Θα γράψω ένα τελευταίο σημείωμα για την ιστορία του Δημήτρη Γιαννακόπουλου επειδή μου το ζητάτε. Αλλά θα είναι η δική μου θεώρηση της ιστορίας – κι όχι αυτά που κυκλοφορούν δεξιά κι αριστερά και τα οποία τα σέβομαι, πλην όμως εγώ το πράγμα το βλέπω αλλιώς.

Πότε φεύγουν κι όχι γιατί φεύγουν  

Η ερώτηση γιατί φεύγουν από τον ελληνικό επαγγελματικό αθλητισμό όσοι έχουν γερά πορτοφόλια έχει μικρότερο νόημα από την ερώτηση που αφορά το πότε φεύγουν. Το γιατί μπορεί να είναι δική τους υπόθεση, αυστηρά προσωπική: το πότε είναι αντικειμενική παράμετρος γιατί έχει να κάνει με ημερομηνίες, περιόδους και συνθήκες. Όλοι λοιπόν φεύγουν όταν τα χρήματα που χρειάζεται να βάλουν είναι δυσανάλογα πολλά σε σχέση με παλιότερα. Αυτός είναι στα μάτια μου ο βασικός λόγος.

Τι έγινε με τους άλλους

Το 2008 ο Γιάννης Βαρδινογιάννης είχε οργανώσει ένα Παναθηναϊκό που έκλεινε τους ισολογισμούς του με θετικό πρόσημο και ονειρευόταν την πιθανότητα κατασκευής γηπέδου στο Βοτανικό ακριβώς γιατί τα έσοδα της ΠΑΕ και η τσέπη του μπορούσαν να σηκώσουν ένα μεγάλο δάνειο που η περίσταση απαιτούσε. Ηρθαν οι πολυμετοχικοί και εκτόξευσαν το κόστος της ομάδας: τα λεφτά τους έβαλαν και δεν τους κατηγορώ, όταν όμως έφυγαν ο ΠΑΟ από 25 εκατ ευρώ το χρόνο στοίχιζε 50 και είχε ήδη σοβαρά χρέη. Η οικογένεια προσπάθησε μέσω της διοίκησης Γόντικα να φτιάξει μια ομάδα πιο φτηνή, αλλά όποιος είχε δει τον Σισέ, τον Λέτο, και τον Ζιλμπέρτο Σίλβα αντέδρασε στο «ξεφούσκωμα» - άλλος κόβοντας το γήπεδο κι άλλος με διαμαρτυρίες. Ο Τζίγκερ κατάλαβε ότι αν έμενε έπρεπε να βάζει 20 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο από την τσέπη του κι έφυγε.

Το ίδιο και για τους ίδιους λόγους έκανε κι ο Νίκος Πατέρας που το ποσοστό του δεν το μεγάλωσε ποτέ – κοινώς δεν έβαλε άλλα χρήματα πέρα από τα αρχικά. Το 2011, όταν η κρίση φούντωνε, ο Ανδρέας Βγενόπουλος μου είχε πει ότι «τα επόμενα χρόνια μόνο οι τρελοί μπορεί να βάλουν χρήματα στο ελληνικό ποδόσφαιρο ή στο μπάσκετ» - έφυγε κι αυτός διακριτικά. Την ίδια χρονιά ο Παύλος Γιαννακόπουλος ανέθεσε σε δυο εταιρίες, μια ελληνική και μια αμερικάνικη, να ψάξουν αγοραστές για την ΚΑΕ: δεν βρήκαν κι ευτυχώς για το μπάσκετ του ΠΑΟ, που ανέλαβε ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος, αλλά με άλλα τελείως μπάτζετ. Για να μην νομίζετε ότι αυτό συμβαίνει μόνο στον Παναθηναϊκό ο ερχομός της κρίσης οδήγησε τον Σωκράτη Κόκκαλη στο να πει «αντίο» στον Ολυμπιακό, διέλυσε το σχήμα του Παππά- Κανελλόπουλου - Νοτιά στην ΑΕΚ, απέτρεψε τον Βαγγέλη Μυτιληναίο από το να μπει στον ΠΑΟ ή στον ΠΑΟΚ και στάθηκε αιτία για να φύγουν από το ποδόσφαιρο και επιχειρηματίες όπως ο Κώστας Πηλαδάκης και ο Κωνσταντίνος Τσακίρης. Παντού οι αποχωρήσεις σημαδεύτηκαν και από καυγάδες με οπαδούς – αλλά δεν ήταν ποτέ οι καυγάδες ο βασικός λόγος. Δέκα χρόνιζε καυγάδιζε με τους οργανωμένους του ΠΑΟ ο Γιώργος Βαρδινογιάννης και ήταν εκεί. Κι αυτός για τα χρήματα έφυγε κάποτε: τα χρήματα που αυτός δεν μπορούσε να βάλει και θα έβαζαν τότε ο Γιάννης κι ο Παύλος.   

Η αποτυχία της λαϊκής βάσης

Πάμε παρακάτω. Ο Γιαννακόπουλος, όπως και ο Αλαφούζος, προσπάθησαν τα τελευταία χρόνια να βρουν συμπαίκτες: μερικοί εμφανίστηκαν (ο Θεοδωρόπουλος, η  Superfoods κτλ) αλλά κανείς τους δεν ήθελε μετοχές, γιατί οι μετοχές σε υποχρεώνουν να βάζεις χρήματα σε αυξήσεις, που δύσκολα σταματάνε. Και οι δυο επιχειρηματίες ζήτησαν την βοήθεια του κόσμου – ο Αλαφούζος μέσω της Παναθηναϊκής Συμμαχίας, ο Γιαννακόπουλος βάζοντας μπροστά το όραμα της κατασκευής του γηπέδου. Και στις δυο περιπτώσεις η ανταπόκριση ήταν μικρή γιατί δεν υπάρχει στην Ελλάδα κουλτούρα μελών – δεν είμαστε ούτε Ισπανία, ούτε Γερμανία δυστυχώς. Ανάλογες αποτυχίες για τη δημιουργία μιας λαϊκής βάσης υπήρξαν και στον Ολυμπιακό, και στον ΠΑΟΚ (με την πολυμετοχικότητα του Θοδωρή Ζαγοράκη) και στην ΑΕΚ και στον Αρη: δεν φταίει ο κόσμος του Παναθηναϊκού.

Ο Γιαννακόπουλος, που είναι ανήσυχος επιχειρηματικά κι έβλεπε τις ανάγκες του μπασκετικού ΠΑΟ διαρκώς να μεγαλώνουν, έπαιξε το χαρτί της εισόδου στον Ερασιτέχνη για να γίνει συνομιλητής του Κράτους και του Δήμου. Παρουσίασε ένα σχέδιο (το Αthens Alive με το οποίο πρότεινε την μετατροπή του ΟΑΚΑ σε ένα είδος Παναθηναϊκής Ντιζνεϊλαντ) και τελικά άρχισε να συζητά και για το Βοτανικό. Το πρώτο σχέδιο είχε μια επιχειρηματική λογική από τη στιγμή που, όπως έλεγαν συνεργάτες του, είχαν βρεθεί αγγλικές τράπεζες να επενδύσουν (δηλαδή να βάλουν και να βγάλουν χρήματα) – ωστόσο το Κράτος δεν ήταν διατεθειμένο να παραχωρήσει ολόκληρη την περιοχή του ΟΑΚΑ και το πράγμα δεν προχώρησε. Για το Βοτανικό του δόθηκαν υποσχέσεις και για κατασκευή γηπέδου μπάσκετ, αλλά το πρόβλημα δεν είναι τα γήπεδα είναι τα λεφτά. Για να κατασκευαστούν δυο γήπεδα στο Βοτανικό χρειάζονται κοντά 100 εκατ ευρώ (γύρω στα 80 είχε προϋπολογιστεί το γήπεδο ποδοσφαίρου από τη ΓΗΠΕΛ κάποτε).

Όταν κάνω την ερώτηση ποιος θα βάλει τα λεφτά μου απαντάνε «οι τράπεζες». Οι τράπεζες στην Ελλάδα, καιρό τώρα, δεν χρηματοδοτούν τίποτα, αλλά ας πούμε ότι αυτό θα αλλάξει. Ακόμα ωστόσο κι αν βρεθεί ένας άγιος τραπεζίτης, Παναθηναϊκός από κούνια και έτοιμος να δώσει τα χρήματα με μηδενικό επιτόκιο αρκεί να τα πάρει πίσω σε τριάντα, ας πούμε, χρόνια, κάποιος θα πρέπει να πληρώνει για το δάνειο αυτό κοντά 3 εκατ ευρώ το χρόνο. Ποιος θα το εγγυηθεί; Ο Ερασιτέχνης ΠΑΟ τα έσοδα του οποίου είναι ανύπαρκτα ή η ΠΑΕ, που πωλείται τρία χρόνια τώρα, αλλά επιχειρηματίας για να αναλάβει τα χρέη της δεν έχει εμφανιστεί; Ο Γιαννακόπουλος, που το ξέρει, πρόσθεσε πρόσφατα την απαίτηση να εισπράξει ο Ερασιτέχνης ΠΑΟ 40 εκατ ευρώ από το Δήμο για την παραχώρηση της Λεωφόρου και φυσικά ο Δήμος να εγγυηθεί και για το δάνειο. Αλλά δήμαρχο να βάλει την υπογραφή του σε κάτι τέτοιο δύσκολα θα βρει.

