Εβαλα ξυπνητήρι και σηκώθηκα στις τεσσερσήμισι τα χαράματα με την παράξενη προσμονή ότι θα δω τον Μάικλ Φέλπς να χάνει σε ένα από τα πιο αγαπημένα του αγωνίσματα, δηλαδή στα 200 μέτρα μεικτής κολύμβησης. Το να δεις τον Φελπς να χάνει σε ολυμπιακούς αποτελεί σπάνιο θέαμα κι αυτή τη φορά οι αντίπαλοι του ήταν αρκετά δυνατοί: πρώτος από όλους ο συμπατριώτης του αμερικάνος Ράιαν Λόχτι, παγκόσμιος πρωταθλητής και σχεδόν πάντα στη σκιά του, ένα είδος υπομονετικού Ιζνογκούντ, που περιμένει να γίνει χαλίφης στη θέση του χαλίφη, χωρίς ωστόσο να είναι τόσο δόλιος. Ο Φελπς κολύμπησε μέτρια το πενηντάρι της πεταλούδας, βελτιώθηκε λίγο στο ύπτιο, ξέφυγε από όλους στο πρόσθιο και στο τελευταίο πενηντάρι οι υπόλοιποι τον έχασαν από τα μάτια τους: η τέταρτη σερί νίκη του σε ολυμπιακούς αγώνες στο συγκεκριμένο αγώνισμα υπήρξε άνετη, εντυπωσιακή, εν τέλει εύκολη όσο και οι άλλες. Ο Λόχτι καταποντίστηκε, δεν μπήκε καν στα μετάλλια.

Συμβαίνει κάτι μοναδικό

Είναι μοναδικό αυτό που συμβαίνει με τον Φελπς. Τα κατορθώματα και οι νίκες του φωνάζουν ότι έχουμε να κάνουμε, όχι απλά με τον μεγαλύτερο κολυμβητή όλων των εποχών, αλλά ίσως με το μεγαλύτερο αθλητή όλων των εποχών: τα όσα έχει κάνει δεν τα χει κάνει κανείς και ούτε και πρόκειται – το χει πει στο Πεκίνο ο Μαρκ Σπιτς. Όταν ο Φελπς θα σταματήσει έχοντας πάρει μέρος σε πέντε Ολυμπιάδες (πρωτοεμφανίστηκε στο Σύδνεϋ, όταν μόλις 16 χρονών κατάφερε να τερματίσει πέμπτος στον τελικό στα 200 πεταλούδα) θα έχει κερδίσει μόνος του περισσότερα Ολυμπιακά μετάλλια από όσα δεκάδες χώρες σε ολόκληρη την ιστορία τους! Με το χθεσινοβραδινό ο Φελπς έφτασε τα είκοσι δύο χρυσά σε Ολυμπιακούς. Εχει και δυο αργυρά και δυο χάλκινα και συνολικά 39 παγκόσμια ρεκόρ: επιτυχίες πέρα από τη λογική. Κι όμως όσο περισσότερο κερδίζει, τόσο περισσότερο μεγαλώνει η απορία και η δυσπιστία μιας μεγάλης μερίδας του κόσμου για τα κατορθώματα του. Πιο πολύ κι από ένα σούπερ ήρωα της πισίνας, ο κόσμος νοιώθει ότι βλέπει τον πιο εξώκοσμο αθλητή του καιρού μας και αποδίδει όλες αυτές τις απίστευτες επιτυχίας του (με πρώτη την τεράστια διάρκεια του) στα αναβολικά. Όλα αυτά χωρίς ο Φελπς να έχει βρεθεί ποτέ ντοπέ και χωρίς ποτέ η ανάλυση κάποιου δείγματος ούρων ή αίματος να έχει προκαλέσει την παραμικρή βάσιμη υποψία. Είναι άδικο; Σίγουρα. Είναι παράλογο; Όχι ακριβώς. Ισως σε αυτή την παγίδα των υποψιών πέφτει κι ο ίδιος ο Φελπς εξαιτίας μιας παράξενης αφέλειας (;) που τον διακρίνει. Όταν πχ δηλώνει ότι χρειάζεται 10 χιλιάδες θερμίδες καθημερινά για να βγάλει το πρόγραμμα προπόνησης και ότι αυτές τις παίρνει γιατί τρώει οκτώ αβγά με μπέικον, τέσσερις τηγανίτες με σοκολάτα, τρία μπέργκερ και ένα κιλό ζυμαρικά πίνοντας μαζί και άφθονο γάλα, σε προκαλεί να γελάσεις, αφού δεν μπορεί να είναι αυτή η διατροφή το μυστικό των ρεκόρ του. Όταν εμφανίζεται με βούλες στο κορμί γιατί κάνει βεντούζες, εξηγώντας ότι είναι θεραπευτικές και βοηθάνε στην κυκλοφορία του αίματος, δημιουργεί αφορμές για το είδος των συζητήσεων που κανείς αθλητής δεν θέλει να τον συνοδεύουν. Κι όταν δηλώνει, τρεις μέρες πριν, πως ποτέ του δεν ένοιωσε ότι πήρε μέρος σε ένα καθαρό σπορ, σε οδηγεί στο να συμφωνήσεις μαζί του, χωρίς ωστόσο να λαμβάνει υπόψην του ότι αν – κατά δήλωσή του – το σπορ δεν είναι καθαρό, δύσκολα μπορεί να είναι καθαρός και ο απόλυτος σε αυτό κυρίαρχος.

