Αν ο Αύγουστος είναι ο μήνας των διακοπών κι ο Ιανουάριος ο μήνας των διακοπών, ο Σεπτέμβριος είναι ο μήνας που η μισή Ελλάδα δηλώνει ότι από αύριο αρχίζει δίαιτα. Όχι ότι το κάνει κιόλας. Απλά το δηλώνει. Συχνά ενδιαφέρεται και για το πώς θα μπορούσε να το πετύχει κιόλας – ενημερώνεται. Τόσο όσο. Για να ξέρει. Όχι για να ταλαιπωρείται κιόλας.
Οι ξένοι δεν ξέρουν
Στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του νεοέλληνα ας προσθέσουμε κι αυτό - μιλάμε για ένα τύπο που κατορθώνει κάτι σπάνιο: παχαίνει στις διακοπές του! Ο Γερμανός, που συνδυάζει τουρισμό με πεζοπορία και πέδιλο με άσπρη κάλτσα, γυρνάει από το διάστημα των διακοπών του στην πόλη του έχοντας χάσει κιλά. Το ίδιο και ο Ιταλός, που είναι υποχρεωμένος ν’ αλλάξει διατροφικές συνήθειες: μόλις απομακρυνθεί από την κουζίνα της μάνας του, αντιμετωπίζει κάθε πιάτο με δυσπιστία. Το ίδιο συμβαίνει και με τους εκλεκτικούς αλλά λιτοδίαιτους Γάλλους, τους Βαλκάνιους που δεν πολυξοδεύουν και τους Αγγλους, που απλά το ρίχνουν στη greek salad και στο ποτό. Οσοι κάνουν διακοπές στο εξωτερικό, αναζητώντας τον ήλιο που δεν έχουν στη χώρα τους, αδυνατίζουν και μόνο γιατί αλλάζουν ριζικά την καθημερινότητα τους, ακόμα κι αν πίνουν κανά ποτήρι μπύρα παραπάνω. Γενικά στις διακοπές οι άνθρωποι αδυνατίζουν: κολυμπάνε, περπατάνε, τρώνε λιγότερο, κοιμούνται καλύτερα. Εξαίρεση είμαστε μόνο εμείς οι νεοέλληνες κι αυτό το καταλαβαίνεις αν ανοίξεις αυτό το μήνα ξένες εφημερίδες και περιοδικά. Δύσκολα θα βρεις οδηγίες για το πώς θα χάσεις τα κιλά του καλοκαιριού – στην Ελλάδα αντιθέτως δεν υπάρχει έντυπο, που σέβεται τον εαυτό του, που να μην σου εξηγήσει τι πρέπει να κάνεις για να σου μπαίνουν τα φθινοπωρινά ρούχα. Το αν τις οδηγίες τις ακολουθείς, είναι άλλη ιστορία.
Σαν βγεις στον πηγαιμό για ουζερί
Οι νεοέλληνες παχαίνουν στις διακοπές γιατί αυτές είναι συχνά πυκνά αφορμή για να ανακαλύψουν εστιατόρια και ταβέρνες. Ενας Γάλλος μπορεί να κάνει χιλιόμετρα για να φτάσει στην Κνωσσό, ένας νεοέλληνας για να βρει εκείνο το ταβερνάκι που έχει μια τρομερή ρακί. Στις διακοπές συνήθως μασουλάμε περισσότερο από όσο κολυμπάμε και πίνουμε πιο πολύ από όσο περπατάμε. Γιατί; Δεν υπάρχει μια απάντηση. Ισως αυτό συμβαίνει γιατί η γαστρονομία της ελληνικής επαρχίας μας θυμίζει κάτι από την κουζίνα της γιαγιάς μας. Ισως το πρόβλημα να είναι ότι θεωρούμε πως διακοπές σημαίνει να αφήνουμε κατά μέρος τους περιορισμούς του χειμώνα – ακόμα κι αυτούς που αφορούν το φαγητό ή το ποτό και συνοδεύονται από ιατρικές συμβουλές. Μπορεί πάλι να φταίει ότι στο μυαλό μας οι διακοπές είναι συνώνυμο της ασυδοσίας ή ότι το καλοκαίρι καταλαβαίνει κανείς ότι υπάρχουν κάποιες ελληνικές εφευρέσεις, όπως π.χ τα ουζερί – τα οποία δεν συναντάς πουθενά αλλού στη γη: μαγαζί που να σερβίρει αλκοόλ με τηγανιτά μόνο εδώ μπορούσαμε να σκεφτούμε. Όπως και να έχει, όταν ο κόσμος χάνει τα κιλά εμείς τα παίρνουμε και επιστρέφοντας περιμένουμε ότι μαζί με τα εκκαθαριστικά της εφορίας και τον ΕΝΦΙΑ θα μας στείλουν και κάποιο ειδικό λογαριασμό για να πάμε άκοπα να καταθέσουμε τα περιττά κιλά μας. Ματαιοπονούμε: Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας υπάρχει, Υπουργείο Εθνικής παχυσαρκίας δεν ιδρύθηκε ακόμα.
