Μου προξενεί πάντα ένα είδος υπόγειας και ανεξήγητης χαράς να βλέπω τον Οτο Ρεχάγκελ να επισκέπτεται την Ελλάδα. Ηρθε πριν λίγες μέρες με αφορμή μιας βράβευσή του από ένα αθλητικό ιστότοπο που κάθε χρόνο τέτοιο καιρό διοργανώνει μια βραδιά από αυτές που αποκαλούμε «γεμάτη λάμψη» και στις οποίες συνήθως οι διοργανωτές ψάχνουν κάτι για να τις δώσουν ενδιαφέρον: ο Ρεχάγκελ τον οποίο βράβευσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν μια καλή επιλογή κυρίως γιατί είναι πολύ συμπαθής. Αλλά και γιατί είκοσι χρόνια μετά την κατάκτηση του Euro στην Πορτογαλία μας είναι εντελώς άγνωστος.

Τι τον δένει με την Ελλάδα

Ότι στα 86 του χρόνια ο Ρεχάγκελ έχει την όρεξη να επισκέπτεται μια χώρα στην οποία πεισματικά αρνιόταν να μείνει όταν εδώ δούλεψε έχοντας τις τύχες της Εθνικής μας ομάδας μαρτυρά κάτι και για το άγνωστο του χαρακτήρα του. Μεγαλώνοντας εκτίμησε πιο πολύ την Ελλάδα, κατάλαβε ότι αυτό που πέτυχε μαζί της ήταν το μεγαλύτερο κατόρθωμα της προσωπικής του καριέρας και πως θα του χαρίσει ένα είδος αθανασίας: αμφιβάλω αν αυτά τα σκεφτόταν το 2004. Νομίζω ότι στην πορεία αγάπησε και εκτίμησε ακόμα πιο πολύ τους ποδοσφαιριστές του, τους οποίους ωστόσο είχε στην καρδιά του και όταν ήταν προπονητής τους. Μου είπαν πως αυτή τη φορά, όχι μόνο είδε τον Γιώργο Καραγκούνη, τον Τραϊανό Δέλλα, τον Τάκη Φύσσα και ίσως κι άλλους πολλούς, αλλά και ότι ο Κάρα τον έβγαλε κι έξω βράδυ και τον πήγε και σε μπουζούκια! Μου φαίνεται απίθανο, όχι γιατί ο Οττο είναι 86 χρόνων αλλά γιατί οι διασκεδάσεις μας δεν έμοιαζαν να τον ενδιαφέρουν ποτέ - αλλά ίσως έχει αλλάξει και σε αυτό. Ισως ο ακόμα μυστηριώδης αυτός άνθρωπος που ήθελε να μείνει πεισματικά Γερμανός πριν από είκοσι χρόνια (αρνούμενος ευγενικά και την ελληνική υπηκοότητα κάποτε) να θέλει να γίνει Ελληνας τώρα στα βαθιά του γεράματα: δεν θα το μάθουμε ποτέ. Όπως ποτέ δεν μάθαμε και ποιος ήταν ο Ρεχάγκελ, πως τα κατάφερε το 2004, ποιο ήταν το μυστικό του, πόση πίστη είχε σε εκείνο το θαύμα και πως το εξηγεί. Ο,τι αγαπούσε πάντα τους παίκτες του ήταν δεδομένο: τον Δέλλα τον ήθελε το 2008 στα τελικά του Euro ενώ αυτός είχε σταματήσει το ποδόσφαιρο, τον Τσιάρτα τον κάλεσε για ένα ματς με την Ουκρανία το 2005 ενώ δεν είχε ομάδα, τον Ζαγοράκη τον είχε υποχρεώσει να πάει στην Εθνική για να τον χρησιμοποιήσει στο τρίτο ματς που η ομάδα θα έδινε στην μοναδική της παρουσία στο Κύπελλο Συνομοσπονδιών στη Γερμανία ενώ είχε χάσει ήδη τα δυο πρώτα και είχε αποκλειστεί από την συνέχεια. Ο Ρεχάγκελ πάντα πίστευε ότι τα παιδιά του 2004 ήταν ασύγκριτα καλύτερα από όσους παίκτες κάλεσε στην Εθνική στην συνέχεια: το δέσιμο είναι μόνο μαζί τους. Αλλά δεν ξέρω αν υπάρχει πλέον και κάτι που τον δένει με την χώρα μας.