Το τίμημα της επιτυχίας

Ο Φελπς είναι όμηρος μιας υποψίας που μεγαλώνει όσο μεγαλώνουν και οι επιτυχίες του κι αυτό ισχύει για κάθε μεγάλο αθλητή του σήμερα: είναι ένα παράξενο τίμημα επιτυχίας. Δεν συνέβαινε πάντα έτσι: παλιά η κυρίαρχη αντίληψη ήταν ότι η διάρκεια της επιτυχίας καταξιώνει ένα αθλητή. Τη δεκαετία του ΄70 ή του ΄80, εποχή που και λόγω του ψυχρού πολέμου, ο κόσμος λάτρευε τους υπεραθλητές και ήταν αρκετά δύσπιστος με τους «κομήτες» ο Φελπς θα είχε θεοποιηθεί. Σήμερα συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: ο άγνωστος, που κερδίζει κόντρα στο προγνωστικό, συνήθως ενθουσιάζει κι αυτός που διαρκώς κερδίζει προκαλεί ασταμάτητες υποψίες.

Μην αναρωτηθείς το πως

Ο Φελπς δεν είναι αγγελούδι. Εχει δυο καταδίκες γιατί οδηγούσε μεθυσμένος, έχει μια τιμωρία γιατί κάποτε μετά από δημοσίευση μιας φωτογραφία του στην οποία φαινόταν να καπνίζει μαριχουάνα το παραδέχτηκε, είχε ανακοινώσει το αντίο του στις πισίνες το 2014 και γύρισε μετά από ενάμισι χρόνο σχετικής απουσίας λέγοντας ότι βαρέθηκε να παίζει γκολφ και πόκερ. Είχε δύσκολα παιδικά χρόνια και λέγεται ότι ασχολήθηκε με το κολύμπι για να εκτονώσει την τεράστια ενεργητικότητα του και την επιθετική του συμπεριφορά – το κάνε με υπόδειξη παιδοψυχολόγου. Στις πολλές σπόντες που από παντού ακούγονται για τα απίστευτα κατορθώματα του θα μπορούσε να απαντήσει πως είχε τον καλύτερο προπονητή του κόσμου, τον μεγάλο Mπομπ Μπάουμαν supervisor όλης της αμερικανικής κολύμβησης, και πως η εξέλιξη των επιδόσεών του είναι απολύτως λογική: τα καλύτερα προσωπικά ρεκόρ του τα έχει κάνει χρόνια πριν – δεν είναι αθλητής των ρεκόρ, αλλά αθλητής αγώνων. Το καλύτερο χρόνο του στα 200 ελεύθερο (1΄,42’’,96) τον έκανε το 2008, τους καλύτερους στα 100 και στα 200 πεταλούδα (49΄΄51 και 1΄51΄΄ 51) τους έκανε το 2009 και τους καλύτερους στις μεικτές τους έχει κάνει στα 400 το 2009 (4'03"84) και στα 200 το 2011 (1'54"16): έκτοτε κερδίζει με την κλάση του και χωρίς να βελτιώνει τις επιδόσεις του γεγονός που -αν μη τι άλλο- τον κάνει λιγότερο ύποπτο. Θα μπορούσε επίσης να πει ότι στο κολύμπι οι περιπτώσεις αθλητών που κερδίζουν πολλά μετάλλια στους Ολυμπιακούς (χάρη και στην συμμετοχή τους στις σκυταλοδρομίες) μόνο σπάνιες δεν είναι: τα έχει σαρώσει ο Τζόνι Βαϊσμίλερ (πριν τα παρατήσει για να υποδυθεί τον Ταρζάν), ο τεράστιος Μαρκ Σπιτς, ακόμα και ο Ιαν Θόρπ στο Σύδνεϋ. Αλλά είναι τόσο εξωφρενικά μεγάλος ο αριθμός των δικών του μεταλλίων που δύσκολα κάποιος θα τον άκουγε: μπορείς να τον θαυμάζεις τον Φέλπς αρκεί να μην σκεφτείς ούτε μια φορά πως είναι δυνατόν αυτό που κάνει. Γιατί, αν το σκεφτείς, είναι αδύνατο να βρεις μια λογική απάντηση για κάτι τόσο πέρα από τη λογική…