Στιγμές όπως το νικητήριο καλάθι του Κώστα Σλούκα στο ματς του Ολυμπιακού με την Φενέρ δεν δίνουν απλά νίκες, αλλά δημιουργούν κάτι σπουδαιότερο: ξυπνάνε στο μεγάλο κοινό τη διάθεση να πάει στο γήπεδο να τις ζήσει από κοντά. Το μπάσκετ παρέχει περισσότερο από οποιοδήποτε σπορ στο θεατή τη δυνατότητα να ζήσει ένα μεγάλο φινάλε – κάτι λυτρωτικό που να λειτουργεί ως συνδυασμός χαράς και έκρηξης αδρεναλίνης ή κάτι καταθλιπτικό, που αφήνει μια πίκρα τεράστια. Χθες ο Σλούκας έφτιαξε μόνος του μια φάση που υποχρέωσε όλο τον κόσμο να τιναχτεί από τη θέση του νοιώθοντας ότι έχει αγωνιστεί κι ο ίδιος. Και είναι αλήθεια ότι το έκανε: χωρίς την βοήθεια του κόσμου του για 40 λεπτά είναι αμφίβολο αν ο μπερδεμένος επιθετικά Ολυμπιακός θα κέρδιζε τη Φενέρ. Αλλά στα 25 τελευταία δευτερόλεπτα υπήρχε μόνο ο Σλούκας: σκηνοθέτης, σεναριογράφος, ερμηνευτής, δημιουργός της στιγμής της νίκης. Μόνος εναντίον όλων. Στη δική του διάσταση: αυτός και η τρέλα του.
Ζει για αυτό
Είναι εύκολο για ένα καλό σκόρερ να πάρει την ευθύνη ενός τελευταίου σουτ σε μια βραδιά που όλα του χουν πάει καλά. Όταν μάλιστα αυτό που χρειάζεται είναι ένα δίποντο, ο σκόρερ έχει μέσα στο μυαλό του όλους τους τρόπους που έχει χρησιμοποιήσει στη διάρκεια του ματς: συνήθως η ομάδα ανασύρει μια φάση που ο σκόρερ έχει επιτυχημένα ολοκληρώσει προηγουμένως και δουλεύει για αυτόν. Αλλά όλα αυτά στην περίπτωση του Σλούκα πάνε περίπατο. Διότι για τον Σλούκα δεν υπάρχει τίποτα που να προηγήθηκε: υπάρχει μόνο η υποχρέωση της ευθύνης του τελευταίου σουτ - υποχρέωση που κουβαλάει από τότε που πρωτοεμφανίστηκε. Ο τύπος είναι ερωτευμένος με αυτού του είδους την προσπάθεια – ζει για να κάνει κάθε φορά αυτό που έκανε στο ματς με τη Φενέρ χωρίς να έχει καμία απολύτως σημασία το αν είναι σε καλή βραδιά, τι έχει συμβεί στο προηγούμενο ματς, τι θα κάνει η ομάδα του για να τον βοηθήσει ή ποιος είναι ο αντίπαλος.
Το ακόμα πιο παράξενο σε αυτή την ιστορία είναι ότι όλοι το γνωρίζουν και όλοι το περιμένουν - με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Χθες στην τελευταία επίθεση αυτός παίρνει το ριμπάουντ στο χαμένο σουτ του Χένρι κι αυτός κατεβάζει τη μπάλα. Δεν τη δίνει σε κανένα. Δεν του γίνεται επίσης σχεδόν κανένα σκριν για να πλησιάσει και να σουτάρει με τις καλύτερες δυνατές προϋποθέσεις. Πάνω στο σουτ του βγαίνει ο πανύψηλος Βέσελι, που τον ξέρει από τον καιρό που ήταν συμπαίκτες. Ο Σλούκας κρατά τη μπάλα είκοσι δευτερόλεπτα, αλλά δεν ντριπλάρει – στην πραγματικότητα οπλίζει. Και φεύγει. Και επαναλαμβάνει μια κίνηση, μια πράξη πρωτοβουλίας και μια στιγμή για την οποία ζει και αναπνέει.
Φώναζε όλο το ματς όχι
Θυμάμαι ότι από μικρός άκουγα στα γήπεδα του μπάσκετ από τους ειδήμονες για μεγάλους παίκτες που στα τελευταία λεπτά κρύβονταν: ο Σλούκας ανήκει στην ακριβώς αντίθετη κατηγορία – στους παίκτες που πιστεύουν πως όλο το ματς είναι αυτά τα δυο τελευταία λεπτά, όπου υποχρεωτικά πρέπει να βγεις μπροστά. Πιστεύω πως αν μπορούσε, θα ζητούσε να συμμετέχει σε κάθε παιγνίδι που είναι ισόπαλο καθώς βαδίζει για το φινάλε του, σε όποιο γήπεδο, όποια χώρα κι όποιο πρωτάθλημα αυτό γίνεται. Ισως και σε ματς πιτσιρικάδων σε αυλή σχολείου: όπου κι αν το ματς γίνεται, η διαδικασία είναι ίδια.
Αυτή τη διαδικασία ο Σλούκας την λατρεύει. Όχι γιατί πάντα όταν παίρνει την προσπάθεια ευστοχεί, αλλά γιατί ζει για να πάρει την προσπάθεια – η ζωή και η αδρεναλίνη της είναι πάντα σημαντικότερη από τις νίκες και τις χαρές τους. ο Σλούκας ζει – ευστοχεί ή αστοχεί αλλά τα χει καλά με τη συνείδησή του. Οι άλλοι παίζουν.