Στα μέτρα μας…
Επειδή τελικά κανείς δεν μας βοηθά, κάθε Σεπτέμβρη ζούμε την απόλυτη φαντασίωση: ότι θα κάνουμε μια σκληρή και αποτελεσματική δίαιτας. Την ζητάμε ή από κάποιο γνωστό που κάποτε την έκανε κι έχασε είκοσι κιλά σε ένα μήνα (ή σε ένα βράδυ;) ή από κάποιο διατροφολόγο. Την διαβάζουμε και την μαθαίνουμε απέξω, νομίζοντας αρχικά ότι θα λειτουργήσει χάρη στην αποστήθιση – τι κρίμα που η δίαιτα δεν είναι σαν τις Πανελλήνιες. Όταν μπούμε στον κόπο να την εφαρμόσουμε, προσπαθούμε να τη φέρουμε στα μέτρα μας. Κόβουμε το αλκοόλ μέχρι τις 9 το βράδυ – μετά μπορούμε να πιούμε δυο ποτήρια, αφού αλλιώς δεν μας παίρνει ύπνος. Πίνουμε τον καφέ σκέτο γιατί κόβουμε τη ζάχαρη, αλλά τρώμε ένα μπισκότο γιατί τόση πικρίλα δεν αντέχεται. Αρνούμαστε να φάμε δημητριακά το πρωί «γιατί αυτά είναι για παιδιά» και προτιμούμε δυο αυγά – κατά προτίμηση «μάτια» - γιατί ο διατροφολόγος έχει πει ότι «το πρωί πρέπει να παίρνεις ενέργεια και να τρως». Τρώμε ένα γεύμα που βασίζεται σε ένα κυρίως πιάτο με μια πρωτεΐνη, αλλά επειδή κανείς φυσιολογικός άνθρωπος δεν χόρτασε ποτέ, εκτός νοσοκομείου, με ένα μπιφτέκι, τρώμε τέσσερα σουβλάκια – αλλά με πίτα αλάδωτη. Είμαστε έτοιμοι να αρχίσουμε και περπάτημα γιατί «χωρίς αυτό δεν γίνεται τίποτα». Κάνουμε μια ωραία βόλτα στο μπαλκόνι του σπιτιού μας – πάμε κι ερχόμαστε. Το περπατάμε μια φορά: αν μας δει κόσμος να πηγαινοερχόμαστε με το σώβρακο στο μπαλκόνι για περισσότερες από δυο φορές θα μας πάρει για τρελούς, οπότε σταματάμε. Αν τυχόν δεν τα κάνουμε όλα αυτά, κι ακολουθήσουμε κατά γράμμα τις επιταγές του ειδικού, το τρίτο βράδυ ξυπνάμε κάθιδροι: έχουμε ονειρευτεί μπριζόλες, μακαρόνια, πίτες, πίτσες, ή έχουμε δει τον εαυτό μας να σφάζει και να ψήνει κοτόπουλα. Καταλήγουμε νύχτα μπροστά στο ψυγείο – στο οποίο έχουμε συνήθως κολλήσει τη δίαιτα με ένα μαγνητάκι.
Την κοιτάμε σαν την εικόνα της Παναγίας της Μεγαλόχαρης και της ζητάμε να κάνει ένα θαύμα. Όχι δεν περιμένουμε να χάσουμε τα κιλά μας προσκυνώντας το χαρτί: απλά ελπίζουμε πως το πρωί θα γράφει άλλα από αυτά που νυχτιάτικα διαβάζουμε. Μολονότι χιλιάδες έχουν προσευχηθεί, το χαρτί γράφει τα ίδια. Πρώτο γεύμα δημητριακά, δεύτερο κουλούρι Θεσσαλονίκης με λίγο τυρί κότατζ. Τι είναι Θεέ μου αυτό το κότατζ; Τι σου κανα και με εγκατέλειψες; Γιατί με τιμωρείς; Οποιος διαβάζοντας τη λέξη «κότατζ» έχει ορκιστεί να γίνει καλύτερος άνθρωπος θα καταλαβαίνει γιατί στις ερωτήσεις αυτές ποτέ δεν υπήρξε απάντηση.
Υπομονή…
Κάντε υπομονή πατριώτες: ο Σεπτέμβρης της δίαιτας θα περάσει. Από τον Οκτώβρη όλα αυτά θα ναι συζήτηση χωρίς νόημα: το χειμώνα οι άνθρωποι παχαίνουν. Ως τότε να σκέφτεστε ότι τα κιλά που η γη σηκώνει είναι συγκεκριμένα. Αν κάποιος εξαιτίας μιας επιτυχημένης δίαιτας τα χάνει, κάποιος που δεν φταίει σε τίποτα τα παίρνει: το χει παρατηρήσει χρόνια πριν ο Πανούτσος. Οποιος παραπάνω κιλά απόκτησε καλοκαιριάτικα κατά βάθος είναι καλός άνθρωπος. Ενας ευεργέτης, όχι μόνο των ουζερί που καλοκαιριάτικα ανακάλυψε, αλλά κι ολόκληρης της ανθρωπότητας που δεν πάχυνε.
(ΒΗΜagazino Σεπτέμβρης 2018)