Ο αποκλεισμός της Ρεάλ Μαδρίτης από την Άρσεναλ όλα δείχνουν πως θα οδηγήσει στο τέλος της σχέσης της Βασίλισσας με τον Ιταλό προπονητή Κάρλο Αντσελότι: ήδη γράφονται ονόματα πιθανών διαδοχών του. Δεν φταίει φυσικά μόνο ο Ιταλός για τον αποκλεισμό μολονότι η Βασίλισσα πλήρωσε και επιλογές του. Αλλά όπως λέμε αυτή είναι η μοίρα των προπονητών. Και δεν χωράνε εξαιρέσεις.
Η ιστορία είναι διδακτική και δείχνει κάτι απλό: ότι στο ποδόσφαιρο δεν υπάρχουν απόλυτες συνταγές επιτυχίας. Κάτι που μπορεί να αποδίδει για μια χρονιά, ή και για πολλές, μπορεί να εξελιχτεί ακόμα και σε πρόβλημα.
Πως φτάσαμε ως εδώ
Ας θυμηθούμε πρώτα τι έγινε. Το περασμένο καλοκαίρι η Ρεάλ Μαδρίτης φαινόταν ως το απόλυτο φαβορί για την κατάκτηση ενός ακόμα Τσάμπιονς λιγκ καθώς στην ομάδα που είχε κερδίσει την περσινή διοργάνωση (και μάλιστα σχετικά εύκολα) είχε προστεθεί ο Κίλιαν ΕμΠαπέ, δηλαδή ο ακριβότερος ποδοσφαιριστής που υπήρχε διαθέσιμος στο περσινό ευρωπαϊκό παζάρι. Λίγους μήνες αργότερα η Ρεάλ έχει αποκλειστεί στον προημιτελικό του Τσάμπιονς λιγκ και είναι δεύτερη στο ισπανικό πρωτάθλημα τέσσερις βαθμούς πίσω από την Μπαρτσελόνα. Και ο προπονητής της μοιάζει να έχει ολοκληρώσει τον κύκλο του. Προφανώς το ένα, ο αποκλεισμός δηλαδή, φέρνει το άλλο , δηλαδή το τέλος της σχέσης.
Πέρα από τον αποκλεισμό ωστόσο η Ρεάλ Μαδρίτης έχει και φανερές δομικές αδυναμίες που χτυπάνε στο μάτι καιρό τώρα. Δεν υπάρχει αντικαταστάτης όχι μόνο του Κρος και του Μόντριτς, αλλά ούτε του Νάτσο που βρίσκεται κάπου στην Σαουδική Αραβία ενώ για την θέση του Καρβαχάλ που λείπει καιρό δεν αποκτήθηκε τον Ιανουάριο ένας δεξιός μπακ και ο Αντσελότι κάνει «μπαλώματα». Η προφανής ερώτηση είναι πως γίνεται αυτά που τα βλέπουν όλοι να μην τα διακρίνει ένας τόσο έμπειρος προπονητής. Η απάντηση είναι ότι τα διακρίνει: απλά δεν τα αξιολογούσε ως μη αντιμετωπίσιμα προβλήματα.
Ο καλός διαχειριστής
Χρόνια τώρα για τον Αντσελότι λένε πως είναι ένας καλός διαχειριστής. Ακούγεται λίγο υποτιμητικό, αλλά είναι πραγματικό και το σπουδαιότερο στην περίπτωση του Ιταλού είναι ότι αυτή η αναφορά στην διαχειριστική ικανότητα, περιγράφει τον τρόπος δουλειάς του – είναι συχνά και το μυστικό της επιτυχίας του. Ο Αντσελότι έχοντας μεγάλη πείρα αλλά και μεγάλη γνώση των χαρακτήρων των ποδοσφαιριστών έχει δουλέψει με επιτυχία σε πολύ μεγάλες και απαιτητικές ομάδες φροντίζοντας πολύ συχνά πράγματα σημαντικότερα από τις διατάξεις, τις στρατηγικές, τις προετοιμασίες, ίσως και τις ίδιες τις προπονήσεις: δεν έχει κάποιο τιμ γεμάτο από ιδιοφυίες – ο γιός του είναι ο άμεσος συνεργάτης του.
Ο Αντσελότι πάντοτε ήξερε πώς να δώσει στην ομάδα του έξτρα κίνητρα, πάντοτε είχε την πρέπουσα συμπεριφορά και την πρέπουσα σχέση με πολύ μεγάλους ποδοσφαιριστές, πάντοτε είχε ιδέες που έκαναν μερικούς παίκτες να δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους ακόμα και αλλάζοντας θέση στο γήπεδο. Μερικές έμπνευσης του, όπως πχ η μετατροπή του Πίρλο που από «δεκάρι» βρέθηκε να παίζει μπροστά από την άμυνα της Μίλαν ως playmaker, έδωσε μια νέα διάσταση στον ρόλο του αμυντικού χαφ πχ.
Ο Αντσελότι δεν υπήρξε στην καριέρα του σχεδόν ποτέ προβλέψιμος ή δογματικός. Μπορούσε να φτιάξει ομάδες με τέσσερα «δεκαριά», όπως ήταν κάποτε η Μίλαν των Πίρλο, Ζέεντορφ, Ρουι Κόστα, Κακά, ομάδες με άμυνες που μπορούσα να παίζουν το ίδιο καλά με τρεις ή τέσσερις ή πέντε αμυντικούς, ομάδες με επιθέσεις με δύο σέντερ φόρ η και χωρίς καθόλου φόρ. Πέρα, όμως, από τις ιδέες του το χαρακτηριστικό της δουλειάς του ήταν ότι παρουσίαζε ομάδες οι οποίες παρά την παρουσία πολλών ακριβοπληρωμένος σταρς δεν είχαν εσωτερικές εντάσεις. Οι ομάδες Αντσελότι είχαν ως χαρακτηριστικό ένα εξαιρετικό επαγγελματισμό: σου έκανε εντύπωση ότι όλοι σεβόντουσαν τους ρόλους τους και έκαναν τη δουλειά τους με τον προπονητή τους να δίνει πρώτος απ’ όλους το παράδειγμα. Δεν καταγράφονται στην περίπτωση του πάρα ελάχιστοι καυγάδες με παίκτες, δεν υπάρχουν από την πλευρά του υπερβολικές δηλώσεις και φυσικά δεν υπάρχουν και ιδιαίτερες απαιτήσεις από τις διοικήσεις. Ο Αντσελότι πιστεύει πως με ό,τι βρει μπορεί κάτι καλό να προκύψει: άλλωστε μιλάμε για μεγάλες ομάδες κι αυτές δεν μπορεί να έχουν κακούς παίκτες. Φέτος πίστευε πως με κυνηγούς τέτοιου επιπέδου που θα έχουν απόλυτη ελευθερία όλα θα πάνε καλά.
Η αναζήτηση μιας καλής σχέσης
Το να μην ζητάς παίκτες δημιουργεί αμέσως μια πολύ καλή σχέση με αυτούς που έχεις: τους δείχνεις με αυτό τον τρόπο πόσο και πως τους στηρίζεις. Γιατί τότε φέτος δεν τα κατάφερε; Νομίζω γιατί η διαχείριση των αστεριών, δηλαδή ο τρόπος του να διοικεί ομάδες, έγινε κάτι σημαντικότερο από την ανάγκη μια ομάδα να έχει ένα ρεαλιστικό αγωνιστικό σχέδιο. Ο καλός Κάρλο βάσισε όλη την σεζόν του στην ικανότητα του να νταντεύει ποδοσφαιριστές και να πορεύεται με την λογική του πως δεν θα δημιουργήσει δυσαρεστημένους. Ετσι δέχτηκε πολλά: στην πραγματικότητα εκμηδενίζοντας τις απαιτήσεις πίστευε πως θα έχει μια ήρεμη χρονιά. Προσπάθησε επί της ουσίας να μην πειράξει καθόλου την περσινή Ρεάλ, που του έμοιαζε ένα είδος προσωπικού αριστουργήματος ενώ ήταν απαραίτητο να την πειράξει (και πολύ…) διότι σημαντικά εξαρτήματα της ομάδας δεν υπήρχαν πια. Οι συνθήκες άλλαξαν όχι μόνο γιατί ο Κρός σταμάτησε, ο Νάτσο και ο Χοσέλου έφυγαν, ο Καρβαχάλ χτύπησε χωρίς να αντικατασταθεί την στιγμή, αλλά και γιατί ο Μόντριτς μεγάλωσε την στιγμή που ο ερχομός του ΕμΠαπέ δημιουργούσε νέες συνθήκες.
