκες – όλους ανεξαιρέτως ακόμα και για όσους κέρδισαν μετάλλια σε σπορ που δεν καταλαβαίνω. Για να γίνεις ολυμπιονίκης χρειάζεται να αφοσιωθείς σε κάτι, να το υπηρετήσεις με την καρδιά σου: ποτέ δεν είναι ούτε εύκολο, ούτε απλό. Αλλά για το πώς γεννήθηκαν κάποια σπορ και για το πώς απέκτησαν κάποιους κανόνες έχω πάντα απορίες. Εμένα πχ στην ιστιοπλοϊα όλα μου φαίνονται σκάφη με πανιά, άλλα πιο μεγάλα και άλλα πιο μικρά. Τους …χημικούς τύπους με τους οποίους αποκαλούνται διάφορα ιστιοφόρα (κατηγορία ΑΖ542, κατηγορία Ωpluss 573 κτλ) ποτέ δεν τους κατάλαβα, αλλά αυτό είναι σίγουρα δικό μου πρόβλημα και θα πρεπε ν ασχοληθώ περισσότερο. Όμως, από την άλλη, στην κολύμβηση δεν βρήκα ποτέ το πώς γεννήθηκε το στυλ της πεταλούδας πχ. Φαντάζεστε τον πρώτο άνθρωπο που άρχισε να κολυμπάει έτσι; Που βρίσκονταν άραγε; Και πως αντέδρασαν οι άλλοι που τον έβλεπαν; Σε μια νορμάλ εποχή και μια νορμάλ χώρα σίγουρα, όποιοι τον είδαν να χτυπιέται έτσι θα αποφάσιζαν ότι χρειάζεται εξορκισμό! Ποιο ναρκωτικό ήταν άραγε αυτό που έκανε αρχικά όλους όσους το είδαν αυτό να το θεωρούν φυσιολογικό και στη συνέχεια τους έκανε να θέλουν και να κολυμπήσουν και οι ίδιοι με αυτό τον τρόπο;
Μια που έκανε μακροβούτι
Τα αθλήματα του νερού είναι απλά και γοητευτικά συνήθως – η «πεταλούδα» είναι μάλλον μια εξαίρεση. Το πόλο πχ είναι τελείως κατανοητό: κάθε παιδί στο νερό, αν βρει μια μπάλα, παίζει. Σίγουρα αν το instagram, είχε υπάρξει κάποια χρόνια πριν και οι γκόμενες βγάζανε φωτογραφίες τα μπούτια τους από παλιά, ίσως να μην είχε γεννηθεί η συγχρονική κολύμβηση που σίγουρα ξεκίνησε από την προσπάθεια κάποιας να την προσέξουν στην παραλία. Αυτή η πρώτη που έκανε μακροβούτια και ξαφνικά εμφάνιζε τα μπούτια της κάνοντας κατακόρυφο στο νερό, δημιούργησε ένα σπορ τεχνικής και δεξιότητας ίσως χωρίς να το ξέρει: η συγχρονισμένη (ή συγχρονική;) κολύμβηση είναι θεαματική και δύσκολη, αλλά όπως λέει και μια φίλη μου, γιατί κάθε πρόγραμμα πρέπει να τελειώνει ενώ όλες οι κοπέλες κοιτάνε στην ίδια κατεύθυνση με το χαμόγελο του Τζόκερ; Γιατί πχ απαγορεύεται στο φινάλε να κάνουν μια γκριμάτσα, να μας βγάλουν τη γλώσσα ταυτόχρονα (που είναι και δύσκολο) ή να φωνάζουν «όχι στον Ουζουνίδη»;
Φυσικά πολύ πιο περισσότερο παλαβά είναι κάποια χειμωνιάτικα σπορ, αλλά για αυτό δεν μου πέφτει λόγος γιατί δημιουργήθηκαν σε κοινωνίες σε μένα άγνωστες: θέλω να πω αν χρειάζεσαι ένα έλκηθρο για να πας οπουδήποτε, θα φτιάξεις αγωνίσματα με έλκηθρα ή με σκι: λογικό είναι. Γενικά τα σπορ τα δημιουργεί η ενασχόληση των ανθρώπων με συγκεκριμένους τομείς και συγκεκριμένους τρόπους: αν πχ θέλεις να κοπανάς ένα μπαλάκι με ένα μπαστούνι, αν έχεις χόρτο παίζεις χόκεϊ στο χόρτο, αν έχει πάγο εκεί που είσαι παίζεις χόκεϊ στον πάγο – τώρα γιατί στο ένα πλακώνονται και στο άλλο τρέχουν απλά γύρω γύρω μη με ρωτάτε. Υπάρχει και μια παραλλαγή που παίζεται με πατίνια, αλλά ακόμα δεν είναι ολυμπιακό άθλημα γιατί το «μου κανες τη ζωή πατίνι» η ΔΟΕ δεν το αναγνωρίζει και δεν λέγεται και παντού. Επειδή πάντως η ΔΟΕ είναι βολική με τα νέα σπορ μπορούμε να φτιάξουμε ένα δικό μας που να λέγεται «συγχρονική διαιτησία» πχ. Τέσσερις τηλεκριτικοί διαιτησίας να κρίνουν αμφισβητούμενες φάσεις και να κερδίζει όποιος κλείνει την ανάλυση με το καλύτερο χαμόγελο του Τζόκερ. Η έστω του Κυριάκου Θωμάϊδη…