Χθες το όλο πράγμα φώναζε πως δεν έπρεπε να πάρει την προσπάθεια αυτός. Στη Βαρκελώνη πριν λίγες μέρες έχει αστοχήσει δυο φορές σε μια αντίστοιχη φάση. Στο ματς, μολονότι έχει πετύχει τους 8 από τους 12 πόντους του Ολυμπιακού στο τελευταίο στείρο δεκάλεπτο, δεν έχει τις καλύτερες επιλογές. Το φάουλ που κάνει στον Πολονάρα 38 δευτερόλεπτα πριν το τέλος είναι σημάδι πως κάπου ο ρυθμός τον έχει παρασύρει. Το λάθος που κάνει με τον Γουόκαπ στην επαναφορά στα 37 δευτερόλεπτά είναι απόδειξη βιασύνης. Αλλά όλα αυτά είναι πράγματα που υπακούν στη λογική – συμπεράσματα κοινών ανθρώπων. Ο Σλούκας δεν είναι ούτε θα γίνει τέτοιος.
Εξάρτηση από το τρίποντο
Καθώς οι αγωνιστικές προχωρούν φαίνονται διάφορα προβλήματα του Ολυμπιακού που η φόρμα των παικτών στην αρχή της σεζόν έκρυψε. Είναι ακατανόητο πως ο Γιώργος Μπαρτζώκας πίστεψε πως μπορεί να βγάλει τη σεζόν με 11 παίκτες – τον Λούτζη δυστυχώς δεν τον χρησιμοποιεί ούτε κι όταν κερδίζει με 16 πόντους την Αλμπα. Ενα σκληρό δυναμικό ψηλό, ικανό να παίξει με πλάτη, έπρεπε να έχει πάρει χθες – μην το θεωρείται αυτονόητο ότι θα το κάνει: πέρυσι έλεγε ότι ψηλοί τύπου Φαλ δεν χρειάζονται στην Ευρωλίγκα και φέτος όταν βγαίνει ο Φαλ τρέμει όλων το φυλλοκάρδι, αλλά ο Μπαρτζώκας μπορεί να μην συμφωνεί. Είναι να απορείς πως απόντος του Χασάν Μάρτιν δεν υπάρχει ένα ψηλός για να παίξει πικ εν ρολ με το Σλούκα: η ομάδα πάλι είναι φτιαγμένη έτσι ώστε να μην απλοποιεί τη ζωή του αρχηγού της. Η δε εξάρτηση του Ολυμπιακού από το τρίποντο είναι τόσο μεγάλη, ώστε αν ο Βεζένκοφ (που σιγά σιγά όλοι προσέχουν) δεν έχει τουλάχιστον 40% στο τρίποντο κάθε παιγνίδι γίνεται σπαζοκεφαλιά. Η έλλειψη ενός δεύτερου κανονικού ψηλού ακυρώνει την πιθανότητα να παίξει και να βοηθήσει ο Ζαν Σαρλ στο «τέσσερα», αλλά κι ο Πρίντεζης που κι αυτός μόνο δίπλα στο Φαλ μπορεί να σταθεί.
Από την άλλη είναι αλήθεια πως ο Μπαρτζώκας παίρνει πολλά από τον Παπανικολάου και τον Λαρεντζάκη και παιδεύεται να μάθει στον ΜακΚίσικ πως για να είναι χρήσιμος δεν χρειάζεται να παίζει 30 λεπτά, όπως γουστάρει. Το πιο σημαντικό είναι ότι το ΣΕΦ έχει ξαναγίνει έδρα: πέρυσι περνούσε όποιος ήθελε, φέτος η Ρεάλ και η Φενέρ θυμήθηκαν διάφορα μαρτύρια που εδώ έχουν περάσει. Ομως η οκτάδα δεν θα είναι εύκολη υπόθεση: ο ΠΑΟ (για τον οποίο θα γράψω μελλοντικά αν τον δω ολοκληρωμένο) αρχίζει να βελτιώνεται, η Φενέρ έχει πέντε παίκτες πρώτης γραμμής, η Μακαμπί ανεβαίνει, η Μπάγερν βρίσκει ρυθμό, η Βιλερμπάν έχει πλέον πείρα, η Εφές δεν νομίζω πως θα μείνει καιρό χωρίς Μίσιτς, Αντερσον και Ντάνστον κι ο Πασκουάλ θα βρει την άκρη γιατί τη Ζενιτ την ξέρει. Και φυσικά υπάρχουν τέσσερις ομάδες (η Ρεάλ, η ΤΣΣΚΑ, η Μπάρτσελόνα και η Αρμάνι) που δύσκολα θα κάνουν 7-8 ήττες.
What has he got If not himself?
Ο Ολυμπιακός ψάχνει πολλά, αλλά σημασία έχει ότι ο Σλούκας έχει το δικό του δρόμο. Θέλετε να τη χαρείτε πραγματικά αυτή την τρομερή τελευταία του προσπάθεια στο ματς με την Φενέρ; Βάλτε την να την ξαναδείτε με υπόκρουση ένα γιγάντιο αντρικό τραγούδι, το My way του μεγάλου Φράνκ Σινάρτα. Θα καταλάβετε τον ίδιο τον δημιουργό της, δηλαδή τον Σλούκα.
And now the end is near, and so I face that final curtain, my friend I'll make it clear, I'll state my case of which I am certain. (…)For what is a man? What has he got If not himself? Then he has naught - naught - to say the things that he truly feels, and not the words of someone who kneels. Let the record show I tooked all the blows. And did it my way.
Δεν μπορώ να το μεταφράσω, απλά το χαίρομαι. Συγνώμη…