Δεν πρέπει να υπάρχει πιο εντυπωσιακό αποτέλεσμα τα τελευταία χρόνια στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις από την ήττα της Ρόμα από τον Μπόντο Γκλίμτ με 6-1. Συνέβη την Πέμπτη στο UEFA Conference League και δυο μέρες διαβάζω όσα στην Ιταλία γράφονται και γελάω. Ως αποτέλεσμα ωστόσο είναι διδακτικό: μαρτυρά κάτι που χρόνια προσπαθώ να κάνω κατανοητό – χωρίς, ομολογώ, ιδιαίτερη επιτυχία. Τι προσπαθώ; Προσπαθώ να βοηθήσω τον κόσμο που παρακολουθεί ποδόσφαιρο να καταλάβει πως η προετοιμασία μιας ομάδας, (δηλαδή η φόρμα της, η στρατηγική της και η νοοτροπία της) είναι περισσότερο σημαντικά από την διαχείριση του ματς, το «σύστημα», τις επιλογές, τις αλλαγές του προπονητή κτλ. Τα μεγάλα προβλήματα μιας ομάδας δεν είναι οι παίκτες: είναι ο κορεσμός, η διοικητική αρρυθμία, η πολυπραγμοσύνη των παραγόντων – κυρίως η έπαρση.  Η έπαρση ειδικά τιμωρείται σκληρά. Και σπανίως θεραπεύεται ακόμα κι όταν έρχονται σκληρά αποτελέσματα.

Κάτι σχεδόν ανίατο

Ακούω πολλές φορές για «διδακτικές ήττες», «ήττες εντός προγράμματος», «ήττες που είναι χρήσιμες γιατί προκαλούν ηλεκτροσόκ» κτλ. Φυσικά και υπάρχουν διδακτικές ήττες, αλλά για μια ομάδα είναι περισσότερο χρήσιμες οι διδακτικές νίκες. Επίσης για να είναι διδακτική μια ήττα πρέπει να υπάρχει μια ομάδα κι ένας προπονητής με διάθεση κάτι από την ήττα να μάθουν και για να μάθουν πρέπει να προβληματιστούν. Επίσης πιστεύω πως αυτού του είδους οι ήττες δεν μπορεί να είναι της τάξης του 6-1 π.χ. Αυτές δεν έχουν τίποτα το διδακτικό: είναι απλά ενδείξεις πως κάτι είναι τρομακτικά προβληματικό. Ειδικά μάλιστα αν εμφανίζονται και σε ετήσια βάση είναι απλές αποδείξεις ότι υπάρχει σε μια ομάδα ένας είδος γάγγραινας – κάτι σχεδόν ανίατο.

Αν μια ομάδα μάθαινε κάτι γιατί χάνει σχεδόν κάθε χρόνο ένα ματς με 6-1, η Ρόμα θα ήταν πρωταθλήτρια Ευρώπης (μόνιμη…) χάρη στα μαθήματα που έχει πάρει. Μόνο τα τελευταία χρόνια, ας πούμε από το 2015 και μετά, η Ρόμα έχει χάσει 6-1 από τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, 5-2 από τη Λίβερπουλ, 1-7 από τη Μπάγερν Μονάχου, 7-1 από τη Φιορεντίνα και φέτος 6-1 από τους καλοκάγαθους ψαράδες της Μπόντο. Μπροστά στις ήττες αυτές κάτι τεσσάρες και κάτι τριάρες σε ντέρμπι του ιταλικού πρωταθλήματος (το οποίο κατά τα άλλα διεκδικεί…) μοιάζουν νορμάλ αποτελέσματα.