Και στο μεταξύ ήρθε η πανδημία  

Στο μεταξύ ήρθε και ο κωρονιός. Το αν και πόσο κόσμο θα έχουν τα γήπεδα το επόμενο φθινόπωρο δεν το ξέρει κανείς. Τα πάνω από 10 χιλιάδες διαρκείας που ο ΠΑΟ πουλούσε στο μπάσκετ είναι στον αέρα. Για να διατηρηθεί η ομάδα ψηλά στην Ευρωλίγκα (ο ΠΑΟ ήταν έκτος όταν αυτή σταμάτησε…) χρειάζεται περίπου το ίδιο μπάτζετ, δηλαδή να βάλει ο μοναδικός της μέτοχος όλα τα χρήματα που έπαιρνε κάθε χρόνο από τα διαρκείας συν τα χρήματα που βάζει! Μου λένε ότι η ΒΙΑΝΕΞ ήταν απρόθυμη να βοηθήσει: δεν το ξέρω και δεν έχει σημασία αφού πάλι για το ίδιο ταμείο μιλάμε. Αυτό που βλέπω είναι ότι στο μεταξύ χάθηκαν και έσοδα από το ελληνικό πρωτάθλημα (και γιατί ο Ολυμπιακός παίζει στην Α2) γιατί χορηγίες δεν βρίσκουν και τα τηλεοπτικά συμβόλαια πέφτουν: κάθε μέρα και μια ομάδα λέει αντίο στην Α1. Το κόστος του ΠΑΟ έγινε από βαρύ, εντελώς ασήκωτο: χειροτέρευσε τα πάντα και η Ευρωλίγκα που υποχρέωσε τον ΠΑΟ να πληρώσει το 80% των συμβολαίων των παικτών για να παίξει σε αυτή. Το «φεύγω» είναι κατανοητό – ακόμα κι αν εγώ πιστεύω πως προσεχώς θα αλλάξει και θα γίνει κάτι σαν «μένω αν».

Απομένει μια τελευταία ερώτηση. Τι νόημα έχει η πώληση της ΚΑΕ για 25 εκατομμύρια όταν είναι βέβαιο πως δεν θα εμφανιστεί κανείς να τα δώσει. Νομίζω πως το ποσό ορίστηκε για ένα λόγο: για να μπορεί ο Γιαννακόπουλος να έχει τον πρώτο και τελευταίο λόγο σε μια μεταβίβαση – ίσως όντως φοβάται ότι κάποιοι μπορεί να έπαιρναν και το μπάσκετ, απλά για να τον βγάλουν εκτός παιγνιδιού. Η δική μου πρόβλεψη είναι ότι αν ξεπεραστούν τα προβλήματα με τον ίο, αν δηλαδή πάλι μπορεί να έχει τουλάχιστον κάποια έσοδα, θα επαναδραστηριοποιηθεί – ειδικά αν οι συνεργάτες του κερδίσουν το πολύ δύσκολο στοίχημα της δημιουργίας μιας αξιοπρεπούς ομάδας με πολύ χαμηλό (για τα δεδομένα του ΠΑΟ) μπάτζετ.  

Δεν μπορούμε να κατηγορήσουμε κανένα γιατί δεν θέλει να πετάει τα λεφτά του σε ένα πηγάδι. Από την άλλη καλό είναι να βλέπουμε τι συμβαίνει: δεν φταίει ούτε ο Μπερτομέου, ούτε ο Δήμος, ούτε τα σουβλατζίδικα. Ούτε βέβαια οι επισκέψεις των οπαδών στα σπίτια είναι λύση: είναι θλιβερά πράγματα. Σημάδια μιας παρακμής, που όπως ήδη σας έγραψα, παραμονεύει. Και που είναι ασθένεια καλπάζουσα…