Η Ρεάλ έπρεπε να ανοίξει ένα νέο κύκλο, αλλά αυτό είναι δύσκολο με ένα προπονητή 65 χρονών. Ο Αντσελότι στήριζε με τον τρόπο του πιστούς στρατιώτες του, όπως τους Καμαβιγκά και Τσουαμενί που όμως δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τον Κρός πόσο μάλλον τον Μόντριτς. Ετσι προέκυψε κάτι απλό: η Ρεάλ προσπαθούσε να πάει μπροστά με ένα προπονητή που αν μπορούσε θα γυρνούσε το χρόνο πίσω. Κανείς δεν τα κατάφερε ποτέ. Η διαχείριση αυτή τον έφερε στο να βλέπει ξαφνικά εικόνες στα αποδυτήρια που δεν περίμενε. Παίκτες όπως ο Βινίσιους και ο ΕμΠαπέ να μαλώνουν για τα πέναλτι, άλλους να μοιάζουν ψυχολογικά εύθραυστοι κι άλλους να μην μπορούν να σηκώσουν την φανέλα, άλλους να λένε ανοιχτά πως έγιναν λάθη στην μεταγραφική περίοδο κτλ. Κι όλες αυτές οι συζητήσεις πιο πολύ από την Ρεάλ αφορούσαν τον ίδιο: ήταν μικρές αποδείξεις πως φέτος η μέθοδός του δεν ήταν αποτελεσματική. Δεν αρκεί να είσαι καλός με όλους: για να δημιουργηθεί κάτι καινούργιο χρειάζεται ένα νέο πλάνο. Και φυσικά συνέβη και κάτι άλλο εντελώς προβλέψιμο: η δυσκολία στα αποτελέσματα έδειξε ένα έλλειμμα ηγεσίας – πολλοί παίκτες της Ρεάλ είναι ακόμα παιδιά. Ο Ανστελότι παραμένει καλός διοικητής. Αλλά για άντρες. Όχι για κακομαθημένα παιδιά: με αυτά είχε πάντα πρόβλημα.
Διοικητές και επιστήμονες
Πέρασε η μπογιά του; Πιθανόν. Στην ηλικία του μπορεί να γίνει ένας καλός προπονητής Εθνικής ομάδας: οι Βραζιλιάνοι πάλι θα τον ψάξουν. Η Ρεάλ αναζητά αρχιτέκτονες όπως ο Τσάβι Αλόνσο ή ο Κλοπ. Αν φύγει ο Αντσελότι μοιάζει να κλίνει ένας κύκλος γενικά στο ποδόσφαιρο κι όχι μόνο στην Ρεάλ. Είναι τόσο μεγάλο μέγεθος ο Ιταλός που σου δημιουργεί την εντύπωση ότι είναι ο τελευταίος της γενιάς των μεγάλων διοικητών. Θα βλέπουμε πλέον στους πάγκους πιο πολλούς μικρούς επιστήμονες που θα διοικούν λόχους από συνεργάτες και θα ξημεροβραδιάζονται στα κομπιούτερ αντί για μπαλλαδόφατσες που ξέρουν από χαρακτήρες; Μην το πείτε. Διότι συνταγές απόλυτης επιτυχίας δεν υπάρχουν. Και οι διοικητές μπορεί να είναι απαραίτητοι όσο και οι επιστήμονες…