Πως δικαιολογούνται αυτά; Πρώτα από όλα δεν δικαιολογούνται σε καμία ομάδα. Αλλά στην προκειμένη περίπτωση είναι αποτελέσματα που εμφανίζονται για να θυμίζουν σε όποιον το ποδόσφαιρο το παρακολουθεί πως, αν θες να παριστάνεις κάτι μεγαλύτερο από αυτό που είσαι στην πραγματικότητα, έρχεται η ίδια η πραγματικότητα και σου θυμίζει ποιος είσαι. Είναι αλήθεια πως τα δυο τελευταία χρόνια (και εξαιτίας της πανδημίας) πολλές ομάδες έχουν χάσει ματς με σκορ που θυμίζουν αποτέλεσμα σε σετ του τένις: πέρυσι είχαν γνωρίσει μεγάλες απροσδόκητες ήττες η Λίβερπουλ, η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ή ίδια η Σίτυ. Πρόπερσι η Μπάρτσα είχε ταπεινωθεί από την Μπάγερν σε ένα ημιτελικό Τσάμπιονς λιγκ. Αλλά όλα αυτά ήταν μεμονωμένα άσχημα βράδια: εδώ μιλάμε για ομάδα που κάνει συλλογή από εξάρες, «εξάρες» που δεν έχουν δεχτεί ελληνικές ομάδες όλα αυτά τα χρόνια που στην Ευρώπη υποφέρουν. Γιατί; Γιατί τουλάχιστον έχουν στο μυαλό τους πως εκτός από την νίκη, την ήττα και την ισοπαλία υπάρχει και η αξιοπρέπεια. Να τους το αναγνωρίζεται.    

Κάτι αδύνατο να το διαχειριστεί

Όταν το καλοκαίρι ο Μουρίνιο πήγε στη Ρόμα περίμενα πως το κοκτέιλ που θα προκύψει θα είναι εκρηκτικό: ακόμα το πιστεύω μολονότι δεν ξέρω τι έκρηξη θα γίνει τελικά. Ο Μουρίνιο βρέθηκε σε μια ομάδα πιο μικρή από τα κυβικά του κι αυτό περίμενα πως θα τον βοηθήσει να βρει το παλιό του κύρος – αυτό που πολλοί που τον έχουν γνωρίσει ακόμα θυμούνται.

Μετά την φυγή του από την Ιντερ ο Μουρίνιο έδειξε να μην μπορεί να σηκώσει το βάρος των ομάδων που ανέλαβε πιθανότατα γιατί πουθενά δεν τον υποδέχτηκαν με το δέος που περίμενε. Κανείς προπονητής δεν είναι σημαντικότερος από την Ρεάλ Μαδρίτης. Όταν επέστρεψε στην Τσέλσι, έμοιαζε αυτός να την έχει ανάγκη πιο πολύ απο όσο τον είχε η αγγλική ομάδα. Όταν κάποτε πρωτοπήγε εκεί, αυτός ήταν ο θαυματοποιός της Πόρτο και αυτή η ομάδα που ήθελε να γίνει πρωταθλήτρια. Όταν επέστρεψε τίποτα δεν ήταν ίδιο. Φυσικά την πιο μεγάλη ταραχή την έζησε στην θητεία του στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ: από την μια τον καταπλάκωνε η σκιά και η σύγκριση με τον Σερ Αλεξ, από την άλλη η ύπαρξη του Πεπ Γκουαρντιόλα στην ίδια πόλη – πώς να αντέξεις;  Και το χειρότερο; Εκεί ανακάλυψε κάτι που δεν περίμενε πως υπάρχει: παίκτες με τουπέ και ύφος, όχι γιατί έχουν κερδίσει πρωταθλήματα, αλλά γιατί έκαναν μεγάλες μεταγραφές. Για τον Μουρίνιο που έχει κερδίσει τα πάντα, το να είναι λιγότερο σημαντικός από μια σειρά από ακριβοπληρωμένους που έχουν γίνει σταρ καλά καλά πριν γίνουν ποδοσφαιριστές πρέπει να ήταν κάτι αδύνατο να το διαχειριστεί.

Μια φορά η Τζούλια Ρόμπερτς   

Υπάρχει μια ιστορία που του έχει τύχει στο Μάντσεστερ που την λατρεύω. Κάποτε, πριν από ένα ματς με τη Γουέστ Χαμ, η διοίκηση της ομάδας έδωσε στην ηθοποιό Τζούλια Ρόμπερτς προσκλήσεις για να βρεθεί στο «Ολντ Τράφορντ»! Η Αμερικάνα πήγε στο γήπεδο, τράβηξε τα φλας, αλλά δεν έφερε γούρι στους "Κόκκινους Διαβόλους", καθώς αναδείχθηκαν ισόπαλοι με τα "Σφυριά". Μετά το ματς ο Μουρίνιο εμφανίστηκε σκασμένος στη συνέντευξη Τύπου. Η Αμερικάνα δεν είχε απλά πάει στο γήπεδο, αλλά είχε μετατρέψει την επίσκεψη σε προσωπικό σόου. Ο ατζέντης της είχε έρθει σε επαφή με παίκτες  ζητώντας τους την άδεια να τους επισκεφτεί στο ξενοδοχείο το πρωί πριν την έναρξη του ματς και πρέπει να έγινε μεγάλο πανηγύρι στο ξενοδοχείο. Μάλιστα, ο Πολ Πογκμπά ήταν ο πιο τυχερός, καθώς κατάφερε να αποσπάσει ένα τρυφερό φιλί  απ' τη διάσημη ηθοποιό και είχε ανεβάσει όλο χαρά τη φωτογραφία στο Instagram. «Σήμερα συνάντησα όχι μόνο μία εξαιρετική ηθοποιό, αλλά επίσης μία υπέροχη γυναίκα. Ποιος είναι τυχερός τώρα;», είχε γράψει χαρακτηριστικά. Τι είχε κάνει τον Μουρίνιο έξαλλο; Ο ίδιος είχε πει ότι όλα αυτά έπρεπε να γίνουν μετά το ματς κι όχι πριν. Κι ο Πογκμπα, όταν αργότερα αυτός έφυγε θυμήθηκε το περιστατικό και είπε ότι ήταν έξω φρενών γιατί η ηθοποιός επιδεικτικά τον αγνόησε: που να ξέρει η Αμερικάνα τον Μουρίνιο;

Και λέει και ψέματα…

Πίστευα ότι στη Ρώμη ο Μουρίνιο θα μπορούσε να βρει το παλιό του κύρος. Ακόμα το πιστεύω αλλά δεν αποκλείω και να τον αποτρελλάνουν όμως. Δεν πιστεύω ότι ξέχασε την προπονητική κι ούτε πιστεύω ότι το ποδόσφαιρό του είναι ξεπερασμένο: υπάρχουν δεκάδες ομάδες που παίζουν με τον τρόπο του – η Τσέλσι πέρυσι παίζοντας όπως αυτός αγαπά κέρδισε το Τσάμπιονς λιγκ. Αλλά όσο ο καιρός περνά έχω την υποψία πως το μυαλό του έχει καταστραφεί από τα μεγαλεία που γνώρισε στην Αγγλία. Ο Μουρίνιο μοιάζει να κουβαλά τη βεβαιότητα ότι η δουλειά του προπονητή είναι να αγοράζει τους καλύτερους παίκτες: προφανώς δεν πιστεύει ότι ο προπονητής μπορεί να είναι παιδαγωγός, ούτε πιστεύει πως μπορεί να χτίσει μια δυνατή ομάδα χωρίς να τινάξει το μπάτζετ στον αέρα. Στο μυαλό του τίποτα δεν έχει αξία πια (ούτε η στρατηγική, ούτε η προετοιμασία του αγώνα, ούτε καν η βελτίωση των παικτών) αν το ρόστερ δεν είναι όσο ακριβό ο ίδιος επιθυμεί.

Μετά το τέλος του ματς με τη Μπόντο είπε ότι έχει 12 παίκτες και οι άλλοι δεν έχουν καμία ποιότητα. Και είπε κι ένα τεράστιο ψέμα: είπε ότι η ομάδα του δέχτηκε έξι γκολ γιατί έπαιξαν οι αναπληρωματικοί του. Η Ρόμα ξεκίνησε με αναπληρωματικούς και με αυτούς έχανε στο πρώτο ημίχρονο με 2-1. Στο δεύτερο ο Μουρίνιο έβαλε τον Μικιταριάν, τον Εϊμπραχαμ, τον Πελεγκρίνι και τον Κριστάντε, που είναι όλοι βασικοί. Κι έφαγε τέσσερα γκολ σε 45 λεπτά από τον Ολα Σολμπάκεν και τον Αμάλ Πελεγκρίνο που παρά το ιταλικό επίθετο είναι Νορβηγός.
Παρεμπίπτοντος το Σαν Πελεγκρίνο είναι εξαιρετικό νερό. Και βοηθάει και στην χώνεψη…