Στις δηλώσεις του λέει πάντα πράγματα που ισορροπούν ανάμεσα στην κοινοτυπία και στην διδακτικότατα. Την περασμένη Δευτέρα μετά την βράβευσή του είπε πως έδωσε στον Κυριάκο Μητσοτάκη μια συμβουλή. «Τώρα που πήρα το βραβείο έδωσα και μία συμβουλή στον πρωθυπουργό. Εύχομαι να παίρνετε έξυπνες αποφάσεις όπως πήραμε και εμείς τότε στην Πορτογαλία. Όταν είσαι κάπου υπεύθυνος πρέπει να παίρνεις αποφάσεις που να είναι όλοι ικανοποιημένοι» είπε. Είναι συμβουλή αυτό; Δεν νομίζω – μάλλον είναι μια εξομολόγηση μιας δική του βαθιάς ανάγκης: της ανάγκης να έχει τα παιδιά του, δηλαδή τους παίκτες που είχε στην Πορτογαλία, ευχαριστημένους και ικανοποιημένους. Ο Ρεχάγκελ φαίνεται να μιλάει για τον εαυτό του ακόμα κι όταν μιλά για τους άλλους. Σε μια πρόσφατη συνέντευξη που έδωσε στο τηλεοπτικό Action24 όταν τον ρώτησαν αν η Εθνική μας θα έχει ξανά μια ομάδα ικανή να γίνει πρωταθλήτρια Ευρώπης δεν απάντησε τεχνικά, εξηγώντας το γιατί της δυσκολίας αλλά με τον τρόπο του. «Ο καλός Θεός στέλνει τους ανθρώπους στη γη. Με ρωτάτε συχνά πότε θα έχει ξανά η Ελλάδα μια τόσο καλή ομάδα. Απαντάω πάντα ότι θα έχει όταν αποκτήσουμε μια νέα Μαρία Κάλλας, όμως δεν υπάρχει καμία Μαρία Κάλλας εδώ. Τώρα δεν έχουμε την ομάδα που είχαμε, δηλαδή τους παίκτες. Τα παιδιά που παίζουν τώρα πρέπει να διεκδικήσουν τις ευκαιρίες τους» είπε. Κι όταν τον ρώτησαν αν η Ελλάδα θα προκριθεί στα τελικά του Euro απέφυγε να μιλήσει για τον Γουστάβο Πογιέτ ή τον Τάσο Μπακασέτα ή τον Οδυσσέα Βλαχοδήμο αλλά κατέφυγε στην γερμανική του παιδεία. «Θα σας απαντήσω με ένα απόφθεγμα του Γκαίτε. Έχω μεν ελπίδα, αλλά μου λείπει η πίστη» είπε. Που για την Εθνική μας ενόψει των μπαράζ για τα τελικά της Γερμανίας δεν αποτελεί αισιόδοξη πρόβλεψη.

Αντιθέσεις μεγάλες

Ποιος είναι τελικά ο Ρεχάγκελ; Πριν μερικά χρόνια είχε βγει ένα ντοκιμαντέρ με τίτλο King Otto – το είχα δει και είχα απογοητευτεί. Τον ρωτούσαν για το θαύμα της Πορτογαλίας κι έκανε αυτό που κάνει πάντα: έπαιζε κρυφτούλι. Πριν λίγο καιρό, στα πλαίσια μιας έρευνας που έκανα για ένα βιβλίο που έγραψα και θα κυκλοφορήσει τον Απριλιο (όχι για το ελληνικό ποδόσφαιρο, μην τρομάζετε…) έψαξα πολύ μεταξύ πολλών άλλων και την ιστορία του ανθρώπου Ρεχάγκελ – βρήκα πολλά αλλά όχι τόσα ώστε να μπορώ να πω με σιγουριά πως καταλαβαίνω ποιος είναι, που βρήκε την πίστη, τι πραγματικά τον βοήθησε να ενορχηστρώσει την μεγαλύτερη έκπληξη στην ιστορία του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. Ο Ρεχάγκελ είναι ένα πλήθος από αντιθέσεις: είναι πχ πολιτικά συντηρητικός, αλλά έχει ένα σπάνιο ακτιβισμό. Ακόμα συμμετέχει ενεργά σε οργανώσεις που ασχολούνται με την βελτίωση του γερμανικού συστήματος υγείας, αλλά και με υποτροφίες παιδιών που θέλουν να ασχοληθούν με την συμφωνική μουσική – ο παραλληλισμός της Μαρίας Κάλλας με την Εθνική του Ζαγοράκη δεν είναι τυχαίος.

Τον βραβεύουμε και τον τιμάμε ως αρχιτέκτονα ενός θαύματος – ίσως θα έπρεπε να τον βραβεύουμε ως ένα μεγάλο αγαπημένο άγνωστο. «Στο Εσεν όπου ζω συναντιέμαι συνέχεια με τους φίλους μου και μιλάμε για την ομάδα της πόλης μας που αγαπάμε την Χελένε Έσεν. Είναι ομάδα ανθρακωρύχων. Οι φίλοι μου είναι όλοι πάνω απο 80 ετών. Μοιραζόμαστε ιστορίες από τα παλιά» είπε πρόσφατα. Μας τιμά που κάποιες από αυτές έχουν να κάνουν με την δουλειά του στην Ελλάδα. Κι ας μην μας τις είπε ποτέ.

 (Τα Νέα Σαββατοκύριακο, Φεβρουάριος 